Silva Rerum (twarda)

Bohaterem trzeciego tomu Silva Rerum jest tym razem trzydziestosiedmioletni Piotr Antoni Narwojsz, najstarszy syn Anny Katarzyny i Jana Izydora. Jest on zamożnym człowiekiem, ekonomem, zarządcą dóbr księcia Michała Kazimierza Radziwiłła, zwanego Rybeńko. Jego mottem przewodnim w życiu jest Silentium est aureum, bowiem dzięki temu, że wiedział kiedy zmilczeć, tyle w życiu osiągnął.

Wraz ze swoją pobożną żoną Placydą Amelią i trójką dzieci żyje w okazałym dworku w Wilnie. Piotr Antoni nie może jednak odnaleźć całkowitego spokoju, bowiem gnębią go ciągle czarne myśli i pytania, na które usilnie próbuje znaleźć odpowiedzi. Czy podróż w jaką wyprawi go jego mocodawca pomoże mu w uporaniu się z tymi wewnętrznymi demonami? Co przyniesie mu ta wędrówka w głąb siebie, a także w nieznany mu dotychczas świat?

Jego podróż jest bowiem związana z osobą krajczego Marcina Mikołaja Radziwiłła i sprawdzeniem, na prośbę zatroskanego Rybeńko plotkami, które doszły jego uszu na temat Marcina Mikołaja, ile jest w nich prawdy. Piotr Antoni ma za zadanie sprawdzić jak sprawa ma się w rzeczywistości. Co zastanie on w Czernawczycach, czy pogłoski o Marcinie Mikołaju, o tym, że para się alchemią, brata z Żydami, chce przyjąć ich wiarę, jak to, że więzi żonę i ma harem kochanek okażą się prawdą? Czy Piotr Antoni dowie się cóż za tajemnicza Żydówka prześladuje go we snach, nie pozwalając mu spokojnie odpocząć? Czy dozna wreszcie prawdziwego spokoju i pełni szczęścia, czy wypełni pustkę w swojej duszy?

"Silva Rerum III" prezentuje nam Wielkie Księstwo Litewskie w połowie XVIII wieku. Po latach wojen i głodu zapanowały spokojne i dostatnie czasy saskie. Opisywane tu wydarzenia to okres rokoka, czyli przepychu, skandali, hucznych zabaw, wystawnych uczt, ale także zainteresowania alchemią, Kabałą, przesądami, okres mroczny i tajemniczy, otwierający się powoli na idee, które przyniesie nowa epoka, czyli wiarę w naukę, równość kobiet i mężczyzn, stanów i religii, wolność przekonań.

Opisywane tu wydarzenia rozpoczynają się od wielkiego pożaru, który trawi sporą część Wilna. Winą za jego wybuch obarczeni zostają Żydzi mieszkający licznie w Wilnie. Okres ten to narastające ciągle nastroje antysemickie. Wszystko co złe zrzucane jest na Żydów. Ich kultura, wiara, odmienność budzą nieufność, niepewność, zdają się oni być osnuci mgłą tajemnicy. Traktowani są jako przydatni tylko w sprawach biznesu, a w innych traktowani jak zbędny balast. Idealnie to widać w zachowaniach i przemyśleniach głównego bohatera czy Marcina Mikołaja chociażby. Wątek Żydów, zainteresowania Kabałą przewijają się przez całą powieść.

Trzeci tom jest zdecydowanie bardziej mroczny i niepokojący niż tom pierwszy. Wątek z tajemniczą Żydówką nawiedzającą Piotra Antoniego, alchemia, Kabała, szaleństwo i porywczość Marcina Mikołaja, pożar trawiący Wilno wpływają na ten mroczny i tajemniczy klimat.

Co do postaci występujących w "Silva Rerum III" to zaintrygowały mnie na tyle, że szukałam o nich informacji w internecie, chcąc sprawdzić ile prawdy jest w tym jak przedstawia ich autorka. Mam tu na myśli Radziwiłłów oczywiście. Są to doprawdy nietuzinkowe i nad wyraz ciekawe osobistości, o których chętnie poczytałabym coś więcej.

Co do postaci głównego bohatera mam niezbyt przyjazne odczucia. Bowiem nie jest on zbyt sympatyczny, kobiety trakuje przedmiotowo, zdradza żonę, fantazjuje o żydowskiej dziewczynce, uważa je za niezbyt mądre, widać to po tym chociażby jak traktuje swoją siostrę Teofilę, żonę czy kochanki. Jest arogancki, chytry, w stosunku do księcia Rybeńki i Marcina Mikołaja natomiast zbyt służalczy. Taki śliski typ, nie budzi ani zaufania ani sympatii.

"Silva Rerum III" to tom mroczny, budzący niepokój, prezentujący okres rokoka w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Forma zapisu nie różni się od pierwszego tomu, wielokrotnie złożone zdania, tekst płynący strumieniem, pozbawiony klasycznych dialogów, może zrażać początkowo do lektury, ale nie poddawajcie się łatwo, bo powieść pani Kristiny jest bardzo ciekawa i myślę, że warto ją przeczytać. Jej wartość historyczna jest bardzo cenna. Szczególnie dla tych, którzy pasjonują się polską historią XVIII wieku. To dopracowana pod względem językowym, stylistycznym, fabularnym opowieść, która na pewno zostawi po sobie wiele emocji. Polecam !

Za egzemplarz do recenzji dziękuję ...

Trudna, skomplikowana, ale wspaniała i warta wysiłku lektura. Trochę inna od poprzednich części, ale równie wspaniała.
Akcja I tomu serii rozpoczyna się w 1659 roku, 90 lat po podpisaniu Unii Lubelskiej. II tom to kolejne lata tej swoistej sagi rodowej.
Tom III to opowieść z okresu baroku. Akcja rozpoczyna się w 1748 roku w Wilnie.. Umiejscowienie książki w danym okresie ma ogromny wpływ na jej treść. Nie inaczej jest z tomem III. To wspaniale opowiedziana historia rodziny Narwojszów z Milkont ukazana na tle okresu świetności Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Bohaterem jest Piotr Antoni Narwojsz, potomek postaci znanych z wcześniejszych tomów. Zarządza on majątkiem księcia Michała Radziwiłła, zwanego Rybeńko. Z tego tytułu ma niemałe dochody, utrzymuje siebie i rodzinę i generalnie żyje im się dobrze.
Jednak losy Piotra to szkielet, jakby oś książki. Od niej rozwijają się, odchodzą gałęzie, wątki poboczne, które są zapełnione wydarzeniami z życia Piotra i jego rodziny, historiami bliskich i dalszych krewnych, wydarzeniami historycznymi, politycznymi etc. Tych wątków pobocznych jest całe mnóstwo. Czasami odnosiłam wrażenie, iż są one ważniejsze niż same losy głównego bohatera, Piotra.
Mimo, iż jak wspomniałam, wątków jest dużo, autorka sprawnie nimi operuje, wręcz żongluje. Nic jej nie umyka, nic nie ginie w odmętach opowieści, nic nie zostaje nagle urwane. Wszystkie historie są logicznie opowiedziane do końca.
Nie ma sensu, a i nie da się opowiedzieć fabuły książki. Streszczenie jej byłoby kolejną książką. Poza tym losy Piotra są tylko wg. mnie pretekstem do ukazania życia szlachty na Litwie, losów, okresu świetności Rzeczpospolitej Obojga Narodów w XVIII w., wiary, religii, przyjemności, smutków, dnia codziennego, dnia odświętnego. Ukazane są także wzajemne współżycia, mniej lub bardziej zgodne, różnych wyznań, nacji oraz ich wpływ na gospodarkę, kulturę, życie codzienne.
Pełno w tej historii smaków i smaczków, elementów, które tworzą niezwykle plastyczną i barwną panoramę tego okresu.
Niezwykła jest też galeria postaci, które zapełniają karty książki. Są one wyrażnym obrazem postaci tamtych czasów z podziałem na mężczyzn i kobiety, zamożnych i biednych. Wyróżniają się one charakterem, sposobem bycia, życia, funkcjami w społeczeństwie. Niezwykły obraz społeczeństwa.
Najbardziej jaskrawym i ciekawie przedstawionym bohaterem jest książę Marcin Mikołaj Radziwiłł. Postać barwna, charakterna, z dwulicową moralnością, ostrymi cechami i sposobem bycia, bezwzględna, a przy tym bezlitosna i chyba tak można ją określić, szalona. Jego wpływ na losy innych bohaterów książki jest niesamowity, czasami groteskowy, a z pewnością groźny.
Bez wątpienia to wyjątkowa powieść. Wszystkie tomy są wyjątkowe, zasługują na uwagę.
Całą serię czyta się dobrze, ale..dopiero po tym, gdy czytelnik przyzwyczai się do stylu pisarskiego Kristiny Sabaliauskait?, dla której charakterystyczne są długie, często określane mianem barokowych zdania i całkowity brak dialogów. Gdy zaakceptuje się taki sposób pisania, dalsza lektura jest wielka, przeogromna przyjemnością. Gorąco zachęcam was do zmierzenia się ze wszystkimi tomami. Warto.

W trzeciej części tej znakomitej serii autorka zabiera nas do Wilna połowy XVIII wieku, gdzie zaobserwować możemy gwałtowne zmiany społeczne i wzrost niepokojów. Tak jak uprzednio i tym razem historia jest wielowarstwowa.

Budujący się antysemityzm to jeden z wątków głównych tej powieści. Zadziwiające z jaką łatwością przychodziło Polakom i Litwinom obwinianie społeczności żydowskiej za wszelkie zło tego świata. Jednoczenie jednak antysemityzm nie przeszkadzał im korzystać z wiedzy i ksiąg żydowskich uczonych. Wiecie, że uczeni tamtych czasów podejmowali próby uzyskania Kamienia Filozoficznego? Arcyciekawa historia!

Widzimy też raczkującą nieśmiało emancypację kobiet, widoczną na razie w skrytych rozmowach.

Ciekawym wątkiem są liczne choroby psychiczne dręczące bogatą warstwę społeczeństwa, dobrze ukazane na przykładnie rodu Radziwiłłów. Zapewniam Was, że ta historia jest niesamowita! Czytanie o Radziwiłłach w ten sposób, nadaje im nie tylko realnego wymiaru, ale wręcz sprawia, że chcemy wiedzieć więcej i więcej!

Do tego w trzeciej części tej serii mamy tak piękne wątki miłosne, że nie sposób się nie wzruszać! Miłość tutaj to nie tylko połączenie ciał ale i jedność duszy.

W tej części autorka skupia się na tej majętnej części społeczeństwa. Względnie dostatnie i bezpieczne czasy, pozwoliły skupić się już nie na ogromnych różnicach społecznych a stricte na obłudzie i przepychu szlachty.

W tej powieści dzieje się tak wiele, że ciężko ja odłożyć. Morderstwa, porwania, gwałty, prywatne haremy, poligamia, bale i uczty. To także historia poszukiwania własnej seksualności i drogi do całkowitego spełnienia.

Serdecznie polecam! Moim zdaniem najlepsza cześć z całej serii i mam nadzieję, że nie będziemy długa czekać na cześć czwartą.