Prom do Puttgarden

Dziś powróciłam z zimnej Danii. Podróż zawdzięczam lekturze "Prom do Puttgarden" autorstwa Helle Helle. Główną bohaterką i równocześnie narratorką jest Jane, która właśnie przerwała studia i wprowadziła się do mieszkania swej siostry w R?dby. Muszę dodać, że w tej miejscowości dorastała i wszystkie jej wspomnienia związane z latami dziecięcymi i dojrzewania wiążą się z tym miejscem.

Dzięki pomocy siostry nasza bohaterka otrzymuje pracę na tytułowym promie kursującym pomiędzy Danią a Niemcami. To zajęcie pomaga jej nieco w wyrwaniu się z marazmu, monotonii dnia codziennego. Nowi znajomi, kontakt z klientami nie dostarcza jednak Jane radości. Dziewczyna przez cały czas jest zdystansowana wobec ludzi. Szczególnie jej relacje z mężczyznami są wyzute z emocji, powierzchowne, wręcz wydawałoby się mechaniczne. Zaczęłam się zastanawiać co jest tego powodem. Otóż Jane, tak jak wszystkie kobiety z jej rodziny, ma blokadę w kontaktach męsko-damskich. Spowodowane jest to brakiem pozytywnych wzorców. To co pamięta z przeszłości ukształtowało jej psychikę. Smutne, ale prawdziwe.

Helle Helle przedstawia tu również relacje rodzinne - pomiędzy matką-córką i siostrami. Te kontakty także są pozbawione okazywania uczuć. W jednej chwili są gotowe sobie pomóc a w innej są wobec siebie obojętne. W rozmowach nie poruszają ważkich tematów. Ich dialogi są krótkimi, beznamiętnymi wymianami zdań, często pojedynczych wyrazów. Z ust matki nigdy nie słychać pochwał. Nawet śmierć nie wywołuje uzewnętrznienia jakiejkolwiek oznak ich wewnętrznych przeżyć. Bohaterki milczą. Ich zachowanie idealnie pasuje do obrazu Danii - zimnej, mroźnej.

"Prom do Puttgarden" to niełatwa lektura, ale szybko dotarłam do końca. Zwięzły język został idealnie dobrany do klimatu tej powieści. Krótkie rozdziały, niekiedy sprawiające wrażenie nie połączonych ze sobą, tworzą harmonijną, refleksyjną całość. Autorce należą się wyrazy uznania, że w tak niewielkiej ilości słów potrafiła przekazać tak wiele treści. Polecam.