Łemkowie Losy zaginionego narodu

4.5 2 oceny

książka

Wydawnictwo Replika

Oprawa miękka

Dostępność niedostępny

Opis produktu:

Łemkowie - tragiczne dzieje narodu, który niemal przestał istnieć

Łemkowie. Losy zaginionego narodu Marka Koprowskiego to książka przybliżająca historię Łemków-Rusinów. Naród ten, żyjący od wieków w Karpatach, po przesiedleniu do ZSRR i na polskie Ziemie Odzyskane, utracił swoją ojczyznę. Owe `góry` są dla nich tym, czym dla Polaków Kresy - utraconą `Arkadią`, gdzie wszystko było lepsze, bo swoje.
Choć nadal istnieje szansa na renesans tej narodowości, wciąż napotyka ona liczne przeszkody. Ukraińcy starają się zukrainizować wszystko, co zawsze kojarzyło się z Łemkami. Uważają bowiem, że jest to co najwyżej grupa etniczna i miano narodu jej nie przysługuje. W swych staraniach osiągają jednak tylko częściowy sukces.
Książkę otwiera obszerny szkic historyczny dotyczący dziejów Łemków-Rusinów od połowy XIX w. do chwili obecnej. W odróżnieniu od dotychczasowych opracowań, opisujących temat Łemkowszyzny w sposób hermetyczny, naukowy, szkic ten napisany został niezwykle przystępnie. Nie traktuje Łemków i ich kultury wyłącznie jako folkloru, ciekawostki czy `resztki po wielonarodowej Rzeczypospolitej`.
Łemkowie są pełnoprawnym narodem o własnej, odrębnej kulturze i tożsamości. Są także narodem skrzywdzonym. Pomimo wierności Rzeczypospolitej, zastosowano wobec niego surowe reguły Operacji `Wisła` i potraktowano jak Ukraińców, którzy wspierali działania OUN-UPA. Tymczasem na środkowej i zachodniej Łemkowszczyźnie formacja ta żadnych wpływów nie miała.
Publikacja Koprowskiego zawiera również bezpośrednie relacje rodowitych Łemków - Teodora Gocza i jego żony Marii z Zyndranowej koło Dukli w Beskidzie Niskim. Opowiadają oni o historii swoich rodzin, miejscowości, gdzie przyszło im mieszkać, a także dziele ich życia - Muzeum Kultury Łemkowskiej. Młode pokolenia Łemków są z kolei reprezentowane w książce przez Bogdana Gambala, działacza `Ruskiej Bursy` w Gorlicach - odrodzonej instytucji służącej społeczności łemkowskiej.

Marek A. Koprowski - pisarz, dziennikarz i reporter. Niestrudzony tropiciel wciąż istniejących śladów polskości na dawnych Kresach II Rzeczpospolitej.

Marek Koprowski jest jednym z najciekawszych polskich popularyzatorów historii.
`Do Rzeczy`

S Szczegóły
Dział:	Książki
Wydawnictwo:	Replika
Oprawa:	miękka
Okładka:	miękka
Wprowadzono:	27.07.2021

RECENZJE - książki - Łemkowie Losy zaginionego narodu

4.5/5 ( 2 oceny )

5

1
4

1
3

0
2

0
1

0

Martyna Myszke (ryszawa.blogspot.com)

ilość recenzji:1

17-08-2021 18:21

Łemkowie to wschodniosłowiańska grupa etniczna, należąca do części narodu Rusińskiego, do czasu wysiedleń zamieszkiwała obszar Beskidu Niskiego oraz części Bieszczadów i Beskidu Sądeckiego. Część z nich czuje przynależność do Ukrainy, a część nie chce być z nią utożsamiana, uważa, że są odrębnym narodem.

Na ogół nie sięgam po książki historyczne. Ten temat mnie jednak fascynuje i niejako dotyczy, ponieważ w moich żyłach płynie łemkowska krew, gdyż mój dziadek nim był. Dziadek był cudowną, kochaną osobą, która w życiu przeszła wiele. Opowiadał ciekawe historie, a w domu mówiło się zarówno po polsku, jak i po ukraińsku. Dzięki temu, choć nie umiem mówić w tym języku, to dużo rozumiem. Brakuje mi tego, tak, jak brakuje mi dziadka.

Co do samej książki, to wydaje mi się, że może ona się spodobać osobom, które lubią czytać pozycje historyczne, albo tak jak mnie, interesuje ich temat Łemków. Nie jest to lekka pozycja, którą czyta się wygodnie. Jest dużo dat, dużo nazwisk, opiera się głównie na dziejach tego narodu, a liczyłam na więcej ciekawostek. Nie do końca zatem się zgodzę ze słowami na okładce, jakoby pozycja ta była przystępna. Gdyby dotyczyła innej tematyki, szybko bym się zniechęciła, ponieważ czułam się, jakbym miała przed sobą podręcznik szkolny.

Druga połowa tej pozycji jest zdecydowanie ciekawsza, ponieważ zamiast suchych faktów zawiera wspomnienia Teodora Gocza, który był łemkowskim działaczem kulturalnym oraz twórcą Skansenu Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej, jego żony oraz Bogdana Gambala, łemkowskiego intelektualisty, wizjonera i polityka.

Nie da się ukryć, że naród ten jest fascynujący, przywiązany do tradycji oraz języka. W większości należeli (tak, jak mój dziadek), do kościoła grekokatolickiego, choć część z nich jest również prawosławna. Jako ciekawostkę dodam, że 19 sierpnia przypada święto Przemienienia Pańskiego, jest to również dzień urodzin mojej mamy. Co roku wraz z rodziną idziemy wtedy do cerkwi, gdzie sprawowana jest msza w intencji mojego dziadka, a potem idziemy na urodzinowy obiad.