Tartak Leśna Osada

Niejednokrotnie zachwycałam się poziom rodzimych debiutów. Dziś pod lupę zabieram kolejne świeże nazwisko na polskiej scenie pisarskiej. Paulina Stępień i jej debiutancka książka ?Tartak Leśna Osada? zabiera nas na koniec XIX w. do tajemniczej osady, aby tam szerzyć strach i mrok. Jak finalnie wypada jej debiutancki horror?

???????????????????? ???? ????????????????????????????
Książka już od pierwszych stron zaczyna się mrocznie i tajemniczo. Otóż w dziwnej rybackiej chatce na obrzeżach wioski zbierają się mieszkańcy, aby opłakiwać swoich bliskich i trwać przy ich trumnach. Wśród zmarłych leży młody chłopak, lecz jego brat bliźniak nie okazuje żadnego smutku. Dlaczego? Ponieważ uważa, iż to zabawa, figiel a jego zmarły brat jedynie udaje. Brzmi ciekawie?

?Tartak Leśna Osada? to historia pewnej oddalonej od zgiełku miast wsi z mocno hermetyczną i zamkniętą społecznością oraz zwyczajami, które nie idą z postępem czasu. Cała osada mocno osadzona została w swojskości, dlatego też przez wiele stron obserwujemy życie mieszkańców oraz sam wygląd miejsca akcji. Kiedy Mieszko wraca z tułaczki (ależ ja gościa nie cierpię) pojawia się mocny kontrast między rozwojem miast i ich zwyczajów, a monotonną jakby zastygłą w czasie Leśną Osadą. Jedynie Tartak jest tutaj powiewem świeżości. Czytając ma się nieustanne poczucie, że coś czytelnikowi umyka. Jakaś tajemnica wisi w powietrzu, jednak jest doskonale ukrywana przez ludność. Z każdym kolejnym rozdziałem, kiedy mocniej wciskamy się w życie mieszkańców narasta pewność, że coś jest nie tak, tutaj ewidentnie coś nie gra. Stopniowo zbierając poszlaki już przed połową można zacząć podejrzewać co się święci, jednak finalnie rozwiązanie nie jest tak proste i banalne jak mogłoby się wydawać.

Oprócz miejsca akcji, które wykreowane zostało w dokładny i przemyślany sposób, ważną rolę odgrywa tutaj społeczeństwo. Paulina Stępień wykreowała dla tej historii wielu indywidualnych i przemyślanych bohaterów. Przez kolejne rozdziały poznajemy ich bolączki, problemy rodzinne i przeszłość. Ważną rolę odgrywają ich społeczne i rodzinne połączenia, a zależności między nimi wraz z rozwojem akcji zaczynają nabierać znaczenia. To bardzo hermetyczna, wiejska społeczność przywiązana do zwyczajów, wierzeń i zabobonów. Znajdziemy tu całą plejadę wiejskich problemów, od pijaństwa, przez bestialstwo w domowym zaciszu, po klasy społeczne i uroczą naiwność młodych dziewczyn.

Trzeci aspekt, czyli główna tajemnica również trzyma poziom. Śmierć nieustannie wisi nad historią. Stopniowo i skrupulatnie budowana zagadka w końcu wychodzi na jaw. Cieszy mnie, że autorka choć krocząca po schemacie i dająca sygnały czytelnikowi dość wcześnie nie poszła po najprostszej linii i obudowała całość sprawiając, ze to co wydawało się banalne nabrało ciekawego wyrazu. Zupełnie inaczej postrzega się wówczas całość i muszę przyznać że mi się spodobało.

Muszę jednak w tym miejscu zaznaczyć, że ?Tartak Leśna Osada?, choć intrygujący i stworzony lekkim piórem autorki momentami może być nużący w odbiorze. Wszystko przez ilość informacji, bohaterów i wydarzeń. Czasem kolejne retrospekcje bohaterów, ich przemyślenia czy nawet bieżące działania mogą wydawać się niepotrzebne. Ja przynajmniej kilkukrotnie miałam takie odczucia. Później dopiero zrozumiałam, że ważne to było w kontekście budowania warstwy społecznej i miejsca wydarzeń. Jednak nadal gdzieś tam z tyłu głowy uważam, że zdarzają się w tej historii przydługie, przegadane momenty.

????????????????????????????????????????????????
?Tartak Leśna Osada? to w moim odczuciu rewelacyjny debiut Pauliny Stępień, przepełniony mrokiem, smutkiem i tajemnicą, przez którą nad wsią nieustannie wisi widmo śmierci. Trzy główne aspekty (bohaterowie, czyli lokalna, hermetyczna wiejska społeczność; miejsce akcji ? wieś przesiąknięta wszystkimi atrybutami tego miejsca całkowicie sprzeczna do antycznych wizji sielskości i główna tajemnica ? zło czające się w mroku leśnych gęstwin) są przemyślane i dopracowane. Horror nie straszący w klasycznym ujęciu, lecz mroczny, przepełniony wiejskim klimatem. Świetna książka na długie jesienne wieczory. Uważajcie, bo ten, kto odkryje tajemnicę ?Tartaku Leśnej Osady? nie zawsze uchodzi z życiem.