Niech żyje rewolucja! 150 lat Zasad ekonomii Carla Mengera (twarda)

kim empiryzmie, także nie są pozbawione pewnych racji. Z jednej strony znajdziemy bowiem u austriackiego ekonomisty duży nacisk na strukturę instytucjonalną, właszcza na jej ewolucyjną genezę. Towarzyszy temu jawna inspiracja niemiecką szkołą historyczną badań nad prawem. Z drugiej strony, widoczne są paralele z dorobkiem Milla, w szczególności w ujęciu praw ścisłych jako traktujących tylko o pewnym aspekcie rzeczywistości, a za tym w stosowaniu narzędzia przypominającego millowskiego homo oeconomicusa. Chociaż Menger był ostrożniejszy od Milla w podkreślaniu znaczenia psychologicznych podstaw ekonomii, to i u niego można znaleźć próby połączenia obu dziedzin, na przykład poprzez późniejsze rozważania nad ogólną teorią potrzeb ludzkich. Gdy się to wszystko zestawi, widać, że próba klasyfikacji Mengera jako reprezentanta jednego nurtu filozoficznego z konieczności prowadzi do poważnych uproszczeń i nieporozumień co do jego rzeczywistego światopoglądu. Austriacki ekonomista był raczej dzieckiem swojego miejsca i swoich czasów: wybitnym erudytą mocno zakorzenionym w tradycji oświecenia austriackiego, łączącego różne wątki klasycznego arystotelesowskiego realizmu z istotnymi wpływami nowożytnymi. Literatura Alter M. (1990). Carl Menger and the origins of Austrian economics. Boulder, CO: Westview Press. Alter M. (1991). Difficulties in reading Menger. European Journal of Political Economy, 7(1), 93-113. Arystoteles (1990a). Analityki wtóre. W: Idem, Dzieła wszystkie, t. 1. Warszawa: PWN. Arystoteles (1990b). Metafizyka. W: Idem, Dzieła wszystkie, t. 2. Warszawa: PWN. Arystoteles (1996). Etyka nikomachejska. W: Idem, Dzieła wszystkie, t. 5. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Becchio G. (2014). Social Needs, Social Goods, and Human Associations in the Second Edition of Carl Mengers Principles. History of Political Economy, 46(2), 247-264. Blaug M. (1972). Was there a marginal revolution? History of Political Economy, 4(2), 269-280. Campagnolo G. (2000). Learning from Hitotsubashis Carl Menger Library (Questioning the origins of Austrian economics). Bulletin of the Center for Historical Social Science Literature, t. 20, 1-16. Campagnolo G. (2008). Was the Austrian School ,,Psychological" School in the realm of Economics in Carl Mengers view? (s. 165-168). W: G. Campagnolo (red.), Carl Menger. Frankfurt nad Menem: Peter Lang. Campagnolo G. (2012). Criticisms of classical political economy: Menger, Austrian economics and the German historical school. London: Routledge. Campagnolo G., Lordon A. (2011). Menger était-il aristotélicien? Nouvelles réflexions sur un débat déj? ancien ? loccasion dune réponse ? Ricardo F. Crespo. W: G. Campagnolo (red.), Existe-t-il une doctrine Menger? Aux origines de la pensée économique autrichienne. Open Edition Books, URL: [dostęp: ]. Cartwright N. (1994). Mill and Menger: Ideal elements and stable tendencies. Poznan Studies in the Philosophy of the Sciences and the Humanities, t. 38, 171-188. Crespo R. (2003). Three Arguments Against Mengers Suggested Aristotelianism. Journal des Économistes et des Études Humaines, 13(1), 63-84. Cubeddu R. (2005). The philosophy of the Austrian school. London: Routledge. Dobretsberger J. (1949). Zur Methodenlehre C. Mengers und der österreichischen Schule. Zeitschrift für Nationalökonomie, 12(2-4), 218-229. Gordon D. (1993). The philosophical origins of Austrian economics. Auburn, AL: Ludwig von Mises Institute. Gordon D. (2012). Mises versus Menger? Mises Daily. [dostęp: ]. Hayek F. von (1934). Carl Menger. Economica, 1(4), 393-420. Hayek F. von (1967). The results of human action but not of human design. W: Studies in Philosophy, Politics and Economics. London: Routledge & Kegan Paul, 96-105. Hettche , Dyck (2019). Ch. Wolff. Stanford Encyclopedia of Phi-losophy. [dostęp: ]. Hülsmann (2002). Commerce and government: Considered in their mutual relationship. By Étienne Bonnot de Condillac. The Quarterly Journal of Austrian Economics, 5(2), 79-91. Jaffé W. (1983). William Jaffes essays on Walras. Cambridge: Cambridge University Press. Juruś D. (2010). Subiektywistyczna czy relacjonistyczna koncepcja wartości Carla Mengera? (s. 107-122). W: W. Bulira, W. Gogłoza (red.), Libertarianizm: teoria, praktyka, interpretacje. Lublin: Wydawnictwo UMCS. Kauder E. (1953). Genesis of the marginal utility theory: from Aristotle to the end of the eighteenth century. The Economic Journal, 63(251), 638-650. Kauder E. (1958). Intellectual and political roots of the older Austrian school. Zeitschrift für Nationalökonomie, 17(4), 411-425. Kauder E. (1961). Freedom and Economic Theory. Second research report on Mengers unpublished papers. Hitotsubashi Journal of Economics, 2(1), 67-82. Kauder E. (1965). History of marginal utility theory. Princeton: Princeton University Press. Klein P. (2008). The mundane economics of the Austrian school. The Quarter