Aż do śmierci

"Aż do śmierci" to książka, w której przedstawiono historię ośmiu kobiet, wobec których partner stosował wieloletnią przemoc psychiczną i fizyczną. Siedem z nich zabiło swoich oprawców. Wszystkie odbywają karę więzienną.

Książka podzielona jest na części. Pierwsza z nich to opowieści osadzonych. Rozmowy na temat bólu i upokorzenia, jakie znosiły latami. Codzienność polegająca na biciu, poniżaniu, zastraszaniu. Opowieści tego, czego doświadczyły przed morderstwem, opis dnia zabójstwa oraz sposobu, w jaki zostało popełnione, a także proces sądowy, czyli moment skazania. Ponadto autorka zawiera krótkie dane statystyczne dotyczące przemocy domowej w Polsce oraz porusza temat dzieciństwa osadzonych, które często było niełatwe. Drugą częścią publikacji jest rozmowa Darii z m.in. młodszym psychologiem Aresztu Śledczego oraz psychologiem więziennym na temat osób, które doświadczają przemocy, które trafiły do więzienia. Specjaliści opowiadają o zachowaniu takich osób, o tym, jak wygląda praca z osobą skrzywdzoną bądź taką, która skrzywdziła i wreszcie o tym, gdzie ofiary powinny szukać pomocy, co robić, gdy ktoś się nad nimi znęca.

Dużym i jedynym minusem, który rzuca się w oczy już od pierwszych stron, jest konstrukcja publikacji. Autorka w każdym podrozdziale miesza historie kobiet i wychodzi z tego poplątanie z pomieszaniem. Opowieści nie są poukładane i przez to ciężko się skupić na treści, ciężko oddzielić jedną od drugiej, co rzutuje na odbiór książki.

Tematyka jest bardzo trudna. W momencie, kiedy czytałam o ogromie cierpienia, jakie znosiły te kobiety, miałam w głowie milion pytań, emocje się we mnie gotowały! Wielokrotnie przeszło mi przez myśl, że dobrze zrobiły... Dla niektórych może być to oburzające, ale ta poniewierka, choć to zbyt małe słowo, którą fundowali partnerzy - sadyści, była tak straszna, odrażająca i wyniszczająca, że w końcu musiało dojść do tragedii. Człowiek nie ma prawa odbierać życia drugiemu człowiekowi, ale ma prawo się bronić, dlatego ta publikacja i te historie budzą dużą kontrowersję.

Byłam wstrząśnięta brakiem reakcji państwa... policji! Nie mogłam uwierzyć w to, że nikt wcześniej nie zareagował. Kobiety wielokrotnie wspominają o sińcach, bliznach, złamaniach, otwartych, krwawiących ranach... A przecież obok mieszkali sąsiedzi, widziały to sprzedawczynie w sklepie, każda z ofiar miała jakąś rodzinę... Nikt się tym nie zainteresował. Ludzie woleli się odwrócić, nie wtrącać. Dom dla tych kobiet oznaczał piekło.

Bardzo ciężko rozmawiać o tej książce. Osobiście mam mieszane uczucia wobec niej. Nikogo nie oceniam, ale gdybym musiała stanąć po czyjejś stronie, opowiedziałabym się za kobietami. W głowie mi się nie mieści, że te kobiety miały na tyle siły, żeby znosić upodlenie tyle lat. Ciągła kontrola, obelgi, gwałty, zmuszanie do prostytucji... W końcu nastąpił wybuch. Ofiary katów stały się katami. Nawet po przeczytaniu lektury, w głowie kłębi się mnóstwo pytań, na które trudno jednoznacznie odpowiedzieć. Czy można usprawiedliwić zabójstwo? Czy naprawdę nie dało się zapobiec sytuacji, w jakiej znalazły się kobiety? Czy może same nie miały dość siły, żeby o siebie zawalczyć?

Jak sama autorka powiedziała, niech ta lektura będzie przestrogą. Nikt nie powinien zamykać oczu na ludzką krzywdę. Nie wolno nam milczeć. Trzeba reagować. Trzeba również uświadamiać ludzi, dlatego mocno zachęcam do książki.

To książka wstrząsająca, niezmiernie smutna. O kobietach, które doznawały latami przemocy domowej. Nie odeszły. Lub odeszły i trafiły w taki sam związek. Pragnienie miłości, strach przed samotnością. Wiara w przemianę partnera. Co trzymało kobiety w patologicznych, przemocowych związkach? Wieloletnie znęcanie się, odbieranie poczucia wartości, godności, odarło kobiety z siły do przeciwstawienia się partnerowi. Tyranowi. Sprawcy. Codziennie coraz głębiej pogrążały się w roli ofiary. Aż któregoś dnia po prostu nie wytrzymały i chwyciły za nóż, gdy przelała się czara goryczy. Dostały wyrok, są w więzieniu. Uważają, że całkowicie na to zasłużyły.
Żałują tego, co zrobiły. Wolałyby cierpieć i dalej dać się poniewierać. Przegrały podwójnie. Pierw żyły w piekle, później trafiły do więzienia. Odizolowane od dzieci cierpią bardziej niż wtedy, gdy były bite. Teraz chodzą na terapię i dopiero zrozumiały, że to nie one są winne.. Że miały prawo żyć inaczej, lepiej, tylko ta szansa została im odebrana. "Poza tym przyzwyczaiłam się do swojej tragedii, zaczęłam wierzyć w to, że jestem winna, że powinno się mnie bić, że jestem nikim.". Jak silne pranie mózgu trzeba przejść, żeby silne, mądre, piękne kobiety poczuły się bezwartościowe. Szkoda, że nie miał kto ich wysłuchać i nie oceniać, tylko pomóc. Wesprzeć. Dodać sił do działania. Często wstyd lub bagatelizowanie ich problemu sprawiały, że te kobiety nie uzyskały pomocy i zostały same.
A samemu jest niezwykle trudno.
Najsmutniejsze, że ból i cierpienie to swoista norma, według której wychowały się i żyją, uważając, że takie po prostu jest życie.
Rocznie z Poradni Telefonicznej Niebieskiej Linii IPZ korzysta ponad 4 tysiące osób!
Książka jest przestrogą, że można było tych tragedii uniknąć. Zawiódł system prawny, ale i otoczenie - rodzina, znajomi. Dlatego nie przymykajmy oczu, wspierajmy, pomagajmy, może ktoś na nas liczy?

Jestem bardzo poruszona i wstrząśnięta. Łatwo powiedzieć: ja bym sobie na to nie pozwoliła! Ja też tak myślę. Ale mam świadomość, że życie nie jest czarno-białe, a stojąc z boku oceniać jest najłatwiej.. .

Czy słysząc o przemocy domowej nie potrafisz zrozumieć dlaczego ofiara nie odchodzi od kata? Zdarzało Ci się pomyśleć, że taka kobieta jest masochistką i że nie chce pomocy z zewnątrz, bo związek pełen zawirowań jej odpowiada? Sądzisz, że to zjawisko występuje w nizinach społecznych lub że dotyczy tylko rodzin patologicznych? Czy przemoc kojarzy Ci się głównie z fizycznością? Sądzisz, że to od niej zaczyna się piekło, że wcześniej nie ma nic pomiędzy? Zdarzyło Ci się być w związku, w którym czułaś się gorsza i miałaś wrażenie, że Twoja samoocena jest podkopywana? Może Ty lub ktoś z Twoich bliskich tego doświadczył? A może czegoś jeszcze gorszego?

Jeśli na któreś z powyższych pytań odpowiedź brzmi: ?TAK?, to jest to lektura dla Ciebie.

Autorka podzieliła książkę na wiele krótkich podrozdziałów, które przedstawiają różne fazy związku i etapy powolnego przejrzewania na oczy. Wiara, nadzieja, miłość, umierająca dusza, seks i gwałt, alkohol, itd. Pod każdym podtytułem mamy wypowiedzi różnych kobiet na dany temat, co według mnie świetnie się sprawdziło, bo na bieżąco możemy dostrzec nie tylko podobieństwa tych historii, ale i różnice. Łatwiej wyłapać pewne schematy zachowań i zrozumieć mechanizm ?stopniowego gotowania żaby?, w którym mężczyzna subtelnie i powoli obniża samoocenę kobiety i uzależnia od siebie, by w końcu stłamsić i podporządkować ją sobie całkowicie - psychicznie i fizycznie. Autorka podeszła do tematu bardzo merytorycznie ? przestudiowała literaturę naukową dotyczącą przemocy, przeanalizowała różne statystyki (w tym policyjne) oraz porozmawiała z psychologami więziennymi, pracownikami Niebieskiej Linii i adwokatami z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. No właśnie - jak to jest z tymi instytucjami i z tą pomocą, na co kobieta może liczyć, gdzie powinna się udać i jak wyglądają wszelkie kwestie prawne? O tym również przeczytamy.

Wyśmienita lektura i prawdziwy kalejdoskop emocji. Wzbudza do refleksji i z pewnością zostanie w głowie na dłużej. Gorąco polecam, a zwłaszcza kobietom, by zwiększyć świadomość i uwrażliwić na to, że przemoc może zacząć się całkiem niewinnie. Lektura ku przestrodze!