Manhattan Beach (twarda)

Żyjemy w czasach, w których kobiety mogą pozwolić sobie na swego rodzaju dowolność. Mogą zdecydować, czy chcą być inżynierami, architektami czy motorniczymi. Kierują autobusami, sterują samolotami, są prezesami ogromnych spółek. Potrafią zajść wysoko, jeśli mają ku temu predyspozycje i chęci. Zawody teoretycznie zarezerwowane tylko dla mężczyzn coraz częściej stają się popularne wśród kobiet ? wywalczyłyśmy to sobie. W księgarniach dostrzeżemy sporo książek poruszających ten temat. Spośród wszystkich szczególnie polecam Wam powieść Jennifer Egan ? Manhattan Beach, która jest dowodem na to, że można poruszać temat kobiecej siły i solidarności bez nadmiernej egzaltacji i wykrzykiwania swoich racji.

Annę poznajemy jako małą dziewczynkę, która nie odstępuje na krok swojego ojca, pomagając mu w codziennej pracy. Brzmi trywialnie, ale to tylko pozory. Świat, w którym obraca się Eddie Kerrigan, to świat mafiosów, którzy nie cofną się przed niczym, gdy w grę wchodzi bezpieczeństwo i stabilizacja w biznesie. Nowy Jork lat trzydziestych i czterdziestych jawi się nam jako miasto pełne układów, szemranych interesów, rozdawanych pod stołem kart. Gangsterka rodem z Ojca chrzestnego, w której przebiegłość ?najwyższego? decyduje o życiu lub śmierci jego ?żołnierzy?. To świat, w którym jesteś nietykalny do pierwszego błędu i pierwszej słabości. Jednak skupienie uwagi na gangsterskich porachunkach i roli w tym wszystkim małej dziewczynki byłoby niesamowitym spłyceniem całej fabuły ? Manhattan Beach to powieść wielowarstwowa i wielowątkowa, w której każdy kolejny rozdział jest doskonale komponującym się z całością puzzlem. To jedna z tych powieści, w których niby niewiele się dzieje, a jednak dzieje się bardzo dużo. Pod powłoką spokoju wszystko aż wrze ? jak na morzu: niby spokojnym, a jednak wzbudzającym respekt i swego rodzaju uczucie niebezpieczeństwa. Ta powieść przypomina mi trochę matrioszkę ? powoli odsłaniamy powiązania między bohaterami, poznając ich motywacje, tęsknoty i obawy.

Przede wszystkim jednak jest to powieść o kobiecej sile i niezłomności. To obraz walki o siebie, swoje marzenia i możliwości. Anna Kerrigan chce być nurkiem. Jej marzeniem jest założyć kilkudziesięciokilogramowy strój i zejść pod wodę, by naprawiać zniszczone podczas wojny statki. Poniżana i na każdym kroku zniechęcana nie rezygnuje ze swojego największego marzenia, udowadniając, że kobieta nie jest w niczym gorsza od mężczyzn. Polubiłam ją. Nie dlatego, że jest wyemancypowana i dokonała niemożliwego. Dla mnie jest idealną wersją feministki ? opanowaną, refleksyjną i skupioną na pracy nad tym, by się udało. To doskonała opozycja dla rozkrzyczanych, uważających, że im się należy, zbyt ekspansywnych kobiet, które mnie męczą. Pisarka zrobiła wszystko, by jej bohaterka ujęła mnie swoją? kobiecością.

Sposób pisania Jennifer Ergan ma w sobie szczególny magnetyzm. Autorka z niezwykłą dbałością o słowa i rzetelny przekaz powoli snuje opowieść o życiu w czasach i miejscach dla mnie nieznanych. Manhattan Beach stanowi piękny obraz amerykańskiej historii, która cudownie została wpleciona w fabułę, stając się niejako jej bohaterką. Jestem zauroczona tą książką. Bardzo chciałabym, żebyście i Wy dali się porwać morskim falom ? ten jeden raz. Zejdźcie z Anną pod wodę, poszukajcie tego, czego ona szuka od lat, odkryjcie prawdę, zachłyśnijcie się. To idealna lektura na jesienny czas.

Jennifer Egan, zdobywczyni Nagrody Pulitzera za książkę "Kiedy dopadnie nas czas", po wielu latach, wróciła do nas z nową powieścią historyczno-obyczajową, której akcja dzieje się w ogarniętym kryzysem ekonomicznym i przygotowaniami do II Wojny Światowej, Nowym Jorku. Już pisząc swoją wcześniejszą powieść autorka przyznała się, że inspiracji dostarczył jej serial produkcji HBO "Rodzina Soprano". W "Manhattan Beach" widać, że temat mafijnych porachunków, szemranych interesów, prohibicji i przestępczego światka portowego miasta, nadal jest jej bliski. Jednak największym bohaterem tej książki jest ocean. Czytając tę powieść miałam wrażenie, że autorka przeniosła mnie w świat czarno-białych filmów z Jamesem Cagneyem w roli głównej. Było to cudowne doświadczenie.

Rok 1936, 11-letnia Anna, wraz z ojcem Eddiem, odwiedzają posiadłość lokalnego gangstera Dextera Stylesa. Zdesperowany mężczyzna poszukuje pracy, która pozwoli mu na kupienie wózka inwalidzkiego dla niepełnosprawnej córki, Lidii.
Rok 1943, Anna pracuje w nowojorskiej stoczni, przy produkcji części do statków, jednak jej największym marzeniem jest zostanie nurkiem głębinowym. Drugim wielkim marzeniem jest odnalezienie ukochanego ojca, który zaginął kilka lat wcześniej. Anna nigdy nie uwierzyła w to, że mężczyzna umarł. Pewnego dnia, na potańcówce, spotyka Dextera i okazuje się on być pomocny w poszukiwaniach, zna sekrety którą pomogą jej odnaleźć Eddiego...lub jego grób.

Na wstępie muszę podziękować autorce za to, że zanim książka trafiła w ręce czytelników, cały materiał do niej został doskonale zebrany, przygotowany i zedytowany. Egan spędziła setki godzin na wywiadach ze specjalistami różnych dziedzin, w tym z pracownikami stoczni, nurkami oraz historykami. Dzięki temu ogromowi włożonej pracy, jest to jedna z lepiej zreaserchowanych książek jakie dane mi było przeczytać. Mając tak dobry materiał i pomysł, wystarczyło przelać go na papier. Wydawać by się mogło, że nie ma do tego lepszej osoby niż zdobywczyni Pulitzera. Jednak to właśnie nagroda i nimb sławy, którym otoczona jest postać autorki sprawiły, że powieść ta stanęła w ogniu krytyki. Jej przedmiotem był zbytni patos, brak wyraźnych bohaterów oraz chaotyczność narracji. Czytając wypowiedzi krytyków zastanawiałam się, czy książka ta, została by odebrana w inny sposób, gdyby wydano ją pod pseudonimem i nie wisiał nad nią cień nagrodzonej poprzedniczki, do której mimowolnie była porównywana. Doszłam do wniosku, że odpowiedź jest tylko jedna : zdecydowanie tak, od nagradzanych autorów wymagamy znacznie więcej, a ich powieści czytamy z nastawieniem by znaleźć jak najwięcej błędów. Niestety sama wpadłam w tę pułapkę. Nigdy nie jest łatwo napisać jedną powieść z trzech punktów widzenia jeśli, na domiar złego, nasi bohaterowie nie mają ze sobą styczności a często pojęcia o swoim istnieniu. Dochodzi wtedy do sytuacji, kiedy mamy wszystkowiedzącego czytelnika, który poznaje fabułę z wyprzedzeniem. W przypadku takich powieści jedynym sposobem na to, by utrzymać zainteresowanie odbiorcy jest zbudowanie silnej więzi pomiędzy nim a bohaterami. W tym wypadku to się udało. Najbardziej przemówiła do mnie postać zdesperowanej, ambitnej i odważnej Anny, która walczyła rękami i nogami o swoje miejsce w typowo "męskim" świecie. Jest to jedna z najbardziej symbolicznych bohaterek literackich. Pokazuje, jak zmieniała się rola kobiet w strukturze społecznej i ekonomicznej, w Stanach Zjednoczonych w przededniu II Wojny Światowej.

W latach 30-tych, XX wieku, kobiety nie miały dostępu do większości zawodów, które uważane były za typowo męskie. Pamiętajcie, że dopiero 19 poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, wprowadzona w 1920 roku, dała kobietom powszechne prawo wyborcze. Równouprawnienie dopiero raczkowało, w gazetach nadal były osobne rubryki z pracą dla kobiet i mężczyzn. Dopiero II Wojna Światowa sprawiła, że kobiety dostały swoją szansę. Był to czas kiedy powstał etos Rózi Nitowaczki, postaci która symbolizowała wszystkie kobiety pracujące w fabrykach w czasie wojny, kiedy brakowało męskich rąk. Również i Anna, pragnęła rozwinąć skrzydła w zawodzie, który do tej pory zarezerwowany był dla mężczyzn. Udało się. Przeszła szkolenie i w 200 kilogramowym stroju zeszła na samo dno oceanu, by z nitownicą w ręku naprawiać kadłuby statków. "Manhattan Beach" jest powieścią o spełnianiu marzeń i determinacji w dążeniu do celu. Droga Anny nie była wolna od przeszkód, jednak dzięki pomocy przyjaciół (poznajemy tutaj wyzwoloną, niezamężną przyjaciółkę bohaterki, nurka homoseksualistę oraz wiele kolorowych postaci) była w stanie osiągnąć zamierzony cel i tym samym dokonać niemożliwego. Szkoda jedynie, że głównym powodem, dla którego bohaterka, zamierzała nurkować, nie była pasja i miłość do oceanu a chęć poszukiwania ciała ojca.
Jest to również książka o rodzinie i panujących w niej relacjach, o tym jaki wpływ na tę małą komórkę społeczną ma osoba niepełnosprawna. Muszę przyznać, że płakałam nad losem Lidii, młodej dziewczyny, cierpiącej na niedowład umysłowy, spowodowany niedotlenieniem mózgu podczas porodu. Nie mogłam patrzeć na to, jak odwraca się od niej własny ojciec, czytać o zajmujących jego umysł myślach o tym jak łatwiejsze byłoby życie bez balastu, jakim stała się jego córka. Uśmiechałam się w momentach, kiedy Anna czule opiekowała się siostrą. Wprost czułam tę miłość bijącą z tej książki. To właśnie to uczucie powodowało wyborami głównej bohaterki, która marzyła o tym by odnaleźć ojca, za którym tęskniła i którego potrzebowała.

Jednak głównym bohaterem tej powieści jest ocean. To właśnie na jego wodach, lub w głębinach, rozgrywają się wszystkie ważniejsze wydarzenia. Doszło aż do tego, że gdy tylko bohaterowie zbliżali się do plaży wiedziałam, że za chwilę będę świadkiem dramatycznego zwrotu akcji. Ocean w powieści Egan jest zarówno inspiracją, uzdrowicielem, miejscem ucieczki oraz przeznaczeniem naszych postaci. Jest symbolem, którego ogrom zawiera w sobie wiele czekających na odkrycie znaczeń i metafor.
Nowy Jork ukazany został w książce jako ważne miasto portowe i doceniona została jego rola podczas II Wojny Światowej. Autorka w doskonały, obrazowy sposób wprowadziła nas w mroczny światek gangsterskich porachunków, szemranych interesów i łapówek. Choć momentami było zbyt opisowo (na przykład scena nicowania) to zdecydowanie całość działała na wyobraźnię. Książkę docenią z pewnością pasjonaci nurkowania, gdyż przybliża ona historię tego zawodu. Dużo tutaj opisów pierwszych wypraw ratunkowych, dostajemy wycieczkę po jednym ze statków handlowych w momencie kiedy jednostka zostaje zaatakowana przez łódź podwodną, dowiadujemy się sporo na temat technik nurkowania, chociażby niepraktykowane już ponowne zanurzenie w przypadku kiedy nurek zbyt szybko się wynurzał. Autorka postarała się by opisy były drobiazgowe i żaden szczegół nie umknął czytelnikowi.

Nikt nigdzie nie powiedział, że autor musi ograniczać się do konkretnego gatunku. Tym razem Jennifer Egan postanowiła sprawdzić swoich sił w powieści historycznej. I udało się. Co prawda czasami miałam wrażenie, że autorkę bardziej zajmowało poszukiwanie informacji niż tworzenie samej fabuły, niektóre wątki pozostały niedokończone i panował wszechobecny chaos narracyjny, to uważam że "Manhattan Beach" jest książką po którą zdecydowanie warto sięgnąć. Jest to powieść pełna różnych pomysłów i tematów, tych bardzo ważnych i tych troszkę mniej. Opowiada o Stanach Zjednoczonych Ameryki i jej wkładzie w II Wojnę Światową. Przypomina ten czas kiedy było "zapotrzebowanie" na kobiety, kiedy mężczyźni walczyli na froncie. Te kilka lat to okres kiedy płeć piękna uzyskała pełnię praw, szkoda że na tak krótko, po wojnie z powrotem zostały zamknięte w kuchniach domów swoich mężów. Jest to ważna i mądra powieść. Polecam.

Im jestem starsza tym częściej sięgam po ?poważniejsze i wolniejsze książki?. Już niejednokrotnie przyłapałam się na tym, że porzucam fantastykę na rzecz dramatów obyczajowych lub klasyków literatury pięknej. Tym razem w moje ręce trafiła książka Jennifer Egan ?Manchattan Beach?.

Zacznę może od najprostszej rzeczy - jestem ogromną fanką ?niefilmowych? okładek, a więc minimalistyczna, dwukolorowa oprawa lektury przypadła mi do gustu już w pierwszej chwili! Przyznam także, że polska okładka jest o wiele ładniejsza, niż zagraniczna wersja.

Książka Jennifer Egan jest idealną jesienną lekturą ? taką, którą czytamy w łóżku, owinięci kocem w deszczowy dzień, popijając kawę lub herbatę. Autorka przenosi nas w lata czterdzieste dwudziestego wieku, wprost na kamienistą Manchattan Beach, która jest swojego rodzaju punktem startowym całej opowieści. Tam, w jeden z chłodnych dni, otoczeni przez morze ojciec Anny Kerrigan i Dexter Styles nawiązali współpracę, która wpłynęła na życia wszystkich bohaterów powieści.

Akcja całej powieści kojarzyła mi się z nieodzownie powiązanym z książką morzem ? leniwie przesuwała się ku przodowi, by zaraz potem, niczym odpływ, zaskoczyć nagłym zwrotem akcji i zmienić bieg wydarzeń. Pierwsza połowa lektury jest zdecydowanie wolniejsza, trudniejsza w odbiorze. Poznajemy w niej bohaterów, a szczególnie samą Annę, jej niepełnosprawną siostrę, opiekuńczą matkę z taneczną karierą w tle, tajemniczego ojca i niezbyt miłych współtowarzyszy pracy. Dopiero w drugiej części akcja nabiera tempa, każdą stronę czyta się nieco szybciej, a emocje związane z niepokojem o życie i losy wielu bohaterów w pewnym momencie sięgają wręcz zenitu.

Jennifer Egan odwaliła kawał niezłej roboty, niezwykle rzetelnie opisując tryb życia i pracy zarówno bogaczy i gangsterów żyjących w Ameryce w tamtym okresie, ale także niższych grup społecznych ? marynarzy, nurków, pracowników fabryk. Klimat lat czterdziestych, niepokój związany z wojną oraz atmosferę wiążącą się z tamtym okresem historii czuć na każdej stronie.

Niestety, sama końcówka książki nie przypadła mi do gustu, ponieważ jak na w miarę równe, dobre prowadzenie całej powieści, samo zamknięcie historii wszystkich głównych bohaterów wydawało mi się zbyt przewidywalne i proste (chociaż na pierwszy rzut oka do takich nie należało).

Książkę polecam fanom dramatów obyczajowych, akcji mającej miejsce na tle Nowego Jorku na przełomie lat 30. i 40. oraz osobom, które poszukują czegoś ciekawego i innego na nadchodzące leniwe, jesienne wieczory.

RECENZJA PRZEDPREMIEROWA

Książka pt. Manhattan Beach autorstwa Jennifer Egan to powieść, która poruszy wiele osób lubiących bohaterów mających i chcąc rozwijać swoje pasje zawodowe.

Główną bohaterką jest Anna Kerrigan, którą poznajemy na początku rozdziału pierwszego jako 13-letnią dziewczynkę jako towarzyszkę podróży z tatą do posiadłości biznesmena Dextera Stylesa Manhattan Beach.

Książka składa się z 31 rozdziałów podzielonych na 8 części.

Część II skrywa wiele tajemnic, gdyż życie Anny ulega zmianom. Jak każdy w obecnej pracy ma chwile słabości. Jest typem bohaterki, która unika towarzystwa, a lubi przebywać we własnym samotnym towarzystwie.

Anna poznaje koleżankę z pracy, która okazała się, że nie należy do grupy mężatek. Nell różni się co prawda od Anny lepszą stroną życia towarzyskiego np. wyjścia do restauracji, kina. Za to nie przeszkadza im, aby przeprowadzały ze sobą miłe konwersacje, dzięki którym mogą poznać się wzajemnie.

Podoba mi się to w Annie, że potrafi być skromna, a chwilami ma umiejętność do pokonania trudnej drogi do spełnienia marzenia, jakim było pokonanie własnej słabości.

Ojciec Anny nigdy nie zapomniał o niej ani o jej siostrze Lydii, gdy wyruszył sprzed 5 laty w nieznaną daleką podróż. Anna również o nim nie zapomniała.

Warto wspomnieć o tym, że autorka tej niezwykle napisanej powieści dziękuje wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania tej książki oraz czytelnikom za to, że są z nią i stale przy niej.

Tekst zamieszczony w tej oto książce został dobrany za pomocą odpowiedniej czcionki.

To książka, która wzrusza, a chwilami można z niej wyciągnąć wnioski, że prawdziwa miłość zawsze zwycięża, jeśli się wątpi i wiernie na nią czeka.

Polecam przeczytać tę książkę.