Depresja i ciało

a odrzu­cona. Wtedy pęka balon pew­no­ści sie­bie i wyso­kiej samo­oceny, które towa­rzy­szyły uczu­ciu eufo­rii, i depre­sja stoi u wrót. To zała­ma­nie jest zja­wi­skiem bio­ener­ge­tycz­nym. Nad­miar ener­gii, który prze­peł­niał pery­fe­ryjne, powierzch­niowe struk­tury ciała, usuwa się do jego wnę­trza, do rejonu prze­pony, żołądka i splotu sło­necz­nego. Miej­sce omni­po­ten­cji ego zaj­muje impo­ten­cja. Osoba w depre­sji nie jest w sta­nie zmo­bi­li­zo­wać się do dzia­ła­nia nawet naj­więk­szym wysił­kiem woli. Ludzie cier­piący na depre­sję mają nie­za­spo­ko­jone potrzeby oralne. Pra­gną być oto­czeni opieką, doty­kani i przy­tu­lani, ocze­kują cie­pła, zain­te­re­so­wa­nia i apro­baty. Tego rodzaju potrzeby nazy­wamy oral­nymi, gdyż nawią­zują do wcze­snego okresu życia, zdo­mi­no­wa­nego przez aktyw­ność oralną. Rów­nie dobrze można powie­dzieć, że osoby o takich potrze­bach czują się pozba­wione mat­czy­nej miło­ści czy też speł­nie­nia, które zapew­nia ta bez­pieczna, bez­wa­run­kowa miłość. Jeśli to odczu­cie zdo­mi­nuje fun­da­men­talną struk­turę cha­rak­teru jed­nostki, to można mówić o oso­bo­wo­ści oral­nej8. U czło­wieka doro­słego nie­za­spo­ko­jone potrzeby mani­fe­stują się jako lęk przed samot­no­ścią i wyob­co­wa­niem, prze­sadna gada­tli­wość lub aktyw­ność innego rodzaju, prze­chwa­la­nie się czy inne manewry mające na celu przy­cią­gnię­cie uwagi, a także jako wraż­li­wość na zimno i ule­gła postawa. Gdy depry­wa­cja nie jest bez­względna, mówimy o oral­nych skłon­no­ściach albo oral­nych cechach oso­bo­wo­ści. Potrzeby oralne, któ­rych nie zaspo­ko­jono w dzie­ciń­stwie, nie mogą być zaspo­ko­jone w doro­sło­ści. Żadna ilość sub­sty­tu­tów macie­rzyń­stwa nie zapewni jed­no­stce poczu­cia bez­pie­czeń­stwa, któ­rego nie doznał w pierw­szym okre­sie życia. Czło­wiek doro­sły musi poczu­cie bez­pie­czeń­stwa zna­leźć w samym sobie. Jeśli ma oso­bo­wość oralną, to naj­więk­sza nawet miłość, apro­bata, podziw i zain­te­re­so­wa­nie przy­cho­dzące z zewnątrz nie wypeł­nią jego wewnętrz­nej pustki. Może osią­gnąć speł­nie­nie tylko na płasz­czyź­nie wła­ści­wej dla jego wieku: poprzez miłość, pracę i sek­su­al­ność. Marze­nie o odwró­ce­niu tego, co zda­rzyło się w prze­szło­ści, jest ilu­zją. Kiedy w trak­cie tera­pii nakła­niamy pacjenta, by wró­cił do stanu dzie­ciń­stwa, cho­dzi o to, żeby doświad­czył ponow­nie daw­nej utraty, a następ­nie sta­wił czoło uczu­ciom i kon­flik­tom, któ­rych była źró­dłem. Celem jest prze­ła­ma­nie nie­świa­do­mej, dzie­cin­nej fik­sa­cji, co pomoże mu peł­niej funk­cjo­no­wać w bie­żą­cym życiu. Jak długo na jego zacho­wa­nie mają wpływ potrzeby oralne, tak długo będzie podatny na huś­tawkę nastro­jów eufo­rii i depre­sji. Czę­sto obser­wo­wa­łem to zja­wi­sko u ludzi z oso­bo­wo­ścią oralną, więc kiedy podej­muję z nimi pracę, prze­strze­gam przed wpa­da­niem w eufo­rię, a gdy w nią wpadną, uprze­dzam, że po niej nastąpi depre­sja. Takie ostrze­że­nie jest zawsze korzystne, ponie­waż wpro­wa­dza do myśle­nia pacjenta powiew rze­czy­wi­sto­ści, który przy prze­sko­kach nastro­jów działa jak hamu­lec, dzięki czemu nad­cho­dząca depre­sja nie jest tak głę­boka. W fazie eufo­rii pacjent sądzi, że wszystko idzie zna­ko­mi­cie. Ale to nie­prawda, jeśli jego wewnętrzne pro­blemy nie zostały prze­pra­co­wane. Przy­trzy­mu­jąc go ,,w dole", poma­gamy mu zacho­wać kon­takt z tymi pro­ble­mami, co jest warun­kiem ich roz­wią­za­nia. Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki Ang. emo­tion - emo­cja, motion - ruch (przyp. tłum.). [wróć] L. Cam­mer: Up from Depres­sion, New York, Simon & Schu­s­ter 1969, s. 9. [wróć] A. Lowen: The Lan­gu­age of the Body, New York, Col­lier Books 1971. [wróć] Wal­ter Mitty - ste­reo­ty­powa postać z ame­ry­kań­skiej powie­ści z 1939 r., póź­niej zekra­ni­zo­wa­nej. Szary czło­wiek pro­wa­dzący mało atrak­cyjne życie, lecz snu­jący fan­ta­zje, w któ­rych wystę­puje jako jed­nostka o naj­wyż­szych walo­rach, na przy­kład boha­ter­ski żoł­nierz (przyp. tłum.). [wróć] A. Lowen: Przy­jem­ność. Kre­atywne podej­ście do życia, War­szawa, Czarna Owca 2011. [wróć] O. Feni­chel: The Psy­cho­ana­ly­tic The­ory of Neu­ro­sis, New York, W. W. Nor­ton & Co 1945, s. 408. [wróć] Tamże, s. 410. [wróć] A. Lowen: Phy­si­cal Dyna­mics of Cha­rac­ter Struc­ture, New York, Grune & Strat­ton 1958. [wróć]