Biesy (twarda)

Ta lektura to niejako kronika, w której pierwszoosobowy narrator opisuje wydarzenia dotyczące pewnej grupy osób, pochodzących z różnych środowisk, ale połączonych wspólną "sprawą". Akcja rozgrywa się około 1870 roku w prowincjonalnym, rosyjskim miasteczku, które staje się centrum dla podjęcia próby przeprowadzenia rewolucji. Książka nie należy do łatwych w odbiorze ze względu na specyficzny styl autora pełen analogii bądź odniesień, a także język wzbogacony francuskimi zwrotami. Niemniej jest to powieść jak najbardziej godna przeczytania, chociażby z uwagi na mistrzowskie kreacje postaci, będące na wskrość oryginalne oraz niejednoznaczne lub proroczą zapowiedź stalinowskiego totalitaryzmu.

Jednym z kluczowych motywów był tutaj konflikt między ideologią, a moralnością. Twórca skłania tym samym odbiorcę do refleksji i odpowiedzi na pytania: Czy cele polityczne mogą usprawiedliwić jakiekolwiek niecne czyny? Czy rewolucja, nawet w imię wspólnego dobra, może usprawiedliwiać dokonanie zbrodni? Również religia odgrywa w tej powieści ważną rolę. Twórca konfrontuje swoje postaci, które są pełne wewnętrznych konfliktów lub dylematów, z kwestiami wiary, grzechu i odkupienia.

Sięgając po "Biesy" warto też znać kontekst historyczny. XIX-wieczna Rosja była miejscem gwałtownych zmian społecznych oraz politycznych. W tym okresie pojawiały się różne grupy rewolucyjne, chcące zastąpić carat ustrojem demokratycznym. Co najbardziej znamienne inspiracją do powstania tego utworu literackiego okazało się zamordowanie jednego z uczestników radykalnej organizacji przez jego towarzyszy. To właśnie to zdarzenie skłoniło Dostojewskiego do krytyki skrajnych ideologii, gdyż uważał je za symptom głębszych problemów dotykających współczesnych mu obywateli - przynosząc jedynie jedynie destrukcję, nienawiść bądź śmierć.

W tej pozycji znajdziemy głębokie badania ludzkiej psychiki. Pisarz wyciąga na światło dzienne najgorsze z cech charakteru ? obłudę, nikczemność, hipokryzję, amoralność, pychę, przebiegłość etc., ale także śmiało obnaża całe zło trawiące duszę człowieka. To nie tylko wspaniałe dzieło literackie, ale także znakomita analiza osobowości, która skłania do wielu przemyśleń - zwłaszcza nad naturą człowieka.