Śladami Krzyżaków

kaskiem burzę swych sfalowanych kasztanowych włosów, odparła ze śmiechem: - Tylko uważaj, żeby tu nie było jakiegoś przewału. Bo cię tak urządzę, jak ta mieszczka naszego nowego patrona. Przypisy Wstęp [1] Burgrabia - w dawnych czasach urzędnik grodzki pełniący funkcję administracyjną i sądowniczą; także zastępca starosty w grodzie. [2] Na łąkach, tam gdzie jest brama północna /ł [3] Młodzieniec /łac/. [4] Chłop z Chełmna /ł [5] Rajca miejski /ł [6] Śledztwo [7] Landwójt - urzędnik zastępujący pana w sprawowaniu sądów w miastach i wsiach lokowanych według zasad objętych tak zwanym prawem niemieckim; w XV wieku był to zastępca wójta. [8] Bernard Szumborski (data urodzin nieznana, zmarł roku w Chełmnie) - rycerz z Moraw, jeden z najlepszych dowódców najemnych wojsk zakonu krzyżackiego w okresie wojny trzynastoletniej. [9] W XIV-XVI wieku kondotierami nazywano dowódców wojsk najemnych. Termin ten używany był głównie we Włoszech, ale idealnie pasuje do Bernarda Szumborskiego, choć ten wojował w północnej Polsce i w ówczesnym państwie zakonnym. [10] Spyża - prowiant, szczególnie dla koni [11] W kierunku /ł [12] Zwyczajem ubogich /ł [13] Żebrak /ł [14] Obecnie Chełmża. [15] Bez wątpienia Szumborskiemu towarzyszyli kuzyni, bracia Henesz i Hynek von Waldsteinowie. Po śmierci Bernarda jeszcze przez dziewięć lat władali oni Chełmnem, Starogrodem i Brodnicą, z wielką szkodą dla tych miejscowości. [16] Chodzi oczywiście o traktat pokojowy zawarty roku, kończący wojnę trzynastoletnią 1454-1466. [17] Kondotier nieraz bywał na dworach królewskich, książęcych czy biskupich, toteż z pewnością wiedział, co jadali wielcy ówczesnego świata i jakie urządzano dla nich uczty. Ot, choćby podczas podpisywania traktatu toruńskiego, gdy Szumborski był w gronie doradców wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego. [18] Mięso z kością pochodzące z krzyżowej części tuszy. [19] Stwierdzenie to nie jest do końca pewne. Ludzie powiadają, że Bernard Szumborski był tak złym człowiekiem, że diabli nie chcieli wpuścić jego duszy do piekła. Podobno po dziś dzień pokutuje na ziemi, jęcząc na poddaszu Baszty Prochowej lub snując się w środku nocy uliczkami Chełmna. Rozdział pierwszy [20] Decybel (w skrócie dB) - jednostka poziomu natężenia dźwięku; motocyklowy silnik bez tłumika i na pełnym gazie wytwarza hałas przekraczający 100 dB; warto wiedzieć, że 120 dB to próg bólu. [21] Mniejsze z dwóch jezior w Chełmży. [22] Chodzi oczywiście o Wacława II, zwanego Czeskim, króla Polski w latach 1300-1305. Ten mocno związany z Niemcami władca uzyskał krakowski tron głównie dzięki temu, że szlachta i duchowieństwo miały dość ciągłych awantur między licznymi książętami piastowskimi, z których każdy próbował jednoczyć podzielony przez Bolesława Krzywoustego kraj. Niestety - nadmiernie ambitny, podejrzliwy, nerwowy, bojący się burzy, ciemności i miauczenia kotów król całkowicie zawiódł. Po śmierci Wacława II, spowodowanej niewyjaśnioną chorobą, krótko rządził jego syn, Wacław III (któremu Jan Matejko nawet nie raczył namalować portretu), a wkrótce na polskim tronie zasiadł Władysław Łokietek. [23] Oskar Kolberg (1814-1890) - pionier polskiej etnografii; przez pół wieku wędrując po naszych ziemiach, zebrał przebogaty materiał pokazujący życie, kulturę i twórczość ludową. [24] Dosłownie ,,fakir" znaczy tyle co ,,ubogi". W krajach muzułmańskich i w Indiach mianem tym określa się wędrownych mnichów żyjących z żebraniny, umartwiających się w celach mistycznych, potrafiących prezentować niewiarygodne umiejętności. Do najbardziej chyba znanych należą kładzenie się na nabitym gwoździami łóżku lub stąpanie bosymi stopami po rozżarzonych węglach. [25] Mircea Eliade (1907-1986) - rumuński religioznawca, filozof kultury i pisarz, przez jednych uważany za legendę kulturoznawstwa, przez innych potępiany za ciągotki do rumuńskiego faszyzmu. Opisy ,,cudu sznura" znaleźć można w jego książce ,,Mefistofeles i androgyn". Śladami Krzyżaków Wydanie pierwsze, Gdynia 2014, ISBN 978-83-7942-142-8 (C) Jerzy Sawicki i Novae Res 2014 Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, reprodukcja lub odczyt jakiegokolwiek fragmentu tej książki w środkach masowego przekazu wymaga pisemnej zgody wydawnictwa Novae Res. Redakcja: Paulina Nowaczyk Korekta: Beata Gorgoń-Borek Okładka: Paulina Radomska-Skierkowska Ilustracje: Krystyna Pokrzywnicka Skład: Monika Burakiewicz Konwersja do EPUB/MOBI: Na okładce wykorzystano fragment zdjęcia Marcina Seroczyńskiego. Novae Res - Wydawnictwo Innowacyjne al. Zwycięstwa 96/98, 81-451 Gdynia tel.: 58 698 21 61, e-mail: Publikacja dostępna jest w księgarni internetowej Wydawnictwo Novae Res jest partnerem Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego w Gdyni.