Na prastarej ziemi

. 244-246. [5] W. Kubiak zwraca na to uwagę w swojej doskonałej monografii Al-Fustat, Its Foundation and Early Urban Development, s. 43-47 i 177-178 (American University of Cairo Press, Cairo 1987). Por. też Oleg V. Volkoff, Le Caire 969-1969, s. 7 (LInstitut Français dArcheologie Orientale du Caire, 1971); Janet L. Abu-Lughod, Cairo: 1001 Years of the City Victorious, s. 4-5 (Princeton University Press, Princeton 1971). [6] Patrz Nâsir-e-Khosraw, Safarnama (Księga podróży), s. 55 (tł. Thackston Jr, Persian Heritage Series, red. Ehsan Yarshater, nr 36, Persian Heritage Foundation, New York 1986). [7] Patrz W. Kubiak, Al-Fustat, s. 11; Janet L. Abu-Lughod, Cairo 1001 Years, s. 13; Desmond Stewart, Cairo, s. 42-43. [8] Por. Stanley Lane-Poole, A History of Egypt in the Middle Ages, s. 102 (Frank Cass & Co. Ltd., nowe wydanie, London 1968); Oleg V. Volkoff, Le Caire, s. 44. [9] Volkoff zwraca uwagę, że nazwa miasta nieprzypadkowo brzmiała Al-Qahira al-Mahrusa (,,Strzeżone"), porównując je do Pekinu i Moskwy (Le Caire, s. 49). [10] Rozmaite rodzaje ziemi i błota, używane za materiały budowlane w średniowiecznym Egipcie, szczegółowo omawia Moshe Gil w artykule Maintenance, Building Operations, and Repairs in the Houses of Qodesh in Fustât, s. 147-152 (,,Journal of the Economic and Social History of the Orient", XIV, cz. II, 1971). W Latajfie i Naszawy często określa się ziemię używaną do budowania takimi samymi terminami co w średniowiecznym Fustacie (np. tin aswad, tin asfar, turab). [11] Spekulacje na temat wyglądu średniowiecznego Fustatu opieram przede wszystkim na opisie odkryć archeologicznych pióra Władysława Kubiaka (zawartych w jego monografii Al-Fustat). Proszę nie myśleć, że zdaniem Kubiaka Fustat wyglądał jak wieś; jednak odkrycia opisane przez niego zdecydowanie sugerują taką możliwość, zwłaszcza część poświęcona ulicom. Podróżnicy średniowieczni donosili, że Fustat robi wrażenie prowincjonalnego, lecz tętni życiem i roi się w nim od ludzi, inni z podziwem pisali o wspaniałych, wielopiętrowych budowlach, z czego wynika, że domy w niektórych dzielnicach miały imponujące rozmiary (por. Oleg V. Volkoff, Le Caire, s. 22; Goitein, Urban Housing in Fatimid and Ayyubid Times, s. 14, ,,Studia Islamica", 46-47, 1978). Wygląda na to, że miasto obejmowało kilka zamożnych dzielnic, budowanych na skalę zupełnie inną niż części zamieszkane przez gros mieszkańców. Układ domów średniowiecznego Fustatu jest pod wieloma względami bardzo podobny do dzisiejszych osad wiejskich (Dolnego) Egiptu. Istniała wręcz wyraźna ciągłość pomiędzy trybem życia okolicznych wsi i samego miasta. W domach średniowiecznego Fustat przewidywano nawet miejsce na zagrody dla zwierząt, czyli zariby (por. Goitein, A Mansion in Fustat: a Twelfth-Century Description of a Domestic Compound in the Ancient Capital of Egypt, [w]: The Medieval City, red. Miskimin i in., Yale University Press, New Haven 1977). Słowo ,,zariba" trafiło rzecz jasna do współczesnej angielszczyzny. Jedna zariba odegra jeszcze pewną rolę w tej historii. [12] Główny podział doktrynalny wewnątrz społeczności żydowskiej w średniowiecznym Fustacie przebiegał między karaitami i dwoma pozostałymi grupami, zwanymi łącznie rabbanitami; dla karaitów jedynym świętym tekstem była Biblia, pozostali zaś przypisywali autorytet świętego natchnienia również Talmudowi i innym pismom rabinackim, podobnie jak wielu współczesnych żydów. Spośród dwóch grup ,,rabbanickich" Irakijczycy pochodzili z obszaru Mezopotamii i postępowali zgodnie z obrządkiem zalecanym przez tamtejsze szkoły, Palestyńczycy zaś stosowali się naturalnie do nauk szkoły jerozolimskiej. Patrz Goitein, A Mediterranean Society, t. I, s. 18 (University of California Press, Berkeley 1967) oraz artykuł Normana Golba, Aspects of the Historical Background of Jewish Life in Medieval Egypt (,,Jewish Medieval and Renaissance Studies", red. Alexander Altmann, Harvard University Press, Cambridge, Mass. 1967). [13] Patrz Scanlon, Egypt and China: Trade and Imitation, s. 88, [w]: Islam and the Trade of Asia, red. Richards, Oxford i Philadelphia 1971; Ruth Barnes, Indian Trade Cloth in Egypt: The Newberry Collection (,,Proceedings of the Textile Society of America", 1990). Naszawy Dostępne w wersji pełnej Mangalore Dostępne w wersji pełnej Powrót Dostępne w wersji pełnej Epilog Dostępne w wersji pełnej Tytuł oryginału IN AN ANTIQUE LAND Copyright (C) by Amitav Ghosh, 1992 Copyright (C) for the Polish translation by Zysk i S-ka Wydawnictwo , Poznań 2013 Redakcja Anna Kowalska Projekt okładki Paulina Radomska-Skierkowska Zdjęcia na okładce Wydanie 1 ISBN 978-83-7785-360-3 Zysk i S-ka Wydawnictwo ul. Wielka 10, 61-774 Poznań tel. 61 853 27 51, 61 853 27 67, faks 61 852 63 26 Dział handlowy, 61 855 06 90 Plik opracował i przygotował Woblink