Tak to już jest

,,Tak to już jest? to opowieść nie tylko o trudach wynikających z przekształcenia się chłopca w dziewczynkę, to również opis relacji pomiędzy rodzicami i dziećmi oraz głębokiej więzi ich łączącej, której nikt i nic nie są w stanie zmienić. Rosie i Penn kochają swoje dziecko bezwarunkowo i nie chcą go ograniczać, zmieniać pod przymusem i presją społeczności lokalnej. Kiedy przyjrzymy się bliżej tej rodzinie możemy zauważyć, że od początku nie jest ona taka jak wynikałoby z tradycyjnego rozumienia tego pojęcia. Wbrew konserwatywnemu postrzeganiu ról kobiet i mężczyzn, stanowią oni przykład nowoczesnego małżeństwa opartego na partnerstwie i wzajemnej pomocy. Kiedy Rosie pracuje na oddziale ratunkowym, to jej mąż przejmuje wszystkie domowe obowiązki ? pierze, gotuje, sprząta, prasuje i opiekuje się dziećmi. Zresztą także ich dzieci są inne niż ich rówieśnicy, na przykład Ben jest niezwykle inteligentny, a Rigel lubi robić na drutach. Rosie i Penn są w tym kontekście wyjątkową parą rodziców, gdyż nie stawiają dzieciom ograniczeń w rozwijaniu się. Wręcz przeciwnie, wspierają je i pobudzają ich kreatywność.
Ta powieść wzbudziła we mnie wiele niezwykłych emocji, ale również otworzyła moje oczy szerzej na problemy osób transpłciowych, w tym również dzieci. Bardzo wiele z tych osób nadal ukrywa swoje prawdziwe ja przed sąsiadami, czy rodziną, gdyż zdają sobie sprawę z braku akceptacji na jaką będą narażone w rodzinnym mieście, czy ogólnie w społeczeństwie. Są stale wyszydzani, wyśmiewani, stają się ofiarami brutalnych ataków, takich jak na przykład powieściowa N.N. zabita podczas studenckiej imprezy. Mimo, że na co dzień nie widzimy osób trans płciowych, to nie oznacza, że ich w ogóle nie ma, lecz że one są, ale się ukrywają w obawie przed linczem. Społeczna świadomość na temat takich ludzi nadal jest za mała, a takich kochających i wspierających rodziców jak Penn i Rosie jest niewielu, dlatego jestem bardzo wdzięczna autorce, że postanowiła napisać tę powieść i poruszyć tak ważną kwestię. Jednocześnie mogę sobie tylko wyobrazić jak wiele wysiłku kosztowało ją napisanie powieści inspirowanej losami jej własnego dziecka i z jakim społecznym ostracyzmem musi się mierzyć po wydaniu książki. Ale wiem jedno, na pewno osoby takie jak Claude/Poppy będą jej dozgonnie wdzięczne za to, że ktoś w końcu o nich wspomniał, pokazał że mimo rozwoju technologicznego współczesne społeczeństwo potrafi być niezwykle ograniczone i nietolerancyjne wobec różnych przejawów inności. Wszyscy jesteśmy przecież ludźmi, więc powinniśmy się szanować bez względu na przekonania, kolor skóry, wiek, status społeczny, czy wykształcenie, a to, co każdy ma w majtkach wcale nie powinno nas interesować.

"Jeżeli rodzice wysyłają negatywne sygnały ? nawet bez słów ? że nie podoba im się to, kim ich dziecko jest lub jak się zachowuje, będzie to miało na nie ogromy wpływ."1

Rodzicielstwo to wielkie wyzwanie. Pewnego dnia pojawia się w naszym życiu mały człowiek. Musimy zaopiekować się nim, a instrukcja obsługi nie jest dołączona. Mamy do do dyspozycji różne poradniki i wiedzę poprzednich pokoleń, ale tak naprawdę kierujemy się naszą intuicją. Z ogromnym rodzicielskim wyzwaniem musieli zmierzyć się bohaterowie książki Tak to już jest autorstwa Laurie Frankel.

Fabuła
Rosie i Penn stworzyli osobliwą rodzinę. Dorobili się piątki synów. W wieku 5 lat Claude, najmłodszy z gromadki, domaga się, aby pozwolono mu ubierać sukienki. Początkowo rodzina odbiera to jako dziwactwo. Ciężko zadziwić rodziców piątki urwisów. Claude jednak coraz bardziej utożsamia się ze swoim dziewczęcym ja. O ile cała rodzina go akceptuje, to obawiają się co na to otoczenie. Jak ta sytuacja zostanie odebrana przez sąsiadów, przyjaciół oraz inne dzieci w szkole.

Tak to już jest porusza kontrowersyjny temat tożsamości płciowej. Laurie Frankel sama zmierzyła się z nim jako rodzic. Jej dziecko przeszło podobną drogę jak powieściowy bohater. Autorka zaznacza jednak, że nie jest to historia ich rodziny, jedynie inspirowała się nią. Faktem pozostaje, że pisarka jest bardzo wiarygodna. Wie z jakimi wyzwaniami musi zmierzyć się rodzic dziecka transpłciowego oraz samo dziecko, wie jakie są możliwości pomocy takiej osobie.

Rodzice
Powieść przedstawiona jest głównie z punktu widzenia rodziców. Znajdziemy fragmenty , w których Claude zastanawia się kim tak naprawdę jest, ale moim zdaniem to rozterki Rosie i Penna dominują w książce. Ich postawa bardzo mi zaimponowała. I nie chodzi tu tylko o to jak traktują swoje najmłodsze dziecko, ale jak podchodzą do rodzicielstwa w ogóle. Słowa które najlepiej ich charakteryzują to otwarte umysły. Szanują zdanie i przestrzeń swoich dzieci. Bardzo mocno wspierają je w realizacji ich marzeń. Stworzyli dom, w którym każdy ma prawo do własnego zdania. Powiecie banały, tacy powinni być rodzice. Może niektóre zwroty brzmią banalnie, ale zapewniam was, że Państwo Welsh- Adams to niebanalna para.

Konstrukcja powieści
Tak to już jest składa się z sześciu części, ale ja podziałbym ją na trzy. Pierwsza, to kiedy rodzina uświadamia sobie, że ich syn i brat to nie do końca syn i brat. Moim zdaniem to najciekawsza część książki. Bardzo poruszył mnie pięciolatek walczący o swoje ja. Na tym etapie dzwoni w głowie bohaterów i czytelnika pytanie/wątpliwość: a może to zwykła fanaberia? Może lepiej by było zabronić dziecku się tak ubierać i problem sam się rozwiąże?

Kolejny etap to przeobrażenie Clauda w dziewczynkę. Tutaj rodzina musi zmierzyć się z otoczeniem. Czy, kiedy i komu ujawnić tajemnicę dziecka? Drugim problemem jest jak poradzić sobie z okresem dojrzewania. Czy pozwolić, aby pociecha dorosła i sama zdecydowała kim chce być, czy może już teraz ingerować w biologię?

Ostatnia część to próba pogodzenia się Clauda z samym sobą. Wybór drogi, którą chcę kroczyć. Ta część podobała mi się najmniej, co nie znaczy, że była słaba. Po prostu wcześniejsze były ciekawsze. Tu mamy mniej działania, a więcej filozofii, metafor i porównań. Również miejsce, do którego przenosi się mały bohater (nie zdradzę jakie, musicie przeczytać sami ;), pomimo że mocno związane z tematem powieści, jest trochę przekombinowane.

"Brązowa spódniczka i skrzydełka chłopca nie wydawały się dużo bardziej czy mniej interesujące niż wycieczka do Nowego Jorku, wizyta u fryzjera, albo zwykły stracony mleczak. (?) Na szczęście dzieci nazbyt absorbowały ich własne sprawy, by miały zwracać większą uwagę na kryzys tożsamości Claudea."2

Książkę czyta się bardzo dobrze. Pomimo, że Laurie Frankel dużo miejsca poświęca rozważaniom teoretycznym, a bohaterowie dużo dyskutują o tym jak powinni postąpić, akcja utrzymuje dobre tempo. Postacie są wyraziste i niebanalne. Na stronach Tak to już jest spotykamy siedmioosobową rodzinę, a każdy z jej członków wyróżnia się i pozostaje w pamięci. Bardzo spodobało mi się, że autorce udało się uniknąć dramaturgii. To nie jest książka o szykanach względem środowiska LGBT. Pani Frankel porusza dużo szerszy wachlarz problemów, z którymi te osoby muszą się zmierzyć.

Podsumowanie
Powieść Laurie Frankel to przede wszystkim książka o tolerancji i to nie tylko w temacie LGBT. Oczywiście intencją autorki było pokazanie właśnie tej problematyki (i świetnie jej się to udało), ale myślę że możemy śmiało poszerzyć pole widzenia. Pamiętajmy, że wszyscy jesteśmy ludźmi i każdy ma swoje mniejsze lub większe dziwactwa. Bardzo łatwo jest wyrządzić krzywdę bez udziału pięści.

Wracając do książki, polecam ją wszystkim niezależnie od poglądu na temat społeczności LGBT. Jest to przede wszystkim dobrze napisana powieść, która porusza trudny temat. Myślę, że warto przeczytać nawet jeśli nie do końca zgadzamy się z postępowaniem bohaterów.


1L. Frankel, Tak to już jest, Poradnia K, Warszawa 2019, s. 103.

2Tamże., s.132.