Azjatyckie strategie polityki międzynarodowej i regionalnej

­li­cy", , ­re­ign­po­li­­tic­les/2011/04/18/no­t_so­_smar­t_po­wer, 34 Jak to się sta­ło z ame­ry­kań­skim pro­duk­tem zna­nej mar­ki Coca-cola. Przy­kła­do­wo dla nie­któ­rych grup w In­diach (stu­den­ci) jest to sym­bol sta­tu­su i po­żą­da­nia. Na­to­miast w pań­stwach mu­zuł­mań­skich jest ona za­stę­po­wa­na przez tak zwa­ną Mec­ca-cola, na­po­ju o po­dob­nej re­cep­tu­rze, lecz od­mien­nej, do­sto­so­wa­nej do po­trzeb lo­kal­nych, mar­ce. 35 Zgod­nie z wy­znacz­ni­ka­mi stra­te­gicz­ny­mi, któ­re wy­ło­żył Al-Za­rka­wi, je­den z li­de­rów irac­kiej Al Qu­aedy, w swej pu­bli­ka­cji pod ty­tu­łem Kni­ght un­der pro­phet ban­ner. 36 Po raz pierw­szy na we­wnętrz­ną dy­na­mi­kę siły zwró­cił uwa­gę Cer­ny. 37 J. Na­ko­niecz­na, J. Za­jącz­kow­ski, Wstęp, [w:] Azja Wschod­nia i Azja Po­łu­dnio­wa w sto­sun­kach mię­dzy­na­ro­do­wych. Bez­pie­czeń­stwo - go­spo­dar­ka - cy­wi­li­za­cja, red. J. Na­ko­niecz­na, J. Za­jącz­kow­ski, War­sza­wa 2011, s. 14. 38 W przy­pad­ku dal­sze­go roz­wo­ju pro­gra­mów ko­smicz­nych bę­dzie moż­na mó­wić w nie­da­le­kiem przy­szło­ści rów­nież o mo­car­stwach dys­po­nu­ją­cych moż­li­wo­ścia­mi pro­jek­cji siły w ukła­dzie Zie­mia-Księ­życ lub na­wet poza nim. 39 D. Kon­dra­kie­wicz, Pań­stwo, [w:] Mię­dzy­na­ro­do­, s. 84-85. 40 M. Do­bro­czyń­ski, J. Ste­fa­no­wicz, Po­li­ty­ka za­gra­nicz­na, War­sza­wa 1984, s. 98-100. 41 Com­po­si­te In­dex of Na­tio­nal Ca­pa­bi­li­ty (CINC) zo­stał opra­co­wa­ny przez J. Da­vi­da Sin­ge­ra w 1963 roku; Com­pre­hen­si­ve Na­tio­nal Po­wer (CNP), opra­co­wa­ny przez na­ukow­ców z ChRL, czy Na­tio­nal Po­wer In­dex (NPI), opra­co­wa­ny na po­trze­by pro­jek­tu In­ter­na­tio­nal Fu­tu­res. 42 Roz­bu­do­wa­ny mo­del ana­li­tycz­ny po­słu­żył do zba­da­nia po­ten­cjal­nych sce­na­riu­szy roz­wo­jo­wych XX wie­ku w mo­no­gra­fii, W. Or­łow­ski, Stu­le­cie cha­osu. Al­ter­na­tyw­ne dzie­je XX wie­ku, War­sza­wa 2006. 43 Co­hen, Geo­po­li­tics of the world sys­tem, Lan­ham 2009, s. 48. 44 Hun­ting­ton, Duże, więk­sze naj­więk­sze, ,,Po­li­ty­ka" 1999, nr 49, http://ar­chi­­li­ty­­sze-naj­wiek­sze,, (do­stęp płat­ny). 45 Roz­wi­nię­cie ca­łej kon­cep­cji za­war­te zo­sta­ło w: Z. Brze­ziń­ski, Wiel­ka sza­chow­ni­ca, tłum. T. Wy­żyń­ski, War­sza­wa 1999. 46 Ken­ne­dy, Mo­car­stwa świa­ta: na­ro­dzi­ny, roz­kwit, upa­dek: prze­mia­ny go­spo­dar­cze i kon­flik­ty zbroj­ne w la­tach 1500-2000, tłum. M. Kuź­niak, War­sza­wa 1995, s. 7. 47 Jak gło­si ty­tuł jego mo­no­gra­fii Me­ar­she­imer, The Tra­ge­dy of Gre­at Po­wer Po­li­tics, Nowy Jork 2003. 48 Od 1998 roku moż­na uznać za ty­po­wy przy­kład Re­pu­bli­ki In­dii. Po prze­pro­wa­dze­niu te­stów bro­ni ato­mo­wej, ad­mi­ni­stra­cja USA de­kla­ro­wa­ła po­tę­pie­nie dla in­dyj­skich dzia­łań, lecz nie zde­cy­do­wa­ła się na za­sto­so­wa­nie sank­cji zgod­nie z trak­ta­tem o nie­roz­prze­strze­nia­niu bro­ni ato­mo­wej (Non-Pro­li­fe­ra­tion Tre­aty, NPT). Od po­ło­wy pierw­szej de­ka­dy XXI wie­ku na­to­miast w li­te­ra­tu­rze przed­mio­tu okre­śla się In­die jako ,,emer­ged eco­no­mic po­wer", na­to­miast po­li­tycz­nie zna­czą­ca była de­kla­ra­cja pre­zy­den­ta Bar­rac­ka Hus­se­ina Oba­my, okre­śla­ją­ca In­die jako ,,od­po­wie­dzial­ne mo­car­stwo". J. Za­jącz­kow­ski, Czyn­nik ame­ry­kań­ski w in­dyj­skiej stra­te­gii mię­dzy­na­ro­do­wej u pro­gu XXI wie­ku - w kie­run­ku stra­te­gicz­ne­go part­ner­stwa?, [w:] , s. 508. 49 Kom­plek­so­we omó­wie­nie tej teo­rii: G. Mo­del­ski, Long Cyc­les in Word Po­li­tics, Wa­szyng­ton 1987. 50 Dy­le­mat ro­zu­mia­ny jest jako ,,sy­tu­acja wy­ma­ga­ją­ce­go trud­ne­go wy­bo­ru mię­dzy dwie­ma róż­ny­mi moż­li­wo­ścia­mi; pro­blem, al­ter­na­ty­wa", Słow­nik Ję­zy­ka Pol­skie­go PWN, War­sza­wa 1983. 51 P. Fran­kow­ski, He­ge­mo­nia Sta­nów Zjed­no­czo­nych Ame­ry­ki w wa­run­kach tur­bu­len­cji, To­ruń 2006, s. 90. 52 Jest to moc­ne sło­wo, jed­nak naj­le­piej od­da­je na­tu­rę pre­zen­to­wa­ne­go zja­wi­ska. 53 Wszyst­kie dane, o ile nie po­da­no in­a­czej, czer­pa­ne są z CIA Word Fact­bo­ok, ­bra­ry/pu­bli­ca­tions/the-world-fact­bo­ok/, 54 Back­gro­und pa­per on SI­PRI mi­li­ta­ry expen­di­tu­re data 2011, Stoc­kholm In­ter­na­tio­nal Pe­ace Re­se­arch In­sti­tu­te (SI­PRI), , ­­se­arch/ar­ma­ments/mi­lex,