Żywoty świętych osiedlowych

Opis produktu:

Żywoty świętych osiedlowych to przesycone absurdalnym humorem surrealistyczne opowieści o nietypowych świętych - betonowa Złota legenda, przekazywana z ust do ust pod sklepem monopolowym Jerycho. Mamy tu historię o św. Janinie obrębiającej nicość, o św. Chajdegerze, który przygarniał niewypowiedziane słowa, o św. Dormidorze - szyfrancie snów... I o wielu innych. Z Żywotów wyłania się obraz dziwnego Osiedla, spuszczonego z boskiej betoniarki poza planem stworzenia. Świata, gdzie żywi porozumiewają się ze zmarłymi przez internet, a ulepieni z ciasta ludzie mają dusze na kartę lub abonament i dostają od Boga SMS-y. Czas jest tutaj kolisty, daje się zatrzymać, zawrócić, rozszczepić granica między życiem a śmiercią jest umowna, tożsamość bohaterów niedookreślona, znaczenia i pojęcia niepokojąco rozmyte.

Książka Lidii Amejko to zbiór odpowiedzi na pytanie: jak można sobie wytłumaczyć programową bezczynność mieszkańców wielkomiejskiego blokowiska? Szczególnie tych, którzy z osiedla-sypialni się nie ruszają pijaczków przykutych do osiedlowego sklepiku, gospodyń domowych przymocowanych do okien i telewizorów, emerytów wyłączonych już z wypełnionego pracą rytmu życia. O ile ich codzienne rytuały łatwo da się uchwycić, trudno jednak odgadnąć, co im gra w duszy. Dociec, nad czym debatują, jak postrzegają swoją egzystencję oraz miejsce w boskim planie jeśli je sobie w ogóle przydzielają. Zmuszając ich do aktywności, to jest do autorefleksji, pisarka wydobywa z pozornego marazmu filozoficzny sens. Celem Amejko nie jest pochwała małego realizmu ani pochwała ubogich duchem. Nadrealne zatrudnienia i metafizyczna refleksja zajmująca poszczególnych świętych to czysta kreacja. Ma ona charakter komiczny. Komiczne jest uwznioślenie tego, co, niezupełnie na pozór, jałowe i bezmyślne. Jeszcze bardziej zabawny efekt daje połączenie materii, z jakich utkane zostały te opowieści. Amejko czerpie z Biblii, z historii filozofii, sztuki i literatury, a jednocześnie wszystkie te elementy należące do kultury wysokiej przekłada na swego rodzaju biblię pauperum. Przystosowuje je tak, aby stały się naturalną częścią plebejskiej opowiastki. Na nią właśnie Żywoty świętych osiedlowych są językowo stylizowane.
Zarówno stylizacja, jak i sięganie do arsenału wysokokulturowych odniesień poprowadzone tu zostały z mistrzowską konsekwencją. Pozornie kłócące się ze sobą części składowe tworzą nad wyraz harmonijną całość. Obce, narzucone ornamenty są oczywiście zauważalne, ale zarazem tak dobrze wtapiają się w opowieści, jakby były swojskie. Dzięki zintegrowaniu sprzeczności Lidia Amejko osiąga rezultat, do jakiego innymi metodami dochodzą zwolennicy realizmu czy reportażyści uszlachetnia to, co mniej wrażliwemu obserwatorowi wydawałoby się trywialne i niewarte uwagi. Pisarka śmieje się z osiedlowego mikrokosmosu, ale to śmiech pełen czułości i zrozumienia dla bohaterów. Odcina się od tego świata, poprzez metatekstualny komentarz do kreowanego tekstu, a zarazem głęboko w niego wchodzi, by podkreślić, że stworzona przez nią fikcja jest czymś więcej niż językową igraszką. - Marta Mizuro (źródło: Instytut Książki)

seria: archipelagi

Więcej książek z serii archipelagi - W.A.B.