Biesy - Audiobook mp3

podoficerem, a wkrótce potem oficerem.[26] W tym okresie Barbara Pietrowna wysłała do stolicy przynajmniej setkę błagalnych listów. Naraziła się nawet, w tak niezwykłych okolicznościach, na pewne po­niżenia. Po odzyskaniu rangi młodzieniec nagle podał się do dymisji, lecz do Skworesznik znów nie przyjechał, a do matki zupełnie przestał pisywać. Dowiedziano się wreszcie od osób trzecich, że wrócił do Petersburga, lecz w dawnym towarzystwie już go nie widywano. Znikł jak kamień w wodę. Odszukano go w końcu w jakimś dziwnym otocze­niu. Przylgnął do szumowin petersburskich, obcował z ja­kimiś urzędniczynami bez butów, z ekswojskowymi szla­chetnie wypraszającymi jałmużnę, z pijakami; odwiedzał ich brudne rodziny, spędzał dni i noce w tajnych spelun­kach i Bóg wie jakich norach; opuścił się, chodził w łach­manach. Widocznie zasmakował w takim życiu. Matki nie prosił o pieniądze. Miał własny mająteczek, wioskę gene­rała Stawrogina, która dawała jakiś tam skromny dochodzik, a którą wydzierżawił pewnemu Niemcowi, rodem z Saksonii. Udało się matce ubłagać go, by przyjechał; wtedy książę Harry zjawił się w naszym mieście. Pozna­łem go wówczas dopiero, gdyż przedtem nie widziałem nigdy. Był to człowiek bardzo przystojny, lat chyba dwudziestu pięciu. Przyznam się, że mocno mnie zdziwił. Myślałem, że zobaczę brudnego, rozpijaczonego oberwańca cuchną­cego wódką. Tymczasem był to najwytworniejszy z dżen­telmenów, jakich kiedykolwiek widywałem. Był ubrany elegancko, a zachowywał się z finezją człowieka wychowanego po wielkopańsku. Wraz ze mną dziwili się wszyscy inni, gdyż całe miasto znało biografię Stawrogina, a nawet najdrobniejsze jej szczegóły. Dziwić się wprost na­leży, skąd o tym wszystkim wiedziano, zwłaszcza że po­łowa przynajmniej opowieści okazała się prawdą. Wszyst­kie nasze panie od razu potraciły głowy. Wyraźnie podzie­liły się na dwie grupy: pierwsza ubóstwiała go, druga nie­nawidziła zapamiętale; ale szaleństwo ogarnęło wszystkie. Niektóre pociągało to, że Stawrogin kryje na pewno w du­szy jakąś straszną tajemnicę; innym podobało się, że jest zabójcą. Okazało się wkrótce, że posiada niepoślednie wy­kształcenie, a nawet spory zasób wiedzy. Tak znów dużo tej wiedzy nie trzeba było, aby nam zaimponować; mógł jednak mówić i na tematy powszednie, o interesujących kwestiach życia codziennego, i, co było najcenniejsze, sąd miał zawsze wyjątkowo trafny. Dziwne to, lecz od pierwsze­go dnia wszyscy uznali, że jest człowiekiem bardzo statecz­nym. Nie był zbyt rozmowny, uprzejmość jego pozbawio­na była sztuczności, niezwykle skromny, a jednocześnie śmiały i pewny siebie jak nikt. Nasi eleganci patrzyli na niego z zawiścią i bledli wobec niego. Zdziwiła mnie także jego twarz: włosy miał jak gdyby zanadto czarne, jasne oczy jakoś zanadto spokojne i świetliste, cerę zanadto delikatną, rumieniec zbyt częsty i silny, zęby jak perły, wargi koralowe. Chłopiec jak malowanie, a jednocześnie dziwnie jakoś odrażający. Mówiono, że twarz jego przypo­mina maskę; tyle zresztą mówiono o nim i o jego niesły­chanej sile fizycznej! Wzrost miał średni. Barbara Pietrowna patrzyła na niego z dumą, a jednocześnie z niepokojem. Spędził u nas pół roku - spokojnie, na pół martwo, dość ponuro; bywał w towarzystwie i bardzo sumiennie prze­strzegał przepisów naszej etykiety prowincjonalnej. Był po ojcu krewnym gubernatora i w jego domu traktowano go jak bliskiego człowieka. Lecz po kilku miesiącach zwierz pokazał pazury. Dodam tu w nawiasie, że przezacny, miękki Iwan Osipowicz, nasz były gubernator, przypominał trochę starą babę, lecz pochodził z dobrej rodziny, miał stosunki. Tym się też tłumaczy, że przesiedział u nas tyle lat, stale od­żegnując się od wszelkiej odpowiedzialności. Sądząc po wylewności i gościnności, mógłby być raczej marszałkiem szlachty za dobrych czasów, nie zaś gubernatorem w na­szej frasobliwej, niespokojnej epoce. Mówiono wszędzie, że rządzi gubernią nie on, lecz Barbara Pietrowna. Było to zjadliwe, lecz zupełnie niesłuszne. Czyż mało zresztą wysilano na ten temat dowcipu? A Barbara Pietrowna, właśnie w ostatnich latach, świadomie uchylała się od po­ważniejszej roli, pomimo olbrzymiego szacunku, jaki miało dla niej społeczeństwo, i dobrowolnie zakreśliła granicę własnej działalności. Zamiast sprawom publicznym, po­święciła się nagle gospodarstwu i w ciągu paru lat zdąży­ła przywrócić majątkom uprzednią rentowność. Zapom­niawszy o dawnych aspiracjach (wyjazd do Petersburga, zamiar wydawania pisma i inne), zaczęła gromadzić dobra doczesne i oszczędzała na wszystkim. Odsunęła od siebie nawet Stiepana Trofimowicza, pozwoliwszy mu wynająć mieszkanie gdzie indziej (o co już dawno ją molestował pod roz