Carl Hockh - Jarosław Thiel, Mikołaj Zgółka, Aleksandra Rupocińska CD

Opis produktu:

`Carl Höckh jest bez wątpienia postacią wyjątkową. Douglas A. Lee stawia kompozytora w jednej linii z Johannem Georgiem Pisendlem, Franzem Bendą oraz Leopoldem Mozartem, uznając w ten sposób Höckha za jednego z założycieli szkoły skrzypcowej obszaru niemieckojęzycznego. Twórczość Carla Höckha to dzieła wyłącznie instrumentalne. Według obecnego stanu badań obejmuje ona kilkanaście symfonii, sonat skrzypcowych, parthien, capricetti i koncertów skrzypcowych.

Na płycie znalazły się sonaty pochodzące z dwóch źródeł: Die Sächsische Landesbibliothek - Staats- und Universitätsbibliothek oraz Musikalisches Vielerley w opracowaniu Carla Philippa Emanuela Bacha (Hamburg 1770). Wybrane dzieła prezentują różnoraką stylistykę w tej samej formie.

Nieprzypadkowo ułożony jest porządek prezentowanych na płycie utworów - częściowo (tam gdzie to możliwe) odnosi się do zależności tonalnych. Ciekawostkę stanowi natomiast pierwsza i ostatnia sonata. Obydwa dzieła są utrzymane w tonacji D-dur i niemal tożsame w warstwie tekstowej. Pierwsze części wykazują niezwykłe podobieństwo, choć druga (końcowa) Sonata D-dur posiada dużo więcej zdobień. Drugie części pozostają niemal identyczne, części trzecie zaś mają wspólny motyw czołowy, jednak jego rozwój oraz późniejsze wirtuozowskie popisy ewoluują w zupełnie innych kierunkach. Te dwa utwory spinające całość płyty stanowią interesujący przykład rozwoju formy i inwencji kompozytorskiej Carla Höckha.

Charakterystyczną cechą wszystkich utworów na niniejszym krążku jest ogromne bogactwo środków wirtuozowskich. Höckh wymaga od wykonawcy zdecydowanie więcej aniżeli twórcy jemu współcześni. Zastosowanie gry w dwudźwiękach, wejścia do jedenastej pozycji, niezwykle szybkie pasaże, a nawet użycie decym w dwudźwiękach - to kilka przykładów wyzwań stojących przed skrzypkiem. Melodyka, harmonia i motywika dzieł wykazują wyraźne cechy stylu galant. Ponieważ nie można określić dokładnych dat powstania sonat - wszystkie materiały są napisane ręką innego kopisty bądź upublicznione drukiem w późniejszym czasie - jedynym wyznacznikiem chronologicznym pozostaje ich charakterystyka stylistyczna.

Rytmy, niektóre zwroty melodyczne oraz zdobienia wskazują na wyraźne nawiązania do szkoły berlińskiej drugiej połowy XVIII wieku. Pomimo pewnego idiomatycznego sposobu traktowania faktury skrzypcowej stosowane środki często są dość odważne i wymagające. Nagłe skoki z pierwszej do szóstej pozycji, osadzenie dzieła w specyficznej i niełatwej dla skrzypiec tonacji E-dur to przykłady przełamywania konwencji instrumentalnej oraz poszukiwania nowych możliwości wykonawczych i brzmieniowych. Wszystkie te elementy w zestawieniu z liryzmem części wolnych pozwalają na określenie twórczości koncertmistrza z Zerbst mianem preromantycznej. Dokonania Carla Höckha stanowią bez wątpienia bardzo ważny etap w rozwoju wiolinistyki niemieckiej i europejskiej. Zastanawiający jest dotychczasowy brak współczesnych pozycji wydawniczych jego twórczości, a także poważna luka na rynku fonograficznym, którą ta płyta ma za zadanie w skromny sposób wypełnić.` - Mikołaj Zgółka.