Mała książeczka o prawdziwej radości życia

�at. Płacę, abym miał rozrywkę, abym otrzymał wystarczająco z tego wszystkiego, co kryje się pod hasłem ,,zabawa". Taka rozrywka rzadko kiedy sięga aż do serca. Gdy coś sprawia nam radość, serce podskakuje, a gdy coś jest tylko rozrywką, mamy poczucie, że otrzymaliśmy jakąś równowartość tego, za co zapłaciliśmy. Hermann Hesse, który intensywnie zastanawiał się nad tą zależnością, powiedział: ,,Przykładanie zbyt dużej wagi do czasu, pośpiech jako najważniejszy wyznacznik naszej formy życia to bez wątpienia najbardziej niebezpieczny wróg radości. Hasłem jest tutaj: możliwie jak najszybciej możliwie jak najwięcej. Z takiej postawy płynie coraz więcej rozrywki i coraz mniej radości". Hesse zawsze bardzo uważnie obserwował swoje otoczenie, był zagorzałym krytykiem nieopanowanej pogoni za coraz to nowymi rozrywkami. Kto ciągle jest w pośpiechu, ten nie umie się radować ani cieszyć. Rozrywki, za którymi goni dzisiejszy człowiek, aby zakosztować trochę zabawy, są ostatecznie namiastką, czymś zastępczym. Są również wewnętrzną niezdolnością do odczuwania radości. Radość wymaga skoncentrowania się na chwili obecnej i zwolnienia tempa. Kto goni od jednego wrażenia do drugiego, przeżywa co najwyżej krótkotrwałe zadowolenie. Hermann Hesse dostrzegał w pośpiechu wroga radości i przyczynę tego, że zamiast radości szuka się tylko przyjemności i rozrywki, którą można na krótki czas kupić. Kto pragnie nauczyć się radości, musi zwolnić tempo, musi się ćwiczyć w tym, aby być obecnym w danej chwili, zamiast nieustannie gonić za nowymi rozrywkami, które ma zamiar schwytać, aby mieć wreszcie dosyć. I tak nigdy nie zaspokoją one jego serca i jego tęsknoty. Żadnych wymuszonych żartów ,,Matką rozpusty nie jest radość, lecz brak radości". Fryderyk Nietzsche, filozof ekstazy, stwierdził z całą powagą, że jeśli ktoś żyje rozpustnie i nie chce pominąć żadnej rozrywki, wtedy - jak zauważył - ma to swoją przyczynę nie w radości, która szuka sposobu ekspresji, lecz wręcz przeciwnie, w braku radości. Kto jest niezdolny do radości, ten ma wewnętrzny przymus bycia w drodze, w nieustannym poszukiwaniu rozrywek i zabawy. Nie zna umiaru. To brzmi paradoksalnie, ale brak radości jest matką żądzy rozrywek i manii uciech. Społeczeństwo konsumpcyjne, nastawione wyłącznie na przyjemności jest odzwierciedleniem smutku i melancholii naszych czasów. Jest to czas pozbawiony radości, w którym szuka się uciech, ponieważ utraciło się radość w sercu. Bardzo często korzysta się z tych uciech kosztem innych. Ośmiesza się ich, aby samemu mieć rozrywkę. Prawie w ogóle się nie zauważa, jak nieludzkie jest społeczeństwo konsumpcyjne i jak ranią się w nim ludzie nawzajem. Nie jest ono zaproszeniem do wspólnej radości życia, lecz dążeniem, aby mieć swoje rozrywki i uciechy, bez zwracania uwagi na drugiego człowieka, którego traktuje się jako przedmiot i obiekt służący do zabawy. Gdy obserwuję ludzi, którzy zyskali to, co nazywają rozkoszą, często zauważam smutne i puste twarze. Kiedy sądzą, że nikt ich nie obserwuje, wychodzi na jaw cały tkwiący w nich smutek. Chcą przepędzić ponury nastrój swoich serc. Ale nie udaje im się to. Przyjemności pozostają na powierzchni. Nie przenikają w głąb serca. Na dnie serca mieszka jednak radość, dostępna dla każdego człowieka, czekająca na odkrycie jak skarb. Pożeracze szczęścia ,,Żądza rozrywek jest nienasycona, a najchętniej pożera szczęście". Austriacka autorka Marie von Ebner-Eschenbach dochodzi do sedna sprawy i ujmuje to tak: istnieje żądza rozrywek, uzależnienie od nich. Nie ma zaś żądzy radości. Uciechy mogą doprowadzić do choroby. Człowiek staje się nienasycony. Nigdy nie ma dosyć i wciąż musi mieć coraz więcej. Uzależnia się od tego. Mania i uzależnienie są chorobą. Kto pędzi od jednej rozrywki do drugiej, ten staje się niezdolny do prawdziwej radości. Marie von Ebner-Eschenbach porównała destrukcyjny charakter tej postawy z zaburzeniem odżywiania takim jak bulimia: żądza rozrywek i przyjemności pożera szczęście. Przyjemności nie przynoszą szczęścia, lecz niszczą je. Dlatego trzeba wstrzemięźliwości i umiarkowania oraz ograniczenia się tylko do ,,tu i teraz" i skoncentrowania na tej radości, którą niesie chwila. ,,Nie" dla uciech i rozrywek ,,Człowiek nie narodził się dla uciech i rozrywek, ale dla radości", powiedział Paul Claudel. Ma to swoje odbicie już w samym języku. Niemieckie słowo ,,rozrywka" (Vergnűgen) pochodzi z języka prawniczego i handlowego; było używane pierwotnie na oznaczenie zadowolenia, zaspokojenia i uiszczenia opłat. Człowiek nie narodził się po to, aby zostać zaspokojony, mieć wszystkiego pod dostatkiem, by egzekwować swoje roszczenia. Człowiek narodził się dla radości. Termin ,,radość" (z niemieckiego Freude), p