Ebook Niechciana kultura mobi,epub,pdf

Opis produktu:

Po zakończeniu wojny domowej w 1995 roku Bośnia i Hercegowina została państwem federacyjnym podzielonym na dwie autonomiczne części, w którym rywalizują ze sobą elity trzech narodów. Dla spoistości państwa kluczowa jest legitymizacja, a więc powszechne wsparcie obywateli dla idei jego istnienia.

Punktem wyjścia badań przedstawionych w książce jest teza, że zasadniczym elementem wykorzystywanym przez elity i instytucje państwowe jest kultura, a więc sfera symboliczna. Poszczególne rozdziały koncentrują się na obiektach architektonicznych zaliczonych do dziedzictwa kulturowego, spory wokół ich odbudowy odsłaniają bowiem głębokie podziały w sferze symbolicznej i w dyskursie publicznym. Konsekwencją konfliktów w sferze symbolicznej jest słabe poparcie dla państwa i dominacja odśrodkowych ideologii etnonarodowych Serbów, Boszniaków i Chorwatów.

W czasie wojny w Bośni i Hercegowinie (1992-1995) znaczna część dziedzictwa kulturowego została zniszczona. Spory wokół odbudowy zabytków wskazują na to, że stają się one przedmiotem instrumentalizacji ze strony różnych aktorów obecnych w przestrzeni publicznej. Znaki, także te architektoniczne, nie są jednostkami autonomicznymi - ich wartość zależy od
miejsca w sieci semantycznej oraz od umiejętności interpretacyjnych użytkowników. Jeśli się zgodzimy, że kultura to pewna norma interpretacyjna, wszystko zależy od narzędzi interpretowania świata dostarczanych w jej
ramach. W przypadku bośniackim okazuje się, że projekt kultury Bośni, legitymizujący istnienie wspólnego państwa, nie jest konkurencyjny, nie stoją za nim mocne instytucje wspierające tę właśnie normę, a przemożny
wpływ na dyskurs i przestrzeń publiczną utrzymują normy narodowe oparte na wykluczeniu innych.

Autor w sposób erudycyjny, z głębokim rozeznaniem metodologicznym, a jednocześnie nie zaznaczając subiektywnych preferencji, pokazuje trwającą także po zakończeniu działań militarnych swoistą wojnę semiotyczną w przestrzeni miejskiej oraz polityczną i symboliczną rywalizację między elitami boszniackimi, serbskimi i chorwackimi w miejscach, w których antropologiczna pamięć przestrzeni jest szczególnie wrażliwa i zintensyfikowana. Przedmiotem dociekań w książce są obiekty architektoniczne, ich historyczne przemiany oraz spory o znaczenie dziedzictwa kulturowego i jego funkcję w procesie definiowania tożsamości. Macieja Falskiego interesują dwa poziomy analityczne - świat praktyczny i świat symboliczny oraz dwa sensy pojęcia naród: z jednej strony kategoria narodu etnicznego, z drugiej zaś narodu obywatelskiego. Tak wzbogacona perspektywa odczytania architektury jako komunikatu odkrywa nowe horyzonty w interpretowaniu przestrzeni kulturowego dziedzictwa narodowego BiH i stanowi w Polsce nowatorską próbę krytycznej analizy tego fenomenu. (Z recenzji prof. dr hab. Magdaleny Koch)

Dr Maciej Falski (ORCID 0000-0002-5610-5608) - od 2005 roku doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Slawistyki Zachodniej i Południowej na Uniwersytecie Warszawskim, kierownik Pracowni Obszaru Postjugosłowiańskiego, zastępca redaktor naczelnej rocznika Colloquia Humanistica. Od wielu lat prowadzi badania nad kulturą Chorwacji i Bośni oraz zajmuje się analizą przestrzeni miejskiej z perspektywy antropologicznej. W centrum jego zainteresowań znajdują się polityka symboliczna oraz świat wyobrażeń kulturowych Bałkanów.