My (twarda)

Wiele jest powieści dystopijnych. Każdy z nas słyszał o prozie Huxleya czy Orwella. Zamiatin był jednak przed nimi.
?My? mogą niejednego czytelnika odrzucić. To powieść napisana specyficznym językiem. Prostym, rwanym, pełnym ascetycznego stylu a jednak ma moc. To świetna, niemal doskonała przypowieść o piekle komunizmu i braku wolnej woli. A jednocześnie dobre sf o konkretnej akcji. Książka sprawdza się więc jako rozrywka, ma klimat i ma świetne pomysły. Mniej ambitni czytelnicy nie będą zachwyceni ale reszta już tak. Taki urok serii Wehikuł czasu. Polecam.

Książka Zamiatina nie jest łatwa w odbiorze, szczególnie z początku, zanim przyzwyczaimy się do stylu opowiadania historii. Cała bowiem powieść ma postać ponumerowanych notatek, które sporządza główny bohater. Z racji faktu, że jest on matematykiem, a więc osobą nawykłą do liczb i wykresów, to jego notatki są chaotyczne, urywane, a na dodatek nie mówią zbyt wiele wprost. Wielu rzeczy trzeba się zatem domyślić i zinterpretować, ale powoduje to, że historia i poruszana w niej problematyka pozostaje z nami na dłużej.

W rzeczywistości, w jakiej przyszło żyć głównemu bohaterowi, ludzie żyją według ściśle wytyczonych nakazów - wszyscy noszą takie same unify, maszerują niczym wojsko, a zamiast imion, mają numery. Mieszkają w domach ze szkła, więc nie ma tutaj mowy o prywatności i wszyscy widzą, co robią inni. Mieszkańcy mają ściśle zaplanowane dni, aby nie mieli czasu na rzeczy zbędne. Odstępstwem od tego są Godziny Osobiste, w czasie których mają prawo zawiesić na ścianach zasłony, aby móc cieszyć się odrobiną prywatności i intymności z drugą osobą, ale oczywiście, po wcześniejszym umówieniu się. Nie ma związków, ani rodziny, ponieważ każdy może zapisać się na spotkanie z każdym numerem. Pojęcie rodziny jest zatem tutaj nieznane, a dzieci wychowywane są w specjalnych placówkach. Nie ma też prawa na indywidualizm, a mieszkańcy nie postrzegają siebie jako jednostki, ale fragment większej całości. Sny zaś są traktowane jako oznaka choroby psychicznej, jaką jest wyobraźnia, a ta przecież nie jest potrzebna obywatelom, bo wszystkie decyzje podejmuje za nich państwo i nie muszą o niczym sami decydować.

My poprzedziło powstanie Nowego wspaniałego świata, czy Roku 1984 roku i stało się inspiracją dla tych książek. Nie bez powodu. Wizja, którą stworzył Zamiatin jest jakże przerażająca, a z drugiej strony, w kontekście współczesnych wydarzeń, nie tak daleka od ziszczenia się. Dla własnej wygody i bezpieczeństwa pozwalamy wielu firmom i ich aplikacjom na śledzenie naszych poczynań, udostępniamy im informacje o sobie i często wiedzą o nas więcej niż nasi bliscy. I to nie jest wcale fikcja, ale rzeczywistość... Bardzo ciekawym dodatkiem jest Od tłumacza, w którym Adam Pomorski rzuca światło na wiele zawartych w książce motywów i znaczeń.

My Jewgienija Zamiatina to krótka i niełatwa, ale bardzo ciekawa i prorocza antyutopia. Autor stworzył wizję, która po 100 latach wciąż oddziałuje na wyobraźnię, a wiele poruszanych tutaj problemów jest jeszcze bardziej aktualne niż w czasach, kiedy powstała. Polecam!

ROK 1920

Najnowszy tom serii ?Wehikuł czasu? trafił właśnie na polski rynek i chociaż poprzednim tytułom trudno było coś zarzucić, ?My? Jewgienija Zamiatina to rzecz wyjątkowa. Raz, że to jedna z najbardziej klasycznych pozycji, jakie dotąd pojawiły się w tym cyklu. Ale ważniejsze jest to, że mamy tu do czynienia z prawdziwą legendą, która inspirowała takich gigantów, jak Aldous Huxley czy George Orwell. Na dodatek legendą rewelacyjnie napisaną, poruszającą i przerażającą.

Witajcie w Państwie Jedynym, prawdziwym raju na ziemi, gdzie porządek, harmonia i szczęście gwarantowane są dzięki nieustającej inwigilacji obywateli. Domy o szklanych ścianach. Seks na kartki. Indywidualizm eliminowany zanim się rozwinie. Tu wszystko, każda chwila życia człowiek zaplanowana jest tak, by nie miał czasu na rzeczy nieodpowiadające władzy. Ale nie tak łatwo jest stłumić prawdziwa naturę. Są ludzie chcący wyrwać się z takiej egzystencji. Jednym z nich okazuje się być ?-503, człowiek, w którym wytwarza się coś, co nie powinno. Coś nieuleczalnego i sprzecznego z systemem. Dusza. Czym taka choroba może się skończyć?

Każdy miłośnik fantastyki, literatury wyższej i popkultury nie postrzeganej jedynie przez pryzmat współczesnych jej dokonań, zna takie dzieła, jak ?Nowy wspaniały świat? czy ?Rok 1984? ? powieści stawiane za wzór dystopijnej fantastyki. Coraz mniej ludzi pamięta jednak, że zanim były te dzieła, zanim Oramus, Wnuk-Lipiński czy Zajdel serwowali nam swoje, była powieść ?My? Zamiatina. I stanowiła dla nich wzór, inspirację. I choćby dlatego trzeba docenić najnowsze polskie wydanie, które przypomina nam napisaną w 1920 roku książkę. Ale na szczęście powodów do sięgnięcia po ten tytuł jest więcej.

Zasadniczym z nich jest przerażająca wizji dystopijnego raju, który wcale nie jest daleki od naszej rzeczywistości. Bo Zamiatin stworzył rzecz przekonującą i trafiającą tak do serca, jak i umysłu. Spora w tym zasługa stylu. Wszyscy czytający klasykę literatury widzą, że książki sprzed kilku dekad a nawet stuleci mają w sobie niezwykłą siłę, jakby standardy były wyższe, a może autorzy bardziej czuli i uwielbiali samo słowo. Taka też jest powieść ?My?. Niby prosta, a jakże mile łechcąca czytelniczy gust. Niby dość ascetyczna, a jednak zaludniona krwistymi bohaterami. Niby nieskomplikowana, a genialnie odmalowująca przerażającą rzeczywistość.

Szukacie dobrego, klasycznego SF, które poruszy Was i skłoni do myślenia? Chcecie powieści, która da Wam niezapomniane przeżycia, nie obrazi intelektu i będzie odtrutką na współczesną, często miałką literaturę gatunkową? Sięgnijcie koniecznie, bo ?My? to dzieło godne polecenia każdemu. Tradycyjnie znakomici wydane, stanowi jeden z najjaśniejszych punktów znakomitej serii, jaką jest ?Wehikuł czasu?.