Rekin z parku Yoyogi

"Rekin z parku Yoyogi" to zbiór felietonów na temat Kraju Kwitnącej Wiśni. Japonii postrzeganej przez pryzmat jej osobliwości często trudnej do zrozumienia przez Europejczyków. W świat azjatyckiej egzotyki wprowadza nas autorka książki Joanna Bator posługująca się niezwykle barwnym i sugestywnym językiem. Nieważne co nim opisuje- cieszący się złą sławą las samobójców czy bohaterów anime za każdym razem możemy dostrzec w treści książki chęć zgłębienia danego tematu i możliwie najszerszą jego interpretację. To co stanowi o wyjątkowości tej pozycji książkowej to fakt, że jest ona obfita w opisy bardzo różnych aspektów japońskiego życia. Okazuje się, że większość z nas na pewno zafascynowałaby się Japonią, tamtejszym pojmowaniem piękna, przeszłości czy też często dziwnymi mogłoby się zdawać upodobaniami tamtejszych mieszkańców. Osobiście najbardziej spodobał mi się tekst o Japończykach zafascynowanych odkrywaniem przeszłości na nowo, kwestią przemijania i próbami mierzenia się z dawnymi wydarzeniami. Poszukują oni terenów czy też bliżej konkretnych miast, dzielnic gdzie w ciszy i spokoju mogliby kontemplować własne życie. Dla Europejczyków w pewnym lecz niewielkim stopniu takim miejscem jest Czarnobyl- miasto już legendarne. Miejsce, które przez swą turystyczną popularność dla Japończyków straciło swą "magię" ale dla nas nadal jest miejscem istotnym. Dla Japończyków ważne było to aby miejsce pozostało nienaruszone w swym naturalnym kształcie, tak jak pozostawili je wiele lat wcześniej mieszkańcy. Być może my nazwalibyśmy takie zachowanie po prostu turystyką melancholijną lub wymyślilibyśmy na ten termin neologizm a w Japonii urasta to rangi swego rodzaju subkultury. Kraj Wschodzącego Słońca jaki wyłania się z książki Joanny Bator, to kraina kreująca trendy, tak bogata w oryginalność, obfitująca w sprzeczności, że nie dająca się jednoznacznie zdefiniować. Z jednej strony przez laików postrzegana jako kraj niezwykle rozwinięty, będący na szczytach wszelkich rankingów traktujących o społecznym dobrostanie z drugiej jednak kraj pozwalający sobie na wspomnianą oryginalność w poczynaniach Japończyków. Być może w tak korporacjonistycznym, uporządkowanym społeczeństwie, gdzie kultywowane jest bezwzględne podporządkowanie szefostwu, w pracy raczej nie ma miejsca na specyficzne hobby, konieczne było stworzenie swoistego zaworu poprzez, który upuszczane są emocje społeczne przejawiające się w niekonwencjonalnym z punktu widzenia innych krajów ustosunkowaniem do rzeczywistości.

Gdy zobaczyłam, że Joanna Bator napisała kolejną książkę o Japonii, sięgnęłam po nią bez wahania. Zauroczona ?Japońskim wachlarzem? spodziewałam się kolejnych wnikliwych obserwacji autorki. I rzeczywiście, nie zawiodłam się, ponieważ książka w nie obfituje. Jedynie tematyka się zmieniła. Już nie jest to tyko życie codzienne, lecz również literatura, a co za tym idzie sylwetki pisarzy japońskich oraz sztuka. Autorka charakteryzuje zjawiska kulturowe takie jak otaku, dowiemy się jak powinno wyglądać prawdziwe sushi i czemu to podawane w Polsce nie spełnia kryteriów. W porównaniu z poprzednim dziełem autorki jest to bardziej refleksyjna książka, filozoficzna, jest w niej więcej odczuć i przemyśleń narratora a mniej spostrzeżeń. Pomimo to całkiem nieźle się czyta, w wersji audio również jest przyjemna w odbiorze.