Zasada nullum sine lege jako wymóg przewidywalności konsekwencji prawnokarnych (twarda)

Opis produktu:

Stan prawny na 1 lipca 2019 r. Zgodnie z art. 1 Kodeksu karnego Islandii z 1940 r. odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn uznany przez ustawę  za  karalny  lub  czyn  całkowicie  do  niego  analogiczny.  Zasada  ta, wzbogacona o element intertemporalny, znajduje potwierdzenie w tekście Konstytucji Islandii. W myśl art. 69 ust. 1 zdanie 1 odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn uznany za  karalny  przez  ustawę  obowiązującą  w  chwili  jego  popełnienia  lub czyn całkowicie analogiczny. Przyjęte tutaj rozwiązanie - dopuszczenie  tzw. analogii  z  ustawy  (analogia  legis)  jako  podstawy odpowiedzialności karnej - oznacza niewątpliwie odejście od ścisłej realizacji zasady ustawowej określoności znamion typu czynu zabronionego pod groźbą kary. Kara może zostać jednostce wymierzona nie tylko w sytuacji, gdy jej zachowanie odpowiadać będzie ustawowemu opisowi przestępstwa, ale także wtedy, gdy sędzia dopatrzy się ,,całkowitej analogii` pomiędzy owym zachowaniem a ustawowym opisem przestępstwa. Znamienne przy tym, że na gruncie islandzkiego  systemu  prawnego  regulację  tę  zwykło  się  postrzegać  jako  podstawę obowiązywania zasady nullum crimen sine lege, co więcej zaś - równoważną regulacji art. 7 ust. 1 EKPC4. Podkreśla się, że jak sam  fakt  zadeklarowania  w  porządku  prawnym  zakazu  analogii  w  prawie  karnym  nie  przesądza  o  poszanowaniu  `konwencyjnej`  zasady nullum crimen sine lege, tak i wysłowienie w ustawie karnej wyjątku od zakazu analogii nie przesądza o braku jej poszanowania. Właściwą gwarancją, jaką Europejski Trybunał Praw Człowieka  wyprowadza  z  art.  7  ust.  1  EKPC,  nie  jest  bowiem  ustawowa  określoność,  a  przewidywalność  prawa  karnego.  Tymczasem,  jak  wynikać  ma  z  wyroku  w  sprawie  Dragotoniu  i  Militaru-Pidhorni  przeciwko Rumunii, Europejski Trybunał Praw Człowieka gotów jest zaakceptować skazanie oparte o analogię, jeżeli rozstrzygnięcie takie dało się przewidzieć w oparciu o dotychczasową linię orzeczniczą lub poglądy doktryny.