Taniec pszczół i inne opowiadania o czasach wojny

Kiedyś częściej, teraz decydowanie rzadziej sięgam po powieści, dla których tłem historycznym jest II WŚ. Zdecydowanie bardziej wolę pamiętniki, reportaże i biografię, w których groza wojenna jest lepiej oddana. A jednak sięgnęłam po ,,Taniec pszczół i inne opowiadania o czasach wojny" i muszę przyznać, że lektura zrobiła na mnie wrażenie. Z racji tego, że jest to praca zbiorowa, spotykamy różnych bohaterów, w różnych sytuacjach, ale wszystkich bohaterów łączą strach, groza, nieustanny głód i nadzieja, że jutro będzie lepsze.
Zastajemy bohaterów w codziennych sytuacjach, w chwili kiedy nadeszła wojna. Kiedy pojawił się pierwszy wybuch,
kedy wprowadzono pierwsze obostrzenia,
kiedy wydzielono pierwsze getto, kiedy wolność straciła datę ważności...
Zwykłych ludzi, którzy próbują przeżyć, uratować siebie, bliskich, dziecki. Ludzi stłamszonych, bezbronnych, chorych, różniących łzy, bezradnych. Jedni się poddawali zdani na łaskę lub nie łaskę wroga lub przyjaciół. Inni walczyli do ostatniej kropli krwi. Często podejmując decyzję na jakie nie odważyliby się normalnej rzeczywistości.
Przekrój tej lektury, różnorodność opowiadań jest ogromna. Od poświęcania, kłamstwa, miłości do wroga po śmierć, nadzieję, strach, zdradę. Niektóre opowiadania są inspirowane faktami, inne są oparte na prawdziwych wydarzeniach. Jest to jest z lepszych prac zbiorowych dotycząca egzystencji w czasie wojny.
Spędziłam sporo czasu nad tą lekturą, dozując sobie historie bohaterów, których życie, z dnia na dzień, zmieniło się diametralnie. Nie jest to książka ani na jedne wieczór, ani na dwa. Po każdym opowiadania przychodzi czas na refleksje. Próbę zrozumienia sytuacji, której nijak pojąć się nie da.
Bardzo polecam.

Fanką opowiadań nie jestem, muszę to przyznać. Ale jeszcze nigdy nie czytałam zbioru historii dotyczących wojny. Kolejną zachętą jest 11 osób, autorek i autorów, którzy znają się na rzeczy. Niektóre nazwiska są mi znane, inne mniej, ale taki zbiór daje okazję szybkiego poznania się.

Jak to w antologiach bywa, jedne opowiadania podobają nam się bardziej inne mniej, jednak w "Tańcu pszczół" na próżno szukać słabego ogniwa. Historie są przejmujące, smutne i bardzo niestety prawdziwe. Emocjonalne, uczuciowe i niedające o sobie zapomnieć. Momentami żałowałam, że opowiadanie musi być krótkie, bo chętnie doczytałabym więcej.

Jest to książka warta uwagii, przystępna, bo można czytać po jednym opowiadaniu, ale mocno odziałująca. Polecam każdemu, kto docenia książki historyczne i sentymentalne.

Kilku świetnych pisarzy, którzy tematu II wojny światowej nie omijali w swoich powieściach, połączyło siły, a owocem jest nie tylko piękna z zewnątrz, ale i wartościowa w środku antologia ?Taniec pszczół?.

Każde z tych opowiadań jest inne, ale każde łączą ludzie, którym przyszło żyć w czasach niebezpiecznych, czasach gdzie nie tylko kule niosły zagrożenie, ale i sąsiad czy najbliższy przyjaciel oraz II woja przedstawiona w ówczesnym czasie, przewijająca się we wspomnieniach, czy będąca tematem reportażu. W części z nich historie oparte o prawdziwe wydarzenia i postacie, część fikcyjna, ale niepodobna by odróżnić ją od tej rzeczywistej. Krótkie formy zawierające ogrom bólu, strachu, niepewności, choć również nadziei, bo ta wojna kiedyś musi minąć, a także dawki humoru. Żaden z autorów nie ocenia swoich bohaterów, a stawiając ich w konkretnych sytuacjach, zmusza czytelnika do spojrzenia z każdej perspektywy, bez podziału dobrzy-źli, tacy byli po każdej stronie barykady.

Nie wskażę tego najlepszego, choć przy większości z nich rośnie w gardle gula i trzeba na chwilę odłożyć, przeczekać. Niezwykłe historie zwykłych ludzi, pisane z niezwykłym wyczuciem. To po prostu trzeba przeczytać.

Czasem nie mam ochoty na książki wojenne. Jednak okres jesienny przypomina o trudnych historycznych wydarzeniach i zachęca do upamiętnienia wszystkich, którzy przeżyli i którzy zginęli, dlatego bez zastanowienia zdecydowałam się na "Taniec pszczół i inne opowiadania o czasach wojny". A wy jak często sięgacie po książki wojenne?

Biorąc się za tą antologię, pomyślałam, że od razu będę wyłapywać, która historia jest najlepsza, a która najgorsza. Nie udało się jednak. Okazało się, że każda z nich jest tak świetnie przedstawiona, że nie jestem w stanie dokonać takiego wyboru.

Bałam się, że każda z opowieści będzie krótka, a co się z tym wiąże, nie przekaże emocji, które powinny wystąpić przy tej tematyce. Teraz już wiem, że nie było się czego bać. Wszystkie historie są faktycznie krótkie, ale bardzo wciągające. Niekiedy uroniłam nawet łzy. To oznacza, że nie potrzeba zbyt wielu słów, by przekazać dramatyzm wojenny. W tej postaci wręcz przeciwnie, autorzy skupili się na tym, by w tak krótkiej formie przekazać wszystko, co jest najważniejsze. To najlepsza antologia jaką miałam przyjemność czytać. Zaplanowałam jedną historię dziennie, ale one były tak dobre, że ciężko było mi ją odłożyć, więc za chwilę sięgałam po kolejną. Niektórych autorów już znałam, innych poznałam po raz pierwszy. Wszyscy zaskoczyli mnie bardzo pozytywnie. Przyznam nawet, że dużo lepiej czytało mi się taką antologię, niż długie książki związane z tematyką wojny. Pomijam tu cykl Wendyjskiej Winnicy, który jest fantastyczny.

Serdecznie wam polecam...

"Kiedyś byłam pewna, że wojna nie wybuchnie, później, że nie powstanie getto, jeszcze później, że nie będzie akcji likwidacyjnej. Byłam pewna, że nie wydarzą się różne rzeczy, a wydarzyły się wszystkie".

Opowiadania czytam niezwykle rzadko, z bardzo prozaicznego powodu. Ich lekturze zawsze towarzyszy mi poczucie, że zanim historia rozkręci się na dobre, już zdąży się skończyć. Że polubię bohaterów, a oni znikną po trzydziestu stronach i już nigdy więcej o nich nie usłyszę... Ale wyjątki należy robić, zwłaszcza gdy wojna stanowi wspólny mianownik zbioru opowiadań, tak jak to jest w przypadku antologii "Taniec pszczół i inne opowiadania o czasach wojny".

Okrutne żniwo wojny
Nie chcę zdradzać Wam szczegółowo fabuły każdego z opowiadań, ale zapewniam, że gwarantują całą gamę emocji. Niesłychanie wzruszające, pełne niepokoju, niepewności, strachu i bezradności, a także złości i chęci rewanżu za wyrządzone zło. Płyną z różnych miejsc Polski, z różnych rodzin, pokazując wojenny świat z różnych perspektyw. Każdy inaczej przeżywał wojnę, ale młodemu pokoleniu trudniej było pogodzić się z utratą młodzieńczej beztroski i spokoju błękitnego nieba nad swoimi głowami latem 1939 r.
Wojna zbiera okrutne żniwo, zabierając tych, którzy absolutnie nie rozumieją, że złe rzeczy mogą dziać się naprawdę. I to nie gdzieś hen, hen daleko, tylko za sąsiedzkim płotem. Czym zawiniła mała Renate, uciekając przed Armią Czerwoną? Albo bezimienna Żydówka z otwockiego getta? A Irma, żydowska primabalerina i jej ojciec, zafascynowany tańcem miododajnych pszczół? Jak by się potoczyły losy rodzin, które skłóciła wojna? Czy Niemiec już na zawsze ma być synonimem zła? Czy warto jątrzyć rany z przeszłości, dociekając po latach prawdy o swoich bliskich? Ile takich przyjaźni jak Trio Koziorożca z Katowic zostało naznaczone wojennymi krzywdami?

O życiu niewartym życia
Jedenaście opowiadań porusza wiele bolesnych tematów, z którymi trzeba było zmierzyć się w okresie wojny. O życiu, które jest niewarte życia. O zaufaniu, które zostało zdradzone. O wyborach, których nikt nie zazdrości. O decyzjach bohaterskich ku chwale ojczyzny. O niesamowitej woli życia. I w końcu o sumieniu, które nie daje spokoju.
Nie chciałam wyróżniać żadnego z opowiadań, bo uważam, że każde z nich należy przeczytać z taką samą uwagą. Ale ci, którzy choć trochę mnie znają, wiedzą że często czytam książki związane ze Śląskiem. I tutaj miłą niespodziankę zrobił mi Maciej Siembieda, umieszczając akcję swojego opowiadania ("Album") właśnie w Katowicach. Opisuje w nim Trio Koziorożca, czyli Pawła, Baśkę i Ernesta, którym wojna zaorała młodość i zmusiła do podejmowania dorosłych i odpowiedzialnych decyzji.

"Taniec pszczół i inne opowiadania o czasach wojny" - to antologia opowiadań wojennych, którą każdy powinien przeczytać. To bezdyskusyjna sprawa. Po prostu trzeba niespiesznie chłonąć każdą z tych jedenastu historii, roniąc łzy nad niesprawiedliwością świata w XX wieku. I pamiętać o tych, którzy się nie poddali, wybierając walkę o siebie, o swoją godność, o dobre imię Ojczyzny. Mam nadzieję, że w przyszłości zobaczę kilka powieści, napisanych na podstawie tych opowiadań.