Ebook Kierunek: offline mobi,epub

ż­dy ma te­le­fon w ręku i albo jest w nim za­nu­rzo­ny, albo co chwi­lę na nie­go spo­glą­da. Au­tor wspo­mnia­ne­go wy­żej ry­sun­ku wy­ka­zał się wręcz pro­fe­tycz­ną wy­obraź­nią. Po­nad sto lat póź­niej od po­wsta­nia tej gra­fi­ki wy­da­je się, że każ­dy, kto ma przy so­bie smart­fon, kom­pul­syw­nie i bez­wied­nie co chwi­lę się­ga po nie­go, spraw­dza­jąc, prze­wi­ja­jąc, od­bie­ra­jąc i wy­sy­ła­jąc wia­do­mo­ści. Co­raz mniej lu­dzi na sie­bie pa­trzy, co­raz mniej ze sobą roz­ma­wia. Pa­ra­fra­zu­jąc: pa­nie otrzy­mu­ją SMS-y zło­żo­ne ze skró­tów słów i emo­ti­ko­nów, a dżen­tel­me­ni - wy­ni­ki ostat­niej ko­lej­ki ligi mi­strzów i za­pro­sze­nie do wspól­ne­go gra­nia w Fort­ni­te. Po­nad 30 lat wcze­śniej, w 1986 roku, wło­ski dzien­ni­karz Car­lo Pe­tri­ni ra­zem ze swo­imi przy­ja­ciół­mi usiadł na Piaz­za di Spa­gna w Rzy­mie i zor­ga­ni­zo­wał bie­sia­dę, w ra­mach któ­rej roz­da­wał miesz­kań­com i tu­ry­stom ma­ka­ron - roz­po­zna­wal­ny na ca­łym świe­cie sym­bol wło­skie­go je­dze­nia. Był to jego pro­test prze­ciw­ko otwar­ciu no­wej fi­lii McDo­nal­da, któ­ra mia­ła się zna­leźć obok naj­słyn­niej­szych wło­skich scho­dów. ,,Po pro­stu nie mo­głem ina­czej", mó­wił po la­tach dzien­ni­karz, ,,po­ja­wie­nie się przy Scho­dach Hisz­pań­skich tego wiel­kie­go, żół­te­go M, sym­bo­lu szyb­kiej kon­sump­cji, by­ło­by ka­ta­stro­fą, któ­ra znisz­czy­ła­by es­te­tycz­nie i kul­tu­ro­wo na­sze wło­skie dzie­dzic­two". Mimo bun­tu Pe­tri­nie­go i obu­rze­nia Rzy­mian re­stau­ra­cja i tak zo­sta­ła otwar­ta, choć wiel­kość logo je­dze­nio­wej sie­ciów­ki zo­sta­ła zmniej­szo­na. Z tej ma­ka­ro­no­wej re­be­lii na­ro­dził się po­tem ruch slow food, któ­ry za­czął roz­ra­stać się do idei slow mo­ve­ment - (po)wol­ne­go po­ru­sze­nia, bę­dą­ce­go pro­te­stem prze­ciw­ko pręd­ko­ści zmian we współ­cze­snym świe­cie i wszech­obec­ne­mu kon­sump­cjo­ni­zmo­wi. De­ka­dę póź­niej, w 1999 roku Geir Ber­thel­sen, nor­we­ski fi­zyk, zaj­mu­ją­cy się przede wszyst­kim cza­sem i prze­strze­nią, za­czął ba­dać zmia­ny szyb­ko i in­ten­syw­nie za­cho­dzą­ce w spo­łe­czeń­stwach. Ber­thel­sen, któ­re­mu ruch za­po­cząt­ko­wa­ny przez Pe­tri­nie­go był od sa­me­go po­cząt­ku bar­dzo bli­ski, za­ob­ser­wo­wał, że w mia­rę jak kul­tu­ra za­chod­nia przy­spie­sza, wprost pro­por­cjo­nal­nie zmie­nia­ją się jej war­to­ści. Za­uwa­żył, że im moc­niej roz­wi­ja się kon­sump­cjo­nizm, tym bar­dziej od­rzu­ca­my na­tu­rę i tra­ci­my z nią kon­takt. Za­nie­po­ko­jo­ny swo­imi spo­strze­że­nia­mi, za­ło­żył The World In­sti­tu­te of Slow­ness (Świa­to­wy In­sty­tut Po­wol­no­ści), think tank z kon­kret­nym ce­lem: zwró­ce­nia uwa­gi na spo­sób my­śle­nia lu­dzi o war­to­ściach, na tem­po na­sze­go ży­cia i na­sze po­dej­ście do ota­cza­ją­ce­go nas świa­ta. Ber­thel­sen wy­ko­rzy­stu­je swo­ją pra­cę w in­sty­tu­cie do pro­pa­go­wa­nia zmian we wspól­no­tach i po­wro­tu do pier­wot­nych war­to­ści. ,,Ży­je­my w cza­sach funk­cjo­no­wa­nia na au­to­pi­lo­cie", pi­sze fi­zyk w swo­ich ma­ni­fe­stach, ,,prze­cho­dzi­my od celu do celu, nie za­sta­na­wia­jąc się nad tym, czy to, co ro­bi­my, nam słu­ży i jest nam po­trzeb­ne". ,,W na­szym in­sty­tu­cie pra­cu­je­my nad tym, aby prze­ka­zać zu­peł­nie nowy spo­sób my­śle­nia, z dala od tra­dy­cyj­ne­go po­strze­ga­nia sym­bo­li suk­ce­su i sta­tu­su, w któ­rych czyn­ni­ki ta­kie jak ho­li­stycz­nie po­ję­te zdro­wie, re­la­cje i śro­do­wi­sko, są nad­rzęd­ne" - przy­zna­je Ber­thel­sen. Tech­no­lo­gia po­win­na na­sze ży­cie uprasz­czać, tym­cza­sem po­wo­du­je, że ży­je­my dużo szyb­ciej i co­raz mniej spo­łecz­nie. Je­ste­śmy, co praw­da, co­raz le­piej zor­ga­ni­zo­wa­ni i świet­nie na­uczy­li­śmy się mul­ti­ta­skin­gu, z za­ło­że­nia po to, aby­śmy mie­li WIĘ­CEJ cza­su dla sie­bie i na to, co jest dla nas WAŻ­NE. Tym­cza­sem czu­je­my się co­raz bar­dziej po­gu­bie­ni, a już na pew­no nie bar­dziej szczę­śli­wi. Tem­po tych zmian przyj­mu­je­my za oczy­wi­ste, z na­tu­ry cie­ka­wi i otwar­ci na wszyst­ko, co nowe. Dla­te­go też Ber­thel­sen w swo­im in­sty­tu­cie dużo miej­sca po­świę­ca za­gad­nie­niom cza­su. Trak­tu­je go tak, jak trak­to­wa­li i in­ter­pre­to­wa­li go Gre­cy: rze­czy­wi­stość opi­sy­wa­li w k