Ucieczka Od wschodu do zachodu

Książkę czytało się lekko, aczkolwiek miewałam kilka przystanków, kiedy zostały używane niecodzienne słowa, wręcz gustowne, niczym bal opisany w książce. Rozpoczynamy czytanie z roku 1857, kiedy to młodziutka dziewczyna tańczy po raz pierwszy z bogatym hrabią. Jest to jej debiutancki występ, tym bardziej jest na językach ludzi. Matka jest z niej dumna, że przykuła wzrok osoby wysoko postawionej. Nie można jednak tego powiedzieć o jej ojcu, który wyraża swoją dezaprobatę. Sama Emilia dość zwyczajnie traktuje ten taniec, choć autor zaznacza, że hrabia pozwala sobie na nieco więcej. Nawet nie spodziewa się, że została obrana na celownik. Ojciec znając zamiary carskiego oficera stara się zapobiec dalszym spotkaniom. Wie, co hrabia wyprawia z innymi i jak krótkofalowo je traktuje, więc nie zamierza patrzyć jak jego córka marnuje sobie życie. Tym bardziej, że kiedyś reputacja była dla ludzi najważniejsza. Wysyłając ją do Paryża zapewnia jej damskie towarzystwo, tak na wszelki wypadek. I tutaj następuje niejaka przemiana Emilii w kobietę pewną siebie i walczącą o swoje prawa. Będąc spostrzegawczą ujrzy, że mężczyzna może być równy kobiecie. I na taką odmienioną natrafi ponownie szanowny hrabia:-) Jak sądzicie, co z tego wyniknie?
Książka chwilami przypominała mi serię Bridgertonowie, gdyż i tutaj występował szanowny dziennikarz, który opisywał każdą scenę tak jak ją widział. Niekiedy dokładał od siebie swoje trzy grosze. Rozdziały są tu dosyć długie, każdy zawiera tytuł, który poniekąd odzwierciedla zdjęcie na wcześniejszej stronie. Postacie zwracają się do siebie z szacunkiem i wdziękiem na jaki przystało w tamtych czasach z wysokimi pozycjami społecznymi. Często wstawiane są wiersze oddające klimat danej sytuacji, oraz listy, które postacie do siebie piszą. Mamy tutaj wątki historyczne, polityczne, które na szczęście nie są używane w nadmiarze. Bywa, że czyta się ją w napięciu, gdyż niektóre osoby domyślamy się, że nie mają dobrych zamiarów i ukazane są w bardziej tajemniczej wersji. Według mnie warta uwagi:-)

Powieści z akcją osadzoną w XIX wieku zawsze budziły mój zachwyt i fascynację. Z jednej strony to trudny okres dla Polski ciemiężonej butem zaborców, z drugiej czas wystawnych balów, arystokratycznych zwyczajów i salonowych intryg. Stanisław Krzemiński pierwszą częścią sagi o siedmiu pokoleniach kobiet ?Od wschodu do zachodu? sięga tych właśnie barwnych czasów, prowadząc swoje bohaterki przez dwa wieki zmieniających się warunków społecznych i politycznych.

Czerpiąc z rodzinnych pamiętników znalezionych w starym kufrze autor swoim bohaterkom daje ciało i duszę, inteligencję i siłę do walki o siebie, równouprawnienie i niezależność. A powieść rozpoczyna od niemalże skandalu towarzyskiego na balu debiutantek, którego konsekwencją jest zaplanowana przez rodziców ucieczka młodziutkiej Emilii Rossnowskiej z rodzinnego Płocka do Instytutu Panien Polskich prowadzonych w Paryżu przez księżną Czartoryską. Szesnastoletniej, nieznającej świata dziewczynie w podróży towarzyszy śpiewaczka operowa Luiza Boretti znana nie tylko ze swego talentu, ale też niezależności i kontrowersyjnych w ówczesnych czasach zachowań.

Naiwności poznającej świat debiutantki autor znakomicie przeciwstawia doświadczenie i bezpruderyjność wyzwolonej kobiety świadomej swojej wartości i władzy nad mężczyznami. Czy ta wiedza przygotuje Emilię choć w pewnym stopniu na niebezpieczeństwa i pułapki czyhające na nią ze strony mężczyzn? Czy jest w stanie uchronić ją przed podążającym jej śladem carskim oficerem Gołubojewem? I kim tak naprawdę okaże się jej fascynująca opiekunka?

Autor ma cudownie lekkie pióro, którym nie tylko wykreował pełnokrwistych bohaterów, ale przede wszystkim wplótł ich w szalenie intrygującą opowieść osadzoną w wiernie oddanych realiach tamtych czasów. Zachwyciła mnie precyzja i wręcz pedanteria w ukazaniu wszelkich możliwych elementów składających się na XIX-wieczny obraz świata począwszy od ubioru, konwenansów, kuchni, zwyczajów przez sytuację geopolityczną, gospodarczą, po architekturę i ważne wydarzenia. Wprowadzone w fikcję literacką postaci księżnej Czartoryskiej, kompozytora Johannesa Brahmsa czy fotografa Karola Beyera autor wspiera archiwalnymi zdjęciami z tego okresu, które dodają jej bezsprzecznie autentyzmu.

Dzisiaj przychodzę do Was z recenzją książki Ucieczka autorstwa Stanisława Krzemińskiego. Byłam bardzo ciekawa tej powieści w związku z bogatym i różnorodnym dorobkiem zawodowym i artystycznym autora. Historia zbudowana została wokół młodziutkiej Emilii Rossnowskiej, która podczas balu debiutantek wzbudziła nie lada sensację swoim tańcem z carskim oficerem. Za porucznikiem Gołujebowem ciągnie się zła sława wobec czego ojciec szesnastolatki w obawie przed zepsuciem córki postanawia wyprawić ją w podróż. Emilia nie jest zachwycona tym pomysłem. Niedorzeczny wydaje się jej fakt, że musi wyjechać aż na 4 długie lata. Spodziewa się, że po jej powrocie jej rówieśnice będą już żonami i matkami, a świat, który zna już nie będzie taki sam. Ojciec postawił jednak na swoim. Dziewczyna miała udać się do Paryża na nauki do założonego przez księżną Annę Czartoryską Instytutu Panien Polskich. Nastolatce w podróy która nie tylko zmieniła jej życie, ale i spojrzenie na otaczający ją świat towarzyszyła postępowa artystka Luiza Boretti. To dzięki niej Emilia odkryje świat flirtów, przekona się, że kobieta może brać czynny udział w życiu społeczno- politycznym. Odkryje siebie i rzeczywistość wokół siebie na nowo. Jak ta historia potoczy się dalej? Odpowiedzi czekają na kartach powieści. Warto nią sięgnąć gdyż autor zabiera czytelnika w daleką, pełną wydarzeń podróż. Wszystkie wydarzenia mają odpowiednie tło historyczne i geopolityczne, co mnie osobiście zachwyciło. Dla niektórych może być to minus bo dominacja kontekstu historycznego sprawiła, że rysy postaci nie są odpowiednio odmalowane przez co trudno się z nimi zżyć, a nawet je polubić. W moim przekonaniu niektórych opisy da zbyt rozbudowane, ale rozumiem, że służyło to autorowi oddaniu ducha tamtych czasów. Podsumowując jest to ciekawie zapowiadający się początek sagi i zapowiedź kolejnych fascynujących podróży, w które z przyjemnością się wybiorę.