Nie chcę o tym mówić

Temat tabu.

Powoli wygląda to już nieco inaczej, jednakże depresja jako taka wciąż pozostaje tematem tabu. I to w wymiarze ogólnospołecznym. A co dopiero mówić o męskiej depresji! Wszak stereotypowo patrząc mężczyzna to opoka, żywiciel rodziny, ostoja, obrońca, ktoś kto zapewnia byt. I tak dalej, i tak dalej... Ktoś taki miałby cierpieć na depresję? W ogólnospołecznym rozumieniu często jest to absurd... A jednak. Mężczyzn także to dotyka. "Nie chcę o tym mówić" to bardzo ważna książka, która jest szansą na przełamanie tabu oraz na zaprzeczenie stereotypowym mechanizmom wyparcia dotyczącym męskiej depresji. Ona istnieje. Zaprzeczanie temu faktowi przynieść może tylko i wyłącznie straty zamiast zysków.

Terrence Real czerpie w niniejszej książce z doświadczeń zarówno własnych, jak również z doświadczeń swoich pacjentów. Okazuje się, że to tacy sami ludzie jak my - ze swoim życiem, swoimi problemami, swoją codziennością... Jaki płynie stąd wniosek? Depresja może dotknąć każdego. Mnie, Ciebie - każdego. Mężczyznę również.

O ile przełamywanie stereotypów dotyczących depresji jako takiej jest trudne, o tyle walka ze społecznym postrzeganiem męskiej depresji (tudzież ze zjawiskiem jej powszechnej negacji) jest już iście heroiczną walką z wiatrakami. Przez całe wieki obraz mężczyzny był względnie prosty i w swej istocie całkowicie wykluczający jakąkolwiek słabość. A jako, że depresja jest właśnie słabością... to nie ma dla niej miejsca w społecznie akceptowalnym obrazie mężczyzny. Real próbuje walczyć z tym stereotypem kolejno punktując wszystkie przemilczenia w tej materii oraz wynikające z owych przemilczeń fatalne konsekwencje.

Z wywodów Reala można wysnuć na początek jeden porażający wniosek: męski pracoholizm, uzależnienia, agresja, problemy intymne, czy też trudności w nawiązywaniu prawidłowych relacji społecznych mają lub mogą mieć nierozerwalny związek z męską depresją. Czasem są jej przyczyną, czasem skutkiem - jednak związek jest zauważalny. Paradoksem jest tutaj to, że te same czynniki, które przyczyniają się do depresji sprawiają, że jej nie dostrzegamy.

Autor zwraca w kolejnych rozdziałach uwagę na kluczowe elementy depresji dotykającej brzydszej płci. Najpoważniejszym problemem z nią związanym jest fakt jej wypierania, zaprzeczania jej oraz ciągłej negacji istnienia jakiegokolwiek problemu. Real zwraca także uwagę na związek depresji z poczuciem wstydu i tym, że fakt jej istnienia w pewien sposób - jakkolwiek idiotycznie to zabrzmi - uraża męską dumę... Ten schemat myślenia prowadzi tylko i wyłącznie do ukrywania problemu, a więc jest rozwiązaniem fatalnym.

W dalszej części książki autor omawia powiązania stanów depresyjnych z uzależnieniami, z utratą zdolności do nawiązywania prawidłowych relacji społecznych, z problemem w postaci impotencji i nieustannym zamykaniem się w sobie chorego, który we własnym odczuciu przestaje być mężczyzną jeśli pozwoli sobie na słabość i przyznanie przed sobą prawdy o własnym problemie. Tak to bowiem właśnie wygląda - chory wie, że coś jest z nim nie tak, podejrzewa nawet co to może być, jednak społeczne stereotypy i mechanizmy funkcjonujące od dziesięcioleci są tak silne, że wiążą mu ręce i w efekcie zamiast szukać pomocy... popada w coraz gorszy stan. Smutne, ale prawdziwe.

Real skupia się na wielu negatywach, ale wskazuje także szereg działań naprawczych, które możliwe są do podjęcia. Autor posiłkuje się tutaj przykładami z własnej pracy terapeutycznej, co jest niezwykle cenne, pomaga bowiem sprowadzić istotę problemu z poziomu czysto teoretycznej abstrakcji do wymiaru bardzo ludzkiego, w którym rzeczywiście można coś z tym problemem zrobić. To bardzo pokrzepiająca część lektury.

Książka jest bardzo pouczająca. Nie boję się także powiedzieć, że ważna. Społeczne niezrozumienie i negacja omawianego tutaj zjawiska są wciąż zbyt silne, ażeby każdej książki dotykającej istoty omawianego problemu nie nazwać bardzo ważnym głosem w tej sprawie. "Nie chcę o tym mówić" jest właśnie takim głosem. Warto go usłyszeć.

...