Słoń

„Konno nie umiem jeździć. Świetnie jeżdżę tramwajem”.
Utwory bardzo często traktujące o całej ideologii komunistycznej. o cwanym kierowniku ogrodu zoologicznego, o dzieciach, które nudę wypełniają lepieniem bałwana, o chłopie zajmującym się dachówkami i gwoździami… o mówiącym lwie, krasnoludkach, zamroczonym alkoholem łabędziu, o urzędnikach państwowych, którzy latają w przestworzach niczym orły… Drobna kpina z ówczesnego ustroju? Wyborna kpina, i to nie drobna, a pełną parą. Podana nam najzręczniej jak tylko można. Za pomocą absurdu i groteski. Wywołująca na twarzy naszej wszelaki rod[...] śmiechu – choć mniej tego serdecznego, rubasznego, a przeważa ten smutny śmiech, śmiech-refleksja.
Różne odcieniu humoru, choć przeważa ten czarny. Afrykański wręcz. „Ja zaś tak się poduczyłem, że sam jeden bym mógł nawrócić z pół setki Murzynów dziennie, a przy dobrej pogodzie, to i więcej”.
W jednym z opowiadań, o tytule „Proces”, w postać bohatera wciela się sam autor. A opowiadanie traktuje o zmianach, jakie wprowadzono w środowisku literatów.o podziałach, umundurowaniach, wszelakich rangach i odznaczeniach. „Kłopot zdarzył się z zaszeregowaniem pewnego pisarza-dziwaka, który wprawdzie pisał prozą, ale utwory jego były za krótkie jak na powieść, za długie jak na opowiadania. Ponadto szeptano, że jest to proza poetycka o zacięciu satyrycznym, inni mówili, że dziwak pisuje także felietony, będące właściwie małymi opowiadaniami, nie pozbawionymi wyraźnie cech eseju krytycznego. Nie można go było przydzielić ani do prozy, ani do poezji, a dla jednego człowieka nie opłacało się organizować całego pionu. Były głosy, żeby go wyrzucić; w końcu dano mu dla odróżnienia pomarańczowe spodnie, zaliczono do szeregowców i zostawiono w spokoju. Cały kraj widział w nim zakałę”.
Lubię Mrożka. Bardzo. W takich prostych słowach potrafi przekazać tak dużo, niejednoznacznie, wielowarstwowo, przepysznie. Utwory Mrożka są dla ludzi naprawdę inteligentnych. A fragmenty jego tekstów, pomimo wyjęcia ich z kontekstu, nic nie tracą na swojej genialności.
Polecam z czystym sumieniem!