Ebook Johann Friedrich Herbart i jego miejsce w kontekście pokantowskiej myśli idealistycznej mobi,epub

zypadają na lata 1794-1797. Rodzice pragnęli, aby Jan Fryderyk studiował prawo na uniwersytecie w Jenie, ale udało mu się uzyskać ich zgodę na studiowanie także filozofii. Do Jeny przybywała wtedy młodzież z wielu stron, aby słuchać wykładów Fichtego. Herbart uległ jego wpływom i wkrótce uważany był za pierwszego ucznia Fichtego. W Jenie Herbart poznał wiele wybitnych osób, między innymi Schillera, z którym zetknął się za pośrednictwem matki, która odegrała dużą rolę w edukacji młodego syna. Ivo Tretera 1 pisze, że Herbart pozostawał pod jej wpływem do dziewiętnastego roku życia. W roku 1797 Herbart został nauczycielem domowym w rodzinie szwajcarskiego namiestnika Steigera w Bernie. Zajmował się wychowaniem i kształceniem jego trzech synów - Rudolfa, Karola i Ludwika. Herbart, który posiadał już wtedy znaczną wiedzę w zakresie filozofii, miał tutaj doskonałą okazję do tego, aby utwierdzić się w przekonaniu, że system pedagogiczny musi być mocno osadzony w filozofii, że pedagogika jest nauką filozoficzną. W trakcie wychowywania synów Steigera umacnia się także jego pogląd, że uwrażliwianie wychowanka na związek między pięknem i dobrem stanowi podstawę filozofii wychowania nauczającego. W roku 1798 Herbart spotkał się z Pestalozzim i odwiedził jego szkołę w Burgdorfie. Tretera pisze, że koncepcja Pestalozziego budziła podziw młodego Herbarta pod tym samym względem, pod jakim fascynowała Fichtego. Dla Fichtego Pestalozzi był geniuszem, który uwolnił wychowanie od rutyny i oparł ją na podstawach filozoficznych. Herbart przybył do Getyngi w kwietniu 1802 roku. Tego samego roku w dniu 22 października przedłożył pracę habilitacyjną na uniwersytecie w Getyndze, gdzie panowała wówczas atmosfera neohumanizmu. W pracy habilitacyjnej Herbarta widoczne są związki między jego filozofią i pedagogiką. Nawroczyński 2 pisze, że Herbart był bardzo przywiązany do własnej filozofii, dlatego stworzył system pedagogiki filozoficznej. Najważniejsze jest jednak to, że habilitacja Herbarta z filozofii - stwierdza dalej Nawroczyński - była naprawdę pierwszą habilitacją z zakresu pedagogiki. Od tego momentu na różnych uniwersytetach niemieckich tworzono katedry pedagogiczne. W Getyndze Herbart rozpoczął swoją działalność akademicką, początkowo jako docent. W roku 1805 został mianowany profesorem nadzwyczajnym filozofii. Zmiany polityczne będące następstwem rozgromienia armii pruskiej przez Napoleona pod Jeną zmusiły Herbarta do przerwania twórczej pracy i opuszczenia Getyngi w 1809 roku. Kiedy w roku 1809 Herbart otrzymał zaproszenie na katedrę w Królewcu, którą jeszcze niedawno zajmował Kant, aby prowadzić wykłady i ćwiczenia z filozofii i pedagogiki oraz zorganizować seminarium nauczycielskie, w Prusach zaczęły się poważne reformy wewnętrzne. Wybitny neohumanista i uczeń Wolffa, Wilhelm von Humboldt, który był wtedy Dyrektorem Sekcji Kultury i Nauczania Publicznego w Pruskim Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, traktował Herbarta jak swego głównego sprzymierzeńca w działalności na rzecz ulepszania szkolnictwa i uniwersytetu w duchu neo-humanizmu. W 1810 roku Herbart został profesorem zwyczajnym filozofii i pedagogiki. Rok później ożenił się z córką angielskiego kupca, Marią Drake, która pomagała mu prowadzić seminarium pedagogiczne, oraz szkołę ćwiczeń. W Królewcu Herbart spędził 24 lata. Tutaj powstały jego największe prace. Odradzanie się potęgi pruskiej oznaczało koniec reform liberalnych na uniwersytetach. W roku 1819 we Frankfurcie wydano dekret dotyczący wprowadzenia policyjnego nadzoru na uniwersytetach. Herbart nie przyjął wówczas proponowanego mu stanowiska rektora. Jego dalszy pobyt w Królewcu stał się - jak sam mówił - pobytem w eleganckim więzieniu. W 1831 roku po śmierci Hegla zwolniła się katedra filozofii na uniwersytecie w Berlinie. Wydawało się, że Herbart zostanie na nią powołany, ale tak się nie stało. W 1833 roku w Getyndze umarł przeciwnik Kanta i nauczyciel Schopenhauera - Ernst G. A. Schulze. Herbart przyjął proponowane mu stanowisko. Zanim jednak opuścił Królewiec, zgotowano mu uroczyste pożegnanie, tym bardziej że odejście filozofa z Królewca zbiegło się z 57. rocznicą jego urodzin. Podczas drugiego pobytu w Getyndze w latach 1833-1844 Herbart został wystawiony na najcięższą próbę w jego życiu. Nowy król Hanoweru, Ernest August, skasował konstytucję nadaną królestwu w roku 1833 przez Wilhelma IV. Decyzja ta spotkała się z ostrym protestem siedmiu profesorów uniwersytetu w Getyndze. Osoby wchodzące w skład owej ,,getyngeńskiej siódemki" otrzymały dymisję. Herbart, który był wtedy dziekanem wydziału filozofii, nie przystąpił do protestu. Po śmierci filozofa ukazało się opublikowane na jego życzenie Wspomnienie getyngeńskiej katastrofy z roku 1837,gdzie Herbart napisa