Miłość

Rzadko sięgam po literaturę skandynawską. Jednak po zapoznaniu się z twórczością Hanne Ørstavik, jestem pewna, że sięgnę po jej kolejne dzieła. Co pierwsze rzuca się w oczy, to dziwna okładka. Narzeczony przypatrując się jej powiedział, że rzadko spotyka się z taką przebrzydłą. Tak na prawdę, każdy z jej elementów jest bardzo istotny w całej powieści i oddaje jej klimat.

O czym jest książka? Według mnie o samotności. Poznajemy w niej ośmioletniego Jona i jego matkę. Oboje żyją w zupełnie innych światach, innych rzeczywistościach. Dziecko zdaje się błądzić w swoich myślach, jest zagubione, brakuje mu bliskości matki i jej zainteresowania. Pewnego zimowego dnia, w przeddzień swoich urodzin, wychodzi z domu w zimną, ciemną noc.
A matka? Miałam wrażenie, że ona w ogóle nie pamięta o tym, że ma syna i jest za niego odpowiedzialna. Także udaje się w wędrówkę, lecz nie w poszukiwaniu syna. Zapoznaje mężczyznę i razem spędzają wieczór i noc w pobliskich barach. Relacje między nimi także wydają się być chłodne i zdystansowane.

Książka ma niesamowita. Jej klimat ( w końcu rodem ze Skandynawii) mrozi krew w żyłach. Czytać ją musicie uważnie, bo nie ma widocznego podziału pomiędzy opisem przeżyć Jona a matki. Zdecydowanie wstrząsająca pozycja i nie na każde nerwy.

To kolejna książka w znakomitej serii z przyprawami, które opowiadają historie z rożnych stron świata. „Miłość” to skandynawska historia o samotności, która rozgrywa się w ciągu paru godzin wieczornych. Opowiada o dziewięcioletnim Jonie i jego matce Vibeke, którzy przeprowadzili się do maleńkiej miejscowości na północy mroźnej i śnieżnej Norwegii. Każde z nich pragnie miłości, tyle że matka chciałaby przeżyć gorące i płomienne uczucie takie jak w czytanych przez nią książkach, a syn chce jedynie tej prawdziwej bliskości, ciepła i matczynej miłości. Moim zdaniem Vibeke nie jest dobra matką. Zachowuje się tak jakby syn przeszkadzał jej w codziennych czynnościach i osobistych sprawach. Myśli o ubraniach, malowaniu paznokci, nie interesuje się zbytnio sprawami syna i nie troszczy się o to, aby spędzać z własnym synem czas. Nie obchodzi ją czy syn jest w domu czy go nie ma. Nie myśli o nim wychodząc z domu z zamiarem wymiany książek w bibliotece. Nie myśli o nim gdy decyduje się spędzić czas z przygodnie poznanym w wesołym miasteczku mężczyzną. Nie wie, gdzie jej syn wychodzi, z kim się spotyka, kogo poznaje.

W tym samym czasie Jon również wychodzi z domu. Wierzy bowiem, że matka chce zrobić mu niespodziankę i upiec tort na jego dziewiąte urodziny, które wypadały następnego dnia. Z zachowania Vibeke nic nie wskazuje jednak na to, aby pamiętała o urodzinach syna. Samotność Jona boli. Dziewięciolatek może przecież natrafić również na niebezpieczeństwa. Nie powinien bowiem schodzić do piwnicy ze starszym nieznajomym mężczyzną, nie powinien wsiadać do samochodu nieznajomej kobiety, nie powinien odwiedzać koleżanek około północy, nie powinien w ogóle być po za domem w nocy. Cała historia prawdopodobnie prowadzi do tragicznego końca.

Można powiedzieć, że w książce właściwie nic się nie dzieje. Nie ma tu wartkiej akcji i zwrotnych punktów. Jej kunszt polega na zwróceniu uwagi na uczucia. Cały klimat książki został stworzony dzięki zastosowaniu techniki montażowej narracji. Przeskakujemy z jednej na drugą. Wiemy, co w tym samym czasie robi Vibeke i Jon, o czym myślą, jak się zachowują. Napięcie narasta wraz z upływem stron. Czytelnik zdaje sobie sprawę, że nieuchronnie wydarzy się coś niedobrego.