W ciemność

Anna Bolavá a właściwie Bohumila Adamová to autorka powieści W ciemność (cz. Do tmy) urodziła się w 1981 roku w Strakonicach. Studiowała bohemistykę na Uniwersytecie Karola w Pradze. Jest pisarką i poetką. Jako poetka zadebiutowała 2013 roku. Wydała wtedy tom poetycki pt. Czarny rok (cz. Černý rok). Natomiast W ciemność jest jej prozatorskim debiutem, za który otrzymała w 2016 roku nagrodę Magnesia Litera. W 2017 roku wydała powieść Ke dnu, który jest nawiązaniem do jej pierwszej książki.
O polski przekład zadbała Agata Wróbel. Jest polonistką i bohemistką. Do tmy to jej translatorski debiut. Możliwość przekładu tej książki uzyskała podczas konkursu przekładowego dla młodych tłumaczy o nazwie Cena Susanny Roth, w którym tłumaczono właśnie fragment powieści Anny Bolavej.
W ciemność jest powieścią psychologiczną. Bolavá pokazuje czytelnikowi przeżycia wewnętrzne głównej bohaterki ? Anny Bartákovej. Prezentuje jej emocje i relacje z innymi ludźmi. Główna bohaterka zataja niektóre wydarzenia, a niektórych historii nie dokańcza. Wszystko widzimy tylko z jej perspektywy. Jednak ten zabieg pozwala na charakterystykę Anny Bartákovej. Jest to osoba zagubiona we współczesnym świecie. Autorka przedstawia główną bohaterkę jako osobę ze skłonnościami do autodestrukcji. Czytelnik widzi jak Anna stopniowo zagłębia się w swoją chorobę. Nie umie sobie pomóc i nie chce przyjąć pomocy od innych.
Ostoją dla Anny są wspomnienia z dzieciństwa, gdy razem z babcią zbierały zioła. Dzięki nim jest przez chwilę radosna. Czuje się duchową spadkobierczynią babci. Właśnie to uczucie spowodowało, że zioła stały się obsesją Anny. Potrafiła dla nich zrezygnować z pracy tłumaczki. Chodziła w najniebezpieczniejsze części wsi, aby je zrywać. Planowała z wyprzedzeniem każdą dalszą wyprawę. Nie mogła się oprzeć, gdy zobaczyła jakieś piękne okazy ziół. Na początku zbierała zioła, bo kontynuowała tradycję. Jednak jej stan psychiczny spowodował, że zioła stały się jej obsesją i jedynymi przyjaciółmi.
Powieść Bolavej to także zielnik. Autorka wprawnie wplata w historię prawdziwe informacje o różnych roślinach. Charakteryzuje ich wygląd, zastosowanie i miejsca zbioru. Nazwy ziół są też tytułami niektórych rozdziałów, np. skrzyp polny, czy jasnota biała. Anna Bartáková jest przedstawiona w tym świecie jako czarownica, która dobrze się orientuje w działaniu i sposobie zbioru tych roślin.
Tło powieści stanowi postkomunistyczna wieś. Jest to miejsce, w którym wszyscy się znają i wiedzą o sobie wszystko. Jeżeli ktoś się wyróżnia, natychmiast traci szacunek u innych. Tajemnicą poliszynela są zdrady miejscowego lekarza. Przywołane są także charakterystyczne dla takiego miejsca postacie. Są to m.in. starsi panowie, którzy przesiadują na rynku i komentują wszystko.
Książka jest bardzo oryginalna. Pomysł i realizacja na pewno zainteresują polskiego czytelnika. W ciemność jest także godna polecenia dla wszystkich Czechofili.