Jezus z Nazarethu. Tomy I-IV

o zna stosunki religijne i polityczne, panujące w ówczesnym Izraelu, kto zna piśmiennictwo starohebrajskie, kto się w ogóle naprawdę orientuje w tym zagadnieniu, na pewno dojdzie do wniosku, że taka interwencja u prokuratora rzymskiego w sprawie wyroku w obronie Jahwe, jest po prostu nie do pomyślenia. Przeciwnicy Chrystusa uknuli przeciw Niemu spisek, który w dalszej konsekwencji dał ten sam rezultat, co wyrok skazujący, wydany ewentualnie przez Sanhedryn. Kajfasz wraz z kapłanami, saduceuszami i pewnym skrajnym odłamem faryzeuszów oskarżył Chrystusa przed Piłatem o przestępstwo polityczne, równocześnie szantażując prokuratora groźbą do cesarza. Argumentacja była nad wyraz prosta: Kajfasz przyszedł do prokuratora i tak mu powiedział: Prokuratorze Judei, tu przed tobą stoi przestępca polityczny, który mianuje się królem Judei. Ty jesteś prokuratorem Judei, a on uważa się za króla Judei. Godzi zatem w interes cesarza i imperium. Ty reprezentujesz wolę, prawo i stanowisko cesarza na terenie Judei, a przed tobą stoi człowiek, który rości sobie prawo do miana króla Judei. Wydaj wyrok skazujący w obronie obrażonego majestatu cesarza. I Piłat wydał wyrok skazujący. Koncepcja Kajafy zwyciężyła: ,,Przestępca religijny", Jezus z Nazaretu, zginął z wyroku rzymskiego prokuratora jako ,,przestępca polityczny" i (mówiąc naszym dzisiejszym językiem) jako ,,działacz antypaństwowy". Chciałbym jeszcze na zakończenie zwrócić uwagę na jedną rzecz. W Ewangelii św. Mateusza czytamy: Szukali fałszywego świadectwa przeciw Jezusowi, aby Go o śmierć przyprawić i nie znaleźli, choć wielu fałszywych świadków przychodziło. I oto dylemat, nad którym długo bardzo się biedziłem. Pomyślałem tak: zjawili się fałszywi świadkowie i stanęli przed sądem. Złożyli zeznania przeciw Chrystusowi. Ale kto im udowodnił kłamliwość ich zeznań? Kajfasz tego nie mógł uczynić, bo przecież byli jego świadkami, zeznającymi na niekorzyść Oskarżonego. Wobec tego musieli być ludzie wśród członków Sanhedrynu, w komnacie sądowej, którzy tych świadków wzięli w krzyżowy ogień pytań i udowodnili im, że fałszywie zeznają. Po prostu musieli po kolei obalać ich zeznania, udowadniać ich kłamliwość, walczyć o obiektywną prawdę, z czego wynika, że na sali rozprawy znajdował się odłam członków Sanhedrynu, występujących w obronie Chrystusa, obojętnie z jakich powodów. Mnie chodzi o sam fakt, pośrednio potwierdzony zgodnym zapisem trzech Ewangelistów. A zresztą obrońcy Chrystusa w Sanhedrynie zwyciężyli. Nie zapominajmy, że Chrystus w ostatecznej konsekwencji i w wyniku batalii sądowej stoczonej w Jego obronie, nie został skazany na podstawie zeznań świadków, ale na podstawie własnego zeznania i wyznania, że jest Mesjaszem. Proszę Państwa, w mojej opowieści o Jezusie z Nazarethu chciałem zawrzeć moją wiarę w historycznego Chrystusa. Ja bym w samego Chrystusa wiary, gdyby On nie był dla mnie równocześnie Chrystusem historycznym, nigdy nie uwierzył. Dla mnie istnieje historyczny Chrystus, Postać Boga-Człowieka, Postać ściśle określona ramami historycznymi i dlatego w Niego wierzę. I w żadnego Chrystusa wiary, gdyby nie miał On ze sobą tej całej konstrukcji historycznej, nigdy bym nie uwierzył. Każdy z nas ma wizję swojego Chrystusa, swojego Boga. Jesteśmy do tej wizji Chrystusa przyzwyczajeni i przywiązani. Nie mam zamiaru dyskutować z tymi wizjami. Nie zwykłem nigdy dyskutować z niczyją koncepcją wiary. Ale mam inną wizję. Ta wizja jest ściśle zrośnięta z moją psychiką, ze sposobem myślenia, odczuwania. Przypominam sobie niezwykle ciekawe sformułowanie papieża Piusa XI, wypowiedziane przez niego, zdaje mi się, dwa lata przed śmiercią, w jednej z jego enuncjacji w związku z aktualnymi wówczas zagadnieniami rasizmu: My wszyscy jesteśmy z ducha semitami. Ja, proszę Państwa, nigdy do czasu pisania opowieści o Chrystusie nie byłem tak bardzo przekonany o słuszności tej tezy, jak właśnie podczas pracy, kiedy począłem wgłębiać się w teksty ewangeliczne, starotestamentowe, w literaturę starohebrajską, pozabiblijną. Coraz bardziej, dochodziłem wtedy do głębokiego, a dziś już niezachwianego przekonania, że na przestrzeni naszej historii nastąpiło zlatynizowanie Boga -- Chrystusa. Człowiek chrześcijański odszedł do historycznego Chrystusa i począł Go nasycać wartościami grecko-rzymskimi. Złożyło się na to wiele powodów, a jednym z nich była niewątpliwie niechęć do Zydów -- rzekomych Bogobójców, niechęć, która w konsekwencji kazała już wczesnym chrześcijanom skłaniać się raczej do Chrystusa wiary, podczas gdy Chrystus historyczny, coraz bardziej stylizowany, schodził na plan drugi, a może nawet dalszy. Niezwykle mądrą i wnikliwą, i słuszną myśl Piusa XI w innej formie powtórzył Thomas Merton, który w swojej wspaniałej ro