Wyspa dusz

W tym roku mam dziwne szczęście do czytania książek, których akcja dzieje się na wyspach bądź dotyczą tematyki chorób psychicznych. Jedną z powieści, po której lekturze miałam łzy w oczach, była Wyspa dusz.


Akcja powieści zaczyna się na przełomie XIX i XX wieku. Jedna z głównych bohaterek - Kristina - topi w amoku swoje dzieci w rzece. Za swój czyn zostaje uznana za niepoczytalną i trafia na wyspę w archipelagu wysp Turku. Jak się okazuje jest to bilet w jedną stronę, bowiem z wyspy nie ma ucieczki. Po jakimś czasie trafia tam kolejna kobieta - Elli - nastolatka, która buntowała się przeciwko tradycjom rodzinnego domu. Obie pragną mieć kontakt ze światem. Namiastkę otrzymują od pielęgniarki, która opowiada im między innymi o strasznych wojennych realiach życia.

Powieść jest wzruszającą historią siły kobiet, które otrzymały karę zamiast pomocy. Autorka z zachowaniem najdrobniejszych szczegółów odwzorowała metody leczenia chorób psychicznych i realiów szpitali psychiatrycznych. Historia mrozi krew w żyłach, a jednocześnie wyciska łzy. Czytelnik ma ochotę wejść do świata z powieści i uratować mieszkanki wyspy.

Polecam książkę na zimowe wieczory. Myślę, że idealnie się nada, zwłaszcza, jeśli za oknem będzie trzeszczał mróz bądź padał deszcz. Nie spodziewajcie się jednak przyjemnej lektury. Wyspa dusz wymaga refleksji i skupienia, dlatego w moim odczuciu jest przeznaczona dla dojrzałego czytelnika.

"Wyspa dusz" to powieść o miłości, przyjaźni, zagubieniu, samotności i oczekiwaniu na lepsze jutro. Akcja książki rozgrywa się na maleńkiej wyspie w Finlandii, w szpitalu dla psychicznie chorych. Jest on jednocześnie zakładem penitencjarnym dla kobiet, które w swoim życiu dokonały różnych zbrodni. Główne bohaterki poznają się w tym odludnym miejscu. Łączy je uczucie samotności oraz osoba pielęgniarki - kochającej Sigrid. "Wyspa dusz" to wzruszająca powieść o poszukiwaniu zrozumienia i akceptacji. Jest pełna uczuć i emocji, a dodatkowej wartości dodaje jej fakt, że została napisana na podstawie prawdziwych zdarzeń. Poruszy nawet najtwardsze serca.

Wyspa dusz" to niełatwa lektura. To opowieść o trzech kobietach, które dzieliły lata, pochodzenie i sytuacja życiowa lecz połączyło jedno miejsce. To historia o kobietach obłąkanych, których domem stała się odcięta od świata zewnętrznego oraz złych wspomnień i ludzi wyspa. Opowieść o kobietach wzrusza, ale także momentami przytłacza przykrą wizją obłąkanego świata bohaterek. Tak naprawdę sednem historii nie jest przedstawienie życia w odosobnieniu, lecz ukazanie rzeczy i wydarzeń które wpłynęły na umysł młodych bohaterek. Autorka poruszyła temat macierzyństwa, braku współczucia oraz widocznej niesprawiedliwości wobec kobiet w tamtym czasie, gdzie nawet za gwałt winą obarczano pokrzywdzoną kobietę. Czy więc warto sięgnąć po tę pozycję? Uważam, że tak.

Jak już wiecie, nie jest tajemnicą, że kocham kryminały. Jednak jakikolwiek wątek medyczny jest przeze mnie pożądany równie mocno. Szpital psychiatryczny i wszelkie problemy emocjonalne zaciekawiły mnie już jakiś czas temu. Szczególnie w dawnych czasach. A Johanna przenosi nas wstecz. W lata 1890 - 1940, kiedy to leczenie sprowadzało się tak naprawdę do otumaniania, kąpieli czy po prostu odosabniania ludzi chorych od zdrowych.

Jest rok 1891, kiedy Kristina Andersson topi dwójkę swoich dzieci. Mimo tego, co zrobiła, unika więzienia. Niestety trafia do szpitala psychiatrycznego. Pobyt miał być krótki, ale okazało się inaczej. Wyspa, na której stał szpital była równie rzadko opuszczana co odwiedzana. Kobiecie udaje się po polepszeniu stanu zdrowia pracować poza przybytkiem u rodziny pastora. Jednak nie trwa to długo, a po utracie pracy znów jest gorzej.

40 lat później do tego samego szpitala trafia Ellinor Curten siedemnastoletnia dziewczyna z rozpoznaniem psychopatii, nimfomanii oraz mitomanii. Nastolatkę przeniesiono z więzienia. W szpitalu miała spędzić niewiele czasu, gdyż rodzice robili wszystko by ją stamtąd wyciągnąć. Oprócz samej Elli chyba nikt w to nie wierzył, gdyż lądując tam, chyba każdy świadomy był biletu w jedną stronę. Tylko nielicznym udawało się powrócić do rzeczywistości i świata zewnętrznego i to tylko jeśli rodzina zgadzała się, przejąc opiekę nad chorym. Ellinor jednak wierzyła i robiła wszystko by wydostać się z przytułku. Najważniejsze jednak było to, iż była świadoma tego, że nie jest jak inne przebywające tam kobiety. Owszem miała wahania nastroju, miewała problemy z zapanowaniem nad wybuchami złości, ale kontaktowała, rozumiała, potrafiła pracować.

Kristina lata temu marzyła o dobrym życiu u boku ukochanego, o akceptacji rodziny. Znalazła się w szpitalu psychiatrycznym.
Elli marzyła o lepszym życiu i uciekła z chłopakiem, który wciągnął ją w świat przestępstw. Ona również została zesłana na wyspę do szpitala.
Obiema kobietami opiekuję się Sigrid Friman. Młoda pielęgniarka, której narzeczony został w Finlandii, by kończyć studia, a potem brać udział w wojnie. To ona jest pewnego rodzaju łącznikiem między pensjonariuszkami.

Johanna w niesamowity sposób ukazała nam obraz depresji. Opis wewnętrzny i niezwykle osobisty, który prawdopodobnie niejednego z nas zaskoczy. Kiedy tak czytam kolejną książkę o czasach początków medycyny, to ogromnie cieszę się, że żyję tu i teraz. Metody stosowane w ówczesnym okresie były mocno kontrowersyjne i zdecydowana ich część nie przynosiła żadnych efektów chyba, że uboczne i doprowadzające pacjentów na skraj szaleństwa, a nawet do śmierci. Johanna nie posunęła się aż tak daleko, ale obraz jaki nam pokazała jest niesamowicie realistyczny i mroczny. Wręcz duszny. Obraz kobiet odciętych od świata, dożywotnio skazanych na własne szalone towarzystwo oraz otoczone wizjami swoich chorych umysłów. Dawno nie czytałam tak dobrej i zapadającej w głowę książki.

Nie da się ukryć, że ?Wyspa dusz? Johanny Holmström nie pozostawiła mnie obojętnym. Sprawiła, że od zachwytów nad formą i treścią przeszedłem do uczucia lekkiego niedosytu.