Mam zaszczyt zaprosić was, drodzy państwo, do świata buńczucznego Woltera. Świat jego nie jest bezpieczny dla nas, zwykłych śmiertelników, jednak gdy zachowamy choć odrobinę zdrowego rozsądku, maleńką dawkę odwagi. Wówczas winniśmy szczęśliwe zeń powrócić.
Wolter jest w ogóle twórcą tegoż gatunku, gatunku określanego mianem powiastka filozoficzna. Powstał on najprawdopodobniej jako opozycyjna do cenzury, panującej w ówczesnej Francji. Twórcy jej mogli śmiała, nie narażając się na żadne nieprzyjemności, za pomocą bajkowej fabuły sprzedawać czytelnikom swe podąży, które – gdyby je serwować w czystej postaci, z pewnością wywołałyby oburzenie dworu a na ich autora ściągnęły ostrze gilotyny.
Powiastki zamieszczone w owym tomie aż roją się od różnorakiej filozofii. Wolter był cwanym pisarze – niby nie moralizował, niby zapierał się od rzekomego dydaktycznego wydźwięku jego utworów, ale w istocie, pod powłoczką baśniowych fabuł, cudacznych opowieści o prawdopodobnych, oddajmy sprawiedliwości, wydarzeniach. Czy to sięgamy po „Prostaczka” – szaloną opowieść, zręcznie wykorzystującą mit dzikiego człowieczyny, czy po „Zadiga” – człowieka chcącego czynić dobrze wszystkim, a otrzymującego za swą dobroć jedynie zło, czy też odo najpopularniejszego „Kandyda”, którego fabuły nie trzeba, daje mi się przypominać, wszędzie znajdziemy to, czego tak naprawdę u Woltera szukamy. A więc – niezgodę i krytykę zastanej filozofii i ludzkich postaw, wyrażoną jakże smacznie – mianowicie dowcipnie, ironicznie, groteskowo, absurdalnie….
Powiastki polecam wszystkim – ruszą wasze sumienia, drodzy czytelnicy, zapewniam
Smacznej lektury.
