Ebook Percepcja siebie i własnej sytuacji przez wychowanków domu dziecka epub

elementów w swoisty sposób współzależnych i powiązanych ze sobą." Głównym zadaniem domów dziecka jest ,,stworzenie warunków sprzyjających prawidłowemu i wszechstronnemu rozwojowi wychowanków przez zaspokojenie na właściwym poziomie ich potrzeb biologicznych, psychicznych, poznawczych i innych." 6 Instytucja opiekuńczo-wychowawcza jaką jest dom dziecka ma bogate i wielowiekowe tradycje. Pierwsze tego typu placówki zaczęły powstawać w Polsce już w XVII wieku, ,,kiedy to w szpitalach i przytułkach zapewniających bezdomnym noclegi, wyżywienie i odzież zaczęto wyodrębniać oddziały dla dzieci z nauką rzemiosła oraz tworzyć zakłady opiekuńcze przy zakonach, majątkach ziemskich i gromadach włościańskich." 7 Początkowo działalność tego typu miała charakter filantropijny i opierała się na dobrowolnych datkach. Dopiero w okresie międzywojennym zaczęła być obowiązkiem państwa i samorządów terytorialnych. Organizowano wiele nowych placówek, które różniły się między sobą charakterem i zakresem opieki, sposobami działania, źródłami finansowania, liczebności i wiekiem wychowanków. ,,Istniały więc: domy matki i dziecka, domy wychowawcze, domy sierot, sierocińce, ochronki, przytułki, domy chłopców, domy dziewcząt, ogniska, bursy, internaty, zakłady opiekuńcze, gniazda sieroce itp. Były one tworzone i prowadzone przez zgromadzenia zakonne i związki wyznaniowe, fundacje, stowarzyszenia społeczne, samorządowe związki publiczne oraz osoby prywatne." 8 Najważniejsze placówki istniejące w okresie międzywojennym są związane z nazwiskami wybitnych pedagogów, wśród których największe znaczenie zyskał Janusz Korczak, który zginął podczas II wojny światowej. Wtedy też likwidacji uległo wiele ośrodków. Po zakończeniu wojny organizacja domów dziecka ponownie stała się obowiązkiem państwowym, tym bardziej, że ,,w 1947 roku prawie 3 miliony dzieci i młodzieży wymagało różnych form pomocy. [...] Dla instytucji opieki całkowitej wprowadzono jednolitą nazwę: dom dziecka.*" (*Tamże, s. 118.). Od lat 50. jedynym organizatorem domów dziecka stało się państwo. Dopiero od lat 90. XX wieku podejmowane są próby decentralizacji zarządzania domami dziecka. Analiza funkcjonowania domów dziecka od czasów powojennych wykazała stałe zmniejszanie się odsetka sierot naturalnych i zwiększanie się liczby dzieci posiadających rodziców, stopniowe przekształcanie domów dziecka w placówki wielofunkcyjne, zaspokajające różnorodne potrzeby opiekuńcze oraz utratę dominacji państwowych domów dziecka na rzecz rodzinnych środowisk zastępczych. Coraz częściej też sprawy opieki są przejmowane przez samorządy. W 1997 roku istniały 353 domy dziecka, zapewniające opiekę około 16 tysiącom wychowanków w wieku 3-18 (25) lat oraz około 2 tysiącom dzieci do lat 3. Wśród nich było tylko 3% sierot naturalnych i 20% pół sierot. Pozostał e dzieci pochodziły z rodzin niewydolnych wychowawczo. Najważniejszą funkcją domu dziecka jest jego rola opiekuńczo-wychowawcza realizowana poprzez działania kompensacyjne, profilaktyczne oraz wspomagające i stymulujące rozwój wychowanków. Obowiązujące przepisy umożliwiają domom dziecka obejmowanie opieką dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo (posiłek, odrabianie lekcji, udział w zajęciach). Dzieci te pozostają w swoich rodzinach.*(*Por. E. Kozdrowicz (oprac.): Dom dziecka, , s. 60.). System opieki oraz wychowania dzieci opuszczonych i osieroconych przyjmuje w Polsce różne formy. Są to ośrodki adopcyjne, opiekuńcze, rodzinne domy opieki (rodzina zastępcza lub opiekuńcza, rodzinne domy dziecka, wioski dziecięce) oraz instytucje zakładowe, takie jak domy dziecka i ośrodki szkolno-wychowawcze. Z badań GUS z 2004 roku wynika, że w naszym kraju istnieją 382 domy dziecka, w których przebywa ponad 16 tysięcy dzieci. Rodzinnych domów dziecka jest tylko 213 i wychowują one około 1530 dzieci. Spośród dzieci z domów dziecka zaledwie 8% mieszka w rodzinnych domach. Warunki w obu miejscach są nieporównywalne. W jednym domu rodzinnym mieszka około 12 dzieci, z kolei w domu dziecka może ich być nawet 80. Również koszty utrzymania dzieci w domach dziecka są ponad dwukrotnie wyższe. Stąd coraz częściej postuluje się likwidację państwowych domów dziecka na rzecz rodzinnych instytucji, gdzie dzieci samotne mogłyby zaznać ciepła rodzinnego. ,,Domy dziecka przez wiele dziesięcioleci były (zgodnie z obowiązującą wówczas doktryną pedagogiczną) internatowymi zakładami wychowawczymi dla dzieci i młodzieży w wieku od 3 do 18 lat, pozbawionymi opieki rodziny. Zadaniem domu dziecka było zastąpienie wychowankom domu rodzinnego, pełnienie funkcji opiekuńczo-wychowawczych, umożliwienie realizowania obowiązku szkolnego i zdobycie zawodu oraz przygotowanie do usamodzielnienia." 9 W praktyce placówki te miały zadanie odizolowania dzie