Kiedy musisz się bronić

, czego byśmy sobie życzyli, to nauczenie się jej stosowania oznacza jej wspieranie - stwierdzenie, że według nas jest czymś pożądanym. Na pierwszy rzut oka to rozumowanie wydaje się logiczne. Jeśli przestępcy popełniają jakieś czyny odpowiednio często, to one same prawdopodobnie okażą się przestępstwem. Sęk w tym, że ów sposób rozumowania myli środek z celem. Ponieważ tak bardzo źle czujemy się w kontakcie z przemocą, wmówiliśmy sobie, że ,,co" i ,,dlaczego" są tym samym. Innymi słowy: przekonaliśmy samych siebie, że skoro przemoc jest często stosowana przez złoczyńców, jest ona zawsze czymś złym. To jednak wielkie nieporozumienie: przemoc stanowi tylko narzędzie, podobne do wielu innych. I jak z wszystkimi innymi narzędziami, właściwym przedmiotem naszego namysłu moralnego i etycznego osądu nie powinno być ,,co" - w końcu za złe można by uznać nawet śrubokręt albo szczoteczkę do zębów - ale raczej ,,dlaczego", a więc cel, do którego dążą ludzie, decydujący się stosować przemoc. Chciałbym przeprowadzić cię przez hipotetyczny scenariusz, żeby cała sprawa stała się dla ciebie mniej abstrakcyjna. Przedstawiłem poniższy eksperyment myślowy tysiącom uczniów i uczestników warsztatów na przestrzeni lat. To opowieść o dziewczynie o imieniu Diane i stanowi mieszankę kilku historii zaczerpniętych z prawdziwego życia. To miał być zwyczajny wieczór, jakich tysiące. Mąż Diane wyjechał w interesach, a ona nie miała planów, więc pokroiła warzywa na sałatkę na kolację, położyła dziecko spać, wyniosła śmieci i włączyła telewizor w kuchni, żeby grał, kiedy ona zmywała naczynia. Niestety, zapomniała zamknąć drzwi wejściowe na tyłach domu. Kiedy szorowała talerze, zerkając jak zwykle jednym okiem na powtórki ulubionego serialu, który widziała setki razy, drzwi kuchenne otworzyły się z hukiem. Zanim zdołała się odwrócić, ciężkie łapy chwyciły ją i przycisnęły do blatu. Z pewnością nie były to ręce jej męża. Próbowała krzyknąć, ale było za późno. Włamywacz zakrył jej usta i sięgnął do sznurka od spodni. Opierała się i wyrywała, ale uchwyt napastnika, choć trzymał ją jedną ręką, był zbyt mocny. Chociaż bała się o własne życie, pomyślała o śpiącym na górze dziecku. Musiała coś zrobić. W akcie desperacji sięgnęła dłonią do tyłu i wbiła paznokcie w twarz mężczyzny, orząc mu głęboko skórę. Miała nadzieję, że to zmusi go, by ją puścił, a ona ucieknie i zawoła o pomoc. Napastnik wydał z siebie przeraźliwy skowyt, kiedy krew popłynęła mu strużkami po twarzy, ale nie zwolnił uchwytu. Zamiast tego wpadł w większy gniew. Chwycił za nóż, wciąż leżący na desce do krojenia i zatopił jego ostrze w szyi Diane. Gałki jej oczu uciekły gwałtownie do góry. Kilka sekund później było po wszystkim. Ta opowieść porusza do głębi. Jednakże uczuciu bólu, które pojawia się w reakcji na nią, towarzyszy potężny gniew, kiedy pomyślimy o tym człowieku - mordercy - który zniszczył rodzinę. Nie mamy wobec niego żadnych pozytywnych uczuć. Ten facet powinien co najmniej zgnić w ciemnym lochu, nie ujrzawszy już nigdy światła dziennego. To całkowicie zrozumiała i usprawiedliwiona reakcja, zarówno pod względem prawnym, jak i moralnym. Wróćmy jednak do chwili, gdy Diane zmywa, oglądając telewizję. Chciałbym teraz opowiedzieć ci tę historię na ...drzwi kuchenne otworzyły się z hukiem. Zanim zdołała się odwrócić, ciężkie łapy chwyciły ją i przycisnęły do blatu stołu. Z pewnością nie były to ręce jej męża. Kiedy cisnął Diane na blat, kobieta natychmiast wyczuła, że mężczyzna jest od niej większy, szybszy i silniejszy. Zdała sobie sprawę z dwóch rzeczy: po pierwsze, że jeśli jej starania, by wyzwolić się z uchwytu, ograniczą się do krzyku albo drapania, nic jej to nie da, a po drugie, że jeśli ma mieć jakąkolwiek szansę ucieczki, musi zadać napastnikowi poważne rany. W desperacji zaczęła rozglądać się za czymkolwiek, co mogłaby schwycić - czymś ciężkim lub ostrym. Zobaczyła nóż, którego wcześniej użyła do przygotowania sałatki. Był w jej zasięgu. Porwała go ze stołu, kiedy napastnik szarpał się ze sznurkiem jej spodni, i zatopiła ostrze w jego szyi. Gałki jego oczu uciekły gwałtownie do góry. Kilka sekund później było po wszystkim. Ta wersja historii jest równie poruszająca i u większości z nas wywołuje podobne reakcje co poprzednia. Teraz dostrzegamy w kobiecie bohatera. Widzimy matkę, która w sytuacji zagrożenia życia zadziałała w obronie własnej, żeby bronić nie tylko siebie, ale i dziecko. Rzeczywiście taka postawa zasługuje na pochwałę, pełną ochronę w majestacie prawa i kobieta powinna być stawiana za wzór odważnej walki z brutalnym napastnikiem w imię bezpieczeństwa własnego i swojej rodziny. Za