Opowiastki z zaświatów

y tekście, którego najprawdopodobniej nie napisał? Otóż większość opracowań wciąż powiela tę tradycyjną i błędną atrybucję, więc być może dzięki tak podkreślonej informacji uda się zerwać z tą tradycją. Podobnie jak w przypadku Zapisków, oryginał Późniejszych zapisków również zaginął i dziś mamy do czynienia z ich mingowską rekompilacją. Zbiór, oprócz powiastek w typie tej, z którą można zapoznać się poniżej, zawiera powiastki o spotkaniach z duchami, demonami o niezwykłych możliwościach taoistycznych mistrzów i buddyjskich mnichów. W kompilacji z okresu Sześciu Dynastii nie mogło zabraknąć Ge Honga: taoisty, poszukującego nieśmiertelności alchemika, autora Mistrza, który objął prostotę?????. Jak już wcześniej wspomniałam, Ge przyjaźnił się z Gan Bao i Guo Pu. Dość wcześnie przejawiał talenty literackie i zainteresowanie alchemią. Według późniejszych legend na jego temat, sam opuścił ten padół poprzez ,,wyzwolenie (z) ciała" ??[12]. Biografie są w zasadzie hagiografiami opowiadającymi o żywotach taoistycznych mistrzów czy mistrzyń, którzy za życia wykształcili niezwykłe umiejętności i stając się transcendentnymi, w cudowny sposób opuścili ten świat. Biografie, choć oczywiście zawierają w sobie element niesamowitości w postaci samych transcendentnych, nie przedstawiają zaświatów jako takich. Nie ma w nich opisów wielopoziomowych nieb, do których udają się zrealizowani transcendentni, więc w tej kompilacji są oni tylko pośrednikami, pretekstem, aby pokazać również ten aspekt chińskich zaświatów. Ostatnie powiastki pochodzą ze zbioru mało znanego pisarza Wang Yana ??. Jak pisze Campany, badając nieliczne wzmianki o pisarzu w historiografiach i w przedmowie Zapisków o znakach, można przyjąć, że urodził się on około 454 roku, a zmarł na przełomie pierwszego i drugiego dziesięciolecia VI wieku[13]. Autor od najmłodszych lat silnie związany był z buddyzmem, a w kompilacji Zapisków o znakach ważną rolę odegrał wizerunek Guanyin ??, z którym miał związane różne wizje, które to zainspirowały go do zebrania opowieści o niezwykłych, podobnych jego wizjom wydarzeniach[14]. Zbiór zawiera sto trzydzieści jeden powiastek oraz przedmowę autora. Oficjalne katalogi mówią, że tekst pierwotnie podzielony był na dziesięć rozdziałów, co oznacza, że obecnie znów dostęp mamy jedynie do zrekompilowanej w późniejszych wiekach wersji. Spośród bardzo wielu różnorakich zbiorów powiastek zgxs powstałych w czasie Sześciu Dynastii wybrałam zatem takie, które kojarzą się z najważniejszymi nazwiskami tej epoki, oraz takie, które pokazują zarówno chińskie rodzime tradycje, jak i obrazują, w jaki sposób przybyły z Indii buddyzm zakorzenił się w chińskiej kulturze i literaturze. Przypisy [1] Termin zgxs można przełożyć jako ,,powiastki o rzeczach dziwnych". W literaturze przedmiotu przekładano go różnorako, jednakże żadne z tych tłumaczeń ze względu na brak przystawalnych terminów literackich nie będzie doskonałe. Słowo ,,powiastka" jest w zasadzie próbą przekładu terminu xiaoshuo ze złożenia zgxs. Nie powinno się więc do końca odnosić do tekstu Księgi gór i mórz, będącej jednak utworem z innej epoki. Dla uproszczenia zdecydowałam się ostatecznie wszystkie teksty w tym zestawieniu określać mianem powiastki. Więcej szczegółów zob.: Ewa Paśnik, Duchy i czary chińskie, czyli palimpsestowy charakter Zebranych zapisków o zjawiskach nadprzyrodzonych (Soushenji), WUW, Warszawa 2013, s. 54-73. [2] Zob. Campany, Strange Writing: Anomaly Accounts in Early Medieval China, State University of NY Press, Albany 1996, s. 69. [3] Zob. E. Paśnik, Duchy i , s. 30-34. [4] W. Rodziński, Historia Chin, wyd. Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wrocław 1992, s. 124. [5] Tradycyjnie w Chinach mianem ,,literatury" (?? wenxue) określano piśmiennictwo historiograficzne, filozoficzne oraz poezję. Proza fikcjonalna, której zalążkiem można nazwać powiastki zgxs, jeszcze przez długie wieki była uznawana za literaturę gorszego rodzaju. [6] ??,????????,???????,??,2006, s. 7. [7] ??,????????,???????,??,1998, s. 23. [8] Campany, Strange , s. 36. [9] Zob. E. Paśnik, Duchy i , s. 37-8. [10] Tamże, s. 26-7. [11] Campany, Strange , s. 76. [12] Zob. Campany, To Live as Long as Heaven and Earth. A Translation and Study of Ge Hongs Traditions of Divine Transcendents, University of California Press 2002, s. 13-17. [13] Campany, Signs from the Unseen Realm. Buddhist Miracle Tales from Early Medieval China, Kuroda Institute, University of Hawaii Press, Honolulu 2012, s. 7-11. [14] Tamże, s. 12. WYDAWNICTWO AKADEMICKIE DIALOG Wydawnictwo Akademickie Dialog 00-112 Warszawa, ul. Bagno 3/218 tel.: 22 620 32 11, 22 654 01 49 e-mail: Odwiedź nas na Twitterze, YouTube, Facebooku! : Wydawnictwo Akademickie Dialog