Rok Potopu

"Czas nie jest czymś, co upływa. Jest morzem, na którym się unosimy."

Fikcja literacka, ale jak niewiele potrzeba, aby nabrała wysokich wag prawdopodobieństwa. Z jednej strony będąca przygnębiającą wizją świata po masowej zagładzie ludzkości, a z drugiej bezpośrednim ostrzeżeniem przed fatalnymi skutkami współcześnie rozwijających się trendów społecznych, nadmiernym konsumpcjonizmem, silnego uzależnienia od wielkich korporacji, braku szacunku wobec środowiska naturalnego, bezmyślnego odrzucania konsekwencji poczynań. Podobało mi się to, że autorka skupiła się przede wszystkim na kreacjach postaci, dramatycznych sytuacjach, w których się znaleźli, ich postawach i walce o przetrwanie. Mało tu opisów świata po katastrofie, a jednak brzmią na tyle przekonująco, że doskonale możemy sobie go wyobrazić, poczuć postapokaliptyczny klimat i zrozumieć nikłość szans człowieka na przeżycie. Ludzie, dawniej panowie planety, teraz zepchnięci na margines, zmuszeni odpierać ataki zwierząt. Niepewność już nawet nie jutra, ale jednego dnia.

Boży Ogrodnicy, sekta religijna walczy o przywrócenie równowagi ekologicznej, ratowanie materiału genetycznego wymarłych gatunków roślin i zwierząt, przepowiada nadejście potopu całkowicie zmieniającego oblicze Ziemi. Trwają przygotowania do tragicznych zdarzeń, jednak na bieżąco trzeba także dbać o bezpieczeństwo członków sekty. Zagrożenia kryją się nie tylko w zewnętrznych znaczących organizacjach i sadystycznych grupach, ale także w wewnętrznych strukturach. Następuje sądny dzień dla gatunku ludzkiego. Wydaje się, że tylko dwóm kobietom udało się ocalić z masowej zagłady. Poznajemy losy Ren, młodej tancerki, oraz Toby, pracownicy luksusowego spa. Ale z pierwszego tomu ("Oryks i Derkacz") trylogii wiemy, że przetrwał także mężczyzna Yeti. Z zainteresowaniem zagłębiamy się w kolejne rozdziały książki, każdy poprzedzony religijnymi przemowami i pieśniami, wiele mówiącymi i przekazującymi, będącymi rodzajem frapującego idealizmu i fanatyzmu. Finalna odsłona powieści idealnie spina klamrą całość historii. Pomysłowa, błyskotliwa i ambitna powieść, niewątpliwie skłania do przemyśleń i refleksji. Czy faktycznie zbliżamy się do nieuchronnej masowej zagłady ludzkości spowodowanej opacznie rozumianym postępem technologicznym, przeludnieniem i ludzkim okrucieństwem?

bookendorfina

BEZWODNY POTOP

Twórczość kanadyjskiej pisarki, autorki kultowej ?Pamięci podręcznej? poznałem całkiem niedawno temu za sprawą znakomitego ?Oryksa i Derkacza?. Dziwnej, ambitnej powieści reprezentującej gatunek Science Fiction (a właściwie jego odmianę post apo), pozostającej jednak przede wszystkim zaangażowaną historią społeczno-obyczajową. Historią nie dla każdego, kontrowersyjną, mocną, ale na pewno wartą poznania. Podobnie rzecz się ma z jej kontynuacją w postaci ?Roku potopu?, która ukazuje z innej perspektywy znane nam już wydarzenia i odpowiada przy okazji na kilka pytań.

Bliżej nieokreślona przyszłość. Świat się zmienił, podzielony, a właściwie rozdarty na dwa zupełnie odmienne ?obozy?. Plebsopolia nastawiona jest na uciechy ciała. Żyjący tu ludzie nie dbają o to, co wokół, naturę podporządkowują sobie albo niszczą, a tempo życia jest zawrotne. W opozycji do nich znajdują się Boży Ogrodnicy złożeni z Adamów i Ew. Buntują się przeciw rozpasanej cywilizacji, żyją z pracy własnych rąk, ekologicznie, przetwarzając śmieci z Plebsopolii i starając się jak najbardziej zbliżyć do natury. Przekonani o nadciągającej zagładzie wywołanej przeludnieniem i zachowaniem reszty mieszkańców planety, wierzą że są narodem wybranym, który jako jedyny ocaleje.
Toby i Ren to dwie kobiety, którym przyszło przetrwać te czasy i zapowiadany koniec ludzkości. Nadszedł Bezwodny Potop, większość, jeśli nie całe życie na Ziemi zginęło, a one zastanawiają się czy nie są jedynymi ocalałymi. Jedna zamknięta jest w klubie ze striptizem, druga tkwi w luksusowym spa, łączy je chęć ucieczki od tego nowego świata, ale pozostaje pytanie jakie okropieństwa spotkają na swojej drodze?

?Rok Potopu? to powieść dziwna. Z jednej strony jakże podobna do pierwszej części trylogii Maddaddam?, z drugiej zupełnie od niej inna. Pełna sprzeczności, które nie stoją jednak ze sobą w opozycji, a wręcz przeciwnie, uzupełniają się. Jak w rozdartym na dwie kasty świecie, tak i w samej książce brud przenikają się z tym, co piękne, a brutalność sąsiaduje tutaj z liryzmem. Kontrowersje nie biorą się jednak tylko ze specyfiki życia w Plebsopolii, ale też i tematyki religijnej. Ta w końcu zawsze wywołuje oburzenie ? jednej to, czy drugiej strony.

Stylistycznie ?Rok Potopu? prezentuje się naprawdę znakomicie. Ambicje dzieł Atwood widać bowiem nie tylko w ich treści, ale również i języku i kompozycji. Wprawdzie do fabuły tej książki wkradło się nieco chaosu, ale ten drobny minus rekompensują pozostałe elementy, jak znakomite pod względem psychologii postacie, fascynująca kreacja świata po zagładzie oraz analiza kondycji gatunku ludzkiego.

Podsumowując, ?Rok Potopu? to udane, ciekawe i ambitne społeczne SF. Warte poznania i przemyślenia. Nieznacznie tylko słabsze od rewelacyjnego ?Oryksa i Derkacza?. Polecam.