Ebook Tęsknota nachodzi nas jak ciężka choroba. Korespondencja wojenna rodziny Finkelsztejnów (1939-1941) mobi,epub

cz­to­wych i li­stów. Au­to­rem li­stów z No­we­go Jor­ku był Cha­im Fin­kelsz­tejn. Kil­ka razy za­le­d­wie w wy­sła­nych przez nie­go wia­do­mo­ściach zna­la­zły się do­pi­ski osób z jego naj­bliż­sze­go w tam­tym cza­sie oto­cze­nia. Za­zwy­czaj ich ad­re­sa­tem była Ryw­ka Fin­kelsz­tejn, choć zda­rzy­ło się tak­że, że skie­ro­wa­ne były one do in­nych lu­dzi104. Wszyst­kie za­miesz­czo­ne w książ­ce wia­do­mo­ści Fin­kelsz­tejn na­pi­sał na ma­szy­nie. Z re­gu­ły mia­ły one sta­łą struk­tu­rę. List otwie­rał na­głó­wek z datą, cza­sem miej­scem nada­nia. Po­cząw­szy od 14 lu­te­go 1941 r., na gó­rze każ­dej osob­nej kart­ki li­stu Cha­im umiesz­czał rów­nież peł­ne dane ad­re­so­we, naj­praw­do­po­dob­niej re­agu­jąc w ten spo­sób na apel punk­tu kon­tro­li ko­re­spon­den­cji za­gra­nicz­nej, do­łą­czo­ny do li­stu z War­sza­wy z 18 li­sto­pa­da 1940 (dla za­cho­wa­nia czy­tel­no­ści prze­dru­ko­wa­nych w książ­ce wia­do­mo­ści zre­zy­gno­wa­łam z za­miesz­cze­nia tych po­wta­rza­ją­cych się in­for­ma­cji, za­zna­czy­łam je­dy­nie w przy­pi­sie mo­ment, od któ­re­go Fin­kelsz­tejn za­czął re­gu­lar­nie sy­gno­wać li­sty swo­im ad­re­sem). Pierw­sza, naj­dłuż­sza część wy­po­wie­dzi Cha­ima Fin­kelsz­tej­na ad­re­so­wa­na była do żony. W osob­nym aka­pi­cie, od­dzie­lo­nym naj­czę­ściej in­ter­li­nią, zwra­cał się do star­szej cór­ki, Tusi, po czym na­stę­po­wa­ła znów gra­ficz­nie wy­dzie­lo­na część li­stu -- prze­zna­czo­na dla młod­szej cór­ki, Awi­wy. Zda­rza­ło się tak­że, że pi­sał do Tusi i Awi­wy ra­zem. Li­sty pod­pi­sy­wał za­pew­ne od­ręcz­nie, dla­te­go w od­pi­sach koń­czą się sło­wa­mi ,,Wasz" i ,,Twój", rza­dziej peł­ną for­mu­łą ,,Wasz ta­tuś", ,,Twój Cha­im­szy" (we wszel­kich moż­li­wych wa­rian­tach). Do swo­ich li­stów Fin­kelsz­tejn do­łą­czał nie­rzad­ko -- cza­sa­mi na osob­nych kart­kach, nie­jed­no­krot­nie po pro­stu w od­dziel­nym aka­pi­cie -- wia­do­mo­ści skie­ro­wa­ne do osób z naj­bliż­szej ro­dzi­ny i/lub przy­ja­ciół ro­dzi­ny. Wszyst­kie za­cho­wa­ne do­pi­ski po­trak­to­wa­łam jako in­te­gral­ną część ko­re­spon­den­cji Cha­ima Fin­kelsz­tej­na z żoną i cór­ka­mi i włą­czy­łam do książ­ki, na­wet gdy w ra­mach po­rząd­ków ar­chi­wal­nych zo­sta­ły one roz­dzie­lo­ne. Zgod­nie z tą samą za­sa­dą w książ­ce nie zo­sta­ły za­miesz­czo­ne za­cho­wa­ne od­pi­sy li­stów wy­sła­nych z No­we­go Jor­ku, któ­re Fin­kelsz­tejn wy­słał bez­po­śred­nio do ad­re­sa­tów. Głów­ny­mi au­tor­ka­mi wia­do­mo­ści z War­sza­wy -- tych wspól­nych, ale nie­rzad­ko rów­nież wy­sy­ła­nych osob­no -- były Ryw­ka i star­sza cór­ka Tu­sia. Do ich li­stów do­łą­cza­ła zwy­kle co naj­mniej kil­ka słów młod­sza Awi­wa, któ­ra -- co wy­raź­nie jest wi­docz­ne na po­cząt­ku ko­re­spon­den­cji -- do­pie­ro na­bie­ra­ła wpra­wy w pi­sa­niu. Sto­sun­ko­wo czę­sto do­pi­sy­wa­li się rów­nież ci wszy­scy, któ­rzy z żoną i cór­ka­mi Fin­kelsz­tej­na po­zo­sta­wa­li w sta­łym kon­tak­cie. Zgod­nie z ogól­nie przy­ję­ty­mi za­sa­da­mi edy­cji do­ku­men­tów, a tak­że w tro­sce o wy­go­dę czy­tel­ni­ków ujed­no­li­ci­łam za­pis ele­men­tów sta­łych li­stu. W na­głów­ku umiesz­czo­na zo­sta­ła peł­na na­zwa miej­sca nada­nia li­stu oraz data w ze­stan­da­ry­zo­wa­nej for­mie. Je­śli czas nada­nia li­stu okre­śli­łam na pod­sta­wie wła­snych wy­li­czeń (nie zo­stał on spre­cy­zo­wa­ny przez nadaw­cę lub pi­szą­cy wpi­sał błęd­ną -- jak wy­ni­ka­ło z tre­ści wia­do­mo­ści -- datę), usta­le­nia po­da­wa­łam w na­wia­sie kwa­dra­to­wym, opa­tru­jąc je sto­sow­nym przy­pi­sem. Czę­ści li­stów skie­ro­wa­ne do osob­nych ad­re­sa­tów -- w wy­pad­ku wia­do­mo­ści Cha­ima Fin­kelsz­tej­na, w wy­pad­ku li­stów z War­sza­wy -- na­pi­sa­ne przez róż­ne oso­by, w dru­ku zo­sta­ły roz­dzie­lo­ne od sie­bie in­ter­li­nią. Za­cho­wa­łam tak­że na­głó­wek z datą i miej­scem -- o ile zo­sta­ły nim opa­trzo­ne. Ko­re­spon­den­cja zo­sta­ła uło­żo­na chro­no­lo­gicz­nie -- za­kła­da­łam, że dzię­ki temu czy­tel­nik sta­nie się świad­kiem pro­wa­dzo­nej na od­le­głość roz­mo­wy Fin­kelsz­tej­nów. W rze­czy­wi­sto­ści jed­nak, jak się oka­za­ło, nie­rzad­ko przy­po­mi­na ona bar­dziej mo­no­log niż wy­mia­nę my­