Perswazja i uzdrawianie

Opis produktu:

W spotkaniach ewangelizacyjnych i sektach występuje większość cech znanych z psychoterapii świeckich, wywołujących i podtrzymujących korzystne zmiany postaw i zachowań, opisanych w rozdziale 2. O ile są skuteczne, zarówno psychoterapia, jak i uzdrawianie duchowe obniżają poziom cierpienia psychicznego, poprawiają samoocenę i zwiększają poczucie sprawstwa tych, którzy z nich korzystają. Wyznawcy krasomówców, ewangelistów i przywódców sekt doznają zastępczego wzrostu poczucia sprawstwa, identyfikując się z silnym liderem i grupą. Paradoksalnie, członkowie uzyskują ten stan utożsamienia się z grupą, zrzekając się własnego wpływu na decyzje i zachowanie i cedując go na grupę i jej lidera. W przypadku pacjentów uczestniczących w psychoterapii, którzy zmienili światopogląd, doświadczenie psychoterapeutyczne przypomina częściowe, stopniowe nawracanie, w którym rola poddania się autorytetowi jest o wiele słabiej określona.
Psychoterapie przypominają pod pewnymi względami spotkania ewangelizacyjne - promowane w nich wartości podziela i podtrzymuje duża część społeczności, w której działają. Z definicji nie dotyczy to sekt. Ale kiedy wystarczająco duża liczba osób akceptuje kontrkulturowy system przekonań, ruch ten przestaje być sektą i staje się akceptowaną religią. Przykłady, jakie nam przychodzą do głowy, to chrześcijanie, Adwentyści Dnia Siódmego i mormoni.
Psychoterapeuci - podobnie jak oratorzy, kaznodzieje i liderzy sekt - działają w specjalnym otoczeniu, zawierającym symbole wzmacniające systemy przekonań, którymi się w swojej działalności kierują. Ale, poza kilkoma istotnymi wyjątkami, psychoterapeuta nie stara się świadomie uaktywnić intensywnych emocji i wsparcia grupowego, które stymulują oratorzy i liderzy sekt.
Adresaci działań ewangelistów, liderów sekt i psychoterapeutów często znajdują się w podobnym stanie demoralizacji. Jak się wydaje, dezorientacja, poczucie winy i frustracja wynikające z cech osobowości lub sytuacji społecznej zwiększają atrakcyjność i skuteczność ruchów odnowy religijnej i sekt. Demoralizacja zwiększa podatność na metody wpływu o dużym ładunku emocjonalnym, wzbudzające nadzieję poprzez proponowanie szczegółowych instrukcji co do zachowań, opartych na wyczerpującym i niezawodnym systemie przekonań.
Ewangeliści i liderzy kultów transcendentalnych różnią się od psychoterapeutów pod względem dostępu do potężnego czynnika zmiany, jakim jest silna wiara w istnienie dobroczynnych mocy transcendentalnych, których można osobiście doświadczyć, uczestnicząc w stosownych rytuałach. Podporządkowanie się kaznodziei czy przywódcy sekty reprezentującym siły nadprzyrodzone zapewnia znacznie większe poczucie sprawstwa aniżeli podporządkowanie się liderowi świeckiemu. Szczególnie dotyczy to uczestników, którzy doznali radosnego przeżycia "zbawienia". Wspólna wiara w moce nadprzyrodzone i wspólne rytuały służące ich inwokacji zacieśniają poza tym więzy między liderem a członkami grupy oraz między samymi członkami. Rytualna spowiedź, umożliwiająca wymianę najskrytszych myśli i uczuć i wzajemne wybaczanie sobie utrzymywanych w tajemnicy przewinień, jeszcze bardziej te więzy umacniają.