Ebook Jak żyć w zgodzie z genami. Genetyczna matryca duszy mobi,epub

ązku będącego sygnałem do rozmnażania, a gałąź gatunku zostaje ucięta. Najważniejszą ewolucyjnie zmianą jest to, w jakim stopniu forma komunikacji, wymusza specyficzną ekspresję genów - czy jest to działanie jednoznaczne, czy też dopuszcza różne możliwości wyboru działania. A w odniesieniu do człowieka jeden sygnał może oznaczać wiele dróg wyboru. Przyjrzyjmy się, w jaki sposób zmysły wpływają na to, kim jesteśmy, nawet jeśli nie bierze w tym udziału mózg. Nośny zapach (zmysł węchu) Słuch człowieka jest kodowany przez 2, widzenie 3, smak 5, a wę 1000 genów. Zapach w minimalnych stężeniach jest poza naszą świadomą percepcją, chociaż towarzyszy nam od poczęcia po śmierć. Zapachem można posłużyć się z chęci manipulacji. Tak od wieku postępują nie tylko kobiety, ale również mężczyźni, zraszając się perfumami. Uczynił tak również niemiecki koncern kolejowy Deutsche Bahn, który w ramach testu rozpylił w pociągach mieszankę zapachów jaśminu, fiołków, drzewa różanego oraz piżma. Skutek przerósł oczekiwania - pasażerowie wykazali większą tolerancję wobec opóźnień pociągów. Prezes DB Bernd Rosenbusch (nazwisko adekwatne do zakresu testu - krzew róży) bez skrupułów podsumował wyniki testu: ,,Jeśli dzięki takiej mieszance sprzedamy także więcej biletów, na pewno będziemy chcieli z niej skorzystać". Linda B. Buck oraz Richard Axel, nobliści z 2004 roku, opisali ponad tysiąc genów kodujących receptory węchowe. Trzeba jednak pamiętać, że u człowieka 70% tych genów nie jest aktywnych. Każdy receptor węchowy (z ang. Olfactory Receptors, w skrócie OR) odpowiedzialny jest za rozpoznawanie określonego związku chemicznego lub jego grupy. Jak wiadomo, zwierzęta lepiej wyczuwają zapachy. Nic dziwnego. Myszy mają 1037 funkcjonalnych genów zmysłu węchu i 354 pseudogenów; szczury 1201 i 292; a psy 872 i 222. Słonie, mające około 2000 genów, potrafią z jednego kilometra wyczuć nie tylko człowieka, lecz również rozpoznać, do którego plemienia on należy. Nawet ptaki, które raczej kojarzymy z dobrym wzrokiem niż z węchem, mają więcej aktywnych genów: kakapo, nocna nielotna papuga ma 667, a nielotne kiwi - 600 genów. U człowieka zidentyfikowano 856 genów kodujących receptorowe białka węchowe - 388 aktywnych genów i 414 pseudogenów. Ale jeśli weźmiemy pod uwagę, że każdy z tych receptorów może wiązać od jednej do kilku cząstek zapachowych, to okazuje się, że człowiek potrafi rozpoznać więcej niż 10 000 zapachów. Może wydawać się, że to dużo. Lecz jeśli nasze zdolności porównamy do węgorza słodkowodnego, wyczuwającego 3 miliardy związków chemicznych; niedźwiedzia polarnego, któremu węch pozwala poczuć martwą fokę z odległości nawet 20 kilometrów - to jesteśmy w tym zakresie ułomni. Chociaż nie tak bardzo, jak by się wydawało z prostego porównania liczby genów. Nadal dzięki węchowi rozpoznajemy w drugiej osobie antygeny zgodności tkankowej - co wpływa na ocenę atrakcyjności oraz wybór partnera seksualnego (ważna jest tu uwaga, że im większa jest ta różnica, tym osoba wydaje się bardziej atrakcyjna), a karmiąca matka wyczuwa podobne antygeny u potomstwa. ,,...Osoby płci przeciwnej pachnące podobnie, zwykle nie uznają swoich zapachów za atrakcyjne. Jest to związane z ich podobieństwem genetycznym, co zwiększa szansę na dziedziczenie przez dziecko większej ilości genów recesywnych, niezrównoważonych genami dominującymi, a przez to podatność na choroby oraz wady genetyczne". Na pytanie, w jaki sposób można określić odmienność genetyczną drugiej osoby poprzez zapach, mogą odpowiedzieć wyniki badań przeprowadzonych na myszach. Naukowcy zamieniali mysim matkom nowo narodzone potomstwo, te jednak potrafiły wyczuć, że to obce potomstwo. Dalsze badania wykazały, że zdolność odróżnienia własnych od cudzych noworodków związana jest z wyczuwaniem różnic elementów układu odpornościowego, dokładniej - głównego kompleksu zgodności tkankowej (ang. major histocompatibility complex, MHC). Produkuje on białka, biorące udział w swoistej odpowiedzi immunologicznej na obecność antygenów. W przypadku człowieka, za oprogramowanie tego kompleksu odpowiada około 100 genów, o długości kodu 4 milionów par zasad. Jeszcze nie wiadomo dokładnie, w jaki sposób informacja o białkach MHC przenoszona jest przez zapach, ale jeżeli weźmiemy pod uwagę, że u myszy odnaleziono receptory reagujące na białka o podobnej strukturze - to prawdopodobna staje się możliwość ,,wywąchania" informacji, jakiej broni używa układ odpornościowy innego człowieka. Potwierdziły to badania przeprowadzone wśród studentów na jednej z uczelni. Studentki były proszone o ocenę atrakcyjności studentów na podstawie zapachu ich koszulek. Nie będzie zaskoczeniem, gdy powiem, że oceny wyższe postawiły kosz