Saga rodu z Lipowej - Audiobook mp3

rowolnie, panie. Zbrojni powiedzieli, że wszyscy mają iść dobrowolnie, bo opornych siłą zaciągną. To pewnie, że poszli my po dobrej woli. Tylko Mara, najstarsza moja, w chałupie się została, ale, wielki panie, ona niewinna. Bo zęby ją akurat bolały, o, jak spuchła! I nawet jej nie było wtedy, co to przyszli ludzie i powiedzieli, że trzeba iść. Wybaczcie, szlachetny panie, my wszyscy znali rozkazanie wielkiego kniazia i wszyscy my poszli, nawet z małymi, najmłodszymi dzieciakami, a tylko ona jedna się została. To chyba nie jest wielka wina. Bo wiecie, rychło pomarły najmłodsze, a ludzie powiadają, że to pewnie od tego chrztu w rzece, bo dzieciaki zaraz po powrocie zimnica chwyciła i pomarły, panie. - Mówi, że ochrzczony został z całą rodziną - tłumaczył Mikołaj. - On, jego baba i dzieci, nawet najmłodsze, choć te zmarły. Z całej tej osady brakowało tylko jego najstarszej córki. - Więc najstarsza nie została ochrzczona? - zaciekawił się kardynał. - Zapytajcie czemu? - On mówi, że chora była. - Ach, tak. Zapiszmy, że choć była chora, nie skorzystała ze światła wiary. Szkoda, wielka szkoda, bo chrzest z pewnością by jej pomógł. - I cóż z ową Marą? - zapytał Mikołaj chłopa. - Czy też pomarła? - Nie, panie. Wyzdrowiała. Bardzo my się złościli, kiedyśmy wrócili znad rzeki. Bo to wszyscy dostali nowiutkie białe koszule, a dla niej brakło. Prosiłem nawet tego, co wydawał ubranie z rozkazu księcia, ale dla mojej Mary dać nie chciał. Może byście, panie, przypomnieli, że ona nie dostała, a to już dorosła dziewczyna i na pewno taka dobra, mocna koszula bardzo by się jej przydała. - Dostanie - zapewnił Mikołaj. - Dostanie jak inni, kiedy się tylko ochrzci. Dłuższa też była rozmowa z panem Dawnutem, rycerzem w służbie kniazia Skirgajłły, na którego ziemiach się znajdowali. Zaświadczył on, że przyjął chrzest z żoną i sześcioma synami, a pod jego okiem ochrzczeni zostali także wszyscy żyjący w jego dobrach, bez różnicy pochodzenia i majątku. Zapisany przez pisarza i on ukłonił się przed legatem, choć nie tak nisko jak podlegli mu chłopi. I tym razem kardynał Corleone zażyczył sobie rozmowy. - Zapytajcie, Mikołaju, czy dobrowolnie przyjął chrzest? - Dobrowolnie, jak mój pan - potwierdził rycerz. - Ale wasz pan przecie prawosławny - przypomniał legat. - Mnie kazał przyjąć chrzest katolicki, tak więc zrobiłem. - I cała wasza rodzina też została ochrzczona po katolicku? - Nie tylko rodzina. Także wszyscy domownicy, służba i nawet niewolnicy we dworze. Mikołaj przetłumaczył część tej odpowiedzi, a sam zapytał: - Macie niewolników? - A jakże? Okolica tu niezbyt ludna, ktoś musi pracować na roli. - Kto oni? - Rozmaicie. - Chrześcijanie? - Pewnie i chrześcijanie. Podobno będą ich wykupywać. - Tak. A skąd tu przybyliście? Rycerz wskazał ręką las. - Pół dnia drogi konno. Prosto jak strzelił. Więc jak będzie z tym wykupem? - Biskup Andrzej, przełożony kapłanów, zapłaci wam za tych ludzi. To znaczy za ochrzczonych. - Teraz wszyscy ochrzczeni. - Zapłaci wam biskup Andrzej. Do niego możecie zgłosić się w tej sprawie. Rycerz zasępił się. - Wykupi? No, sam nie A kto będzie pracował na roli? - Sprowadzicie innych - podpowiedział Mikołaj. - Pogańskich Żmudzinów albo i jeszcze innych. Nie godzi się wam teraz, skoroście ochrzczeni, trzymać chrześcijan niczym bydło. Wyglądacie mi na tęgiego wojownika. Rycerz uśmiechnął się zadowolony. - Pewnie. Zapytajcie kniazia Skirgajłły, co jest warty Dawnut. Zapytajcie! - Dziękujemy, żeście stanęli na wezwanie i złożyli swoje świadectwo. Legat zaciekawiony skinął w kierunku Mikołaja. - Co powiedział ów rycerz? - Że ochrzczeni zostali wszyscy jego domownicy i wszyscy, co na roli pracują dla niego i dworu. - Zapytajcie, czy prawda, że każdy ochrzczony otrzymał od króla podarunek? Mikołaj nie zdążył zapytać, bo wtrącił się biskup Andrzej, do którego należała zwierzchnia władza duchowna nad całą Litwą. - To prawo władcy obdarowywać poddanych - wyjaśnił. - Okazać im łaskę i ojcowską troskę. Dawał król maluczkim koszule, a wojownikom swoim zwykle coś cenniejszego, wedle ich zasług i własnej woli. - Szaty, płaszcze? - zaciekawił się legat. - Może i konie albo klejnoty? Panowie z Zakonu Krzyżackiego twierdzą, że w ten sposób przekupywał poddanych, by zechcieli się ochrzcić. Biskup Andrzej uśmiechnął się. - Spójrzcie tylko na tego wojownika, przewielebny legacie. Jego miałby przekupić kniaź podarunkiem płaszcza? Widzieliście jego strój, pełen srebra i bursztynu? Ma on dwór, w którym sto i więcej ludzi słucha jego rozkazów. Co znaczy wobec tego jeden choćby i najkosztowniejszy płaszcz? - Słusznie mówicie - zgodził się legat. - Bardzo słuszna uwaga, bracie biskupie. Jednakże panowie - A p