Książka Racheli

Książki, w których przeplatane są czasy obecne z retrospekcjami z przeszłości danego bohatera, często podejmują trudne i bolesne tematy. To książki bardzo przemyślane i niejednokrotnie dość trudne w odbiorze, tym bardziej, jeśli dotyczą wydarzeń, które miały miejsce podczas drugiej wojny światowej. To publikacje obok, których nie sposób przejść obojętnie, bowiem zdarzenia opisane w nich, wielu ludziom nadały zupełnie inny obrót kolejom ich losu, obrót, na jaki nie mieli wpływu. A zapoczątkowana fala zmian w ich życiu, często niosła ze sobą wiele negatywnych skutków i trudnych do zrozumienia rzeczy.

Ella wraca w rodzinne strony na pogrzeb rodziców, którzy zginęli w wypadku samochodowym. Musi uporządkować sprawy spadkowe, w tym także zdecydować, co zrobi z rodzinnym domem i najemczynią, która mieszka w nim od kilku miesięcy. Lokatorką jest starsza pani o imieniu Rachela, która po spotkaniu z Ella, prosi ją o spisanie historię jej życia, tym samym chce stawić czoło własnej przeszłości. Książka, którą napisze Ella, ma nosić tytuł Książka Racheli.

Powieść jest literackim debiutem autorki. Muszę przyznać, że bardzo udanym widać, że jest to książka przemyślana i dopracowana pod każdym względem. Autorka ma talent do kreowania rzeczywistości, kreślenia barwnych krajobrazów, a za sprawą lekkiego stylu, bardzo szybko zatapiamy się w lekturze. Dużym plusem jest niesamowita, niebanalna i głęboko poruszająca fabuła, w której Ella i Rachela muszą uporządkować swoją przeszłość, być może, dzięki temu nadadzą zupełnie inny bieg przyszłości? Bohaterowie są ukształtowani jako realne postaci, w szczególności Rachela, ponieważ mamy możliwość poznać blizny z przeszłości, jakie nosiła na swojej duszy. Autorka na końcu książki zdradza, że na tło historyczne składają się prawdziwe wydarzenia i niektóre postaci, a reszta to zmyślona fikcja literacka.

Pisarka z gracją lawiruje między wydarzeniami toczącymi się w latach 1938-1974 oraz wydarzeniami rozgrywającymi się w obecnych realiach. Wraz z Rachelą przemierzamy: Nowy Jork (2009; 1973-1974), Bergen (1939; 2009), Bratysławę (1938), Oslo (1945). Intensywnie śledzimy jej losy. Dostrzegamy zmiany zachodzące w jej wyglądzie i zachowaniu, tym samym lepiej poznajemy jej postać i próbujemy zrozumieć jej postępowanie.

Książka Racheli to melancholijna opowieść pełna przygód, tajemnic i samotności oraz mierzeniu się z własnymi demonami z przeszłości. Historia, którą pochłaniamy w całości, bojąc się przerwać choćby na chwilę. Książka, w której bohaterowie wpuszczają nas do swojej historii, przenoszą w inną epokę i do innego życia, pozwalają nam być milczącymi i niewidzialnymi widzami, aż staniemy się częścią tamtych czasów, miejsc i jednym z tamtych ludzi. Wspaniała lektura, która utwierdza w przekonaniu, że przeszłość nas nie łamie, tylko kształtuje. To powieść wyjątkowo mądra, dojrzała i przejmująca, z którą każdy powinien się zapoznać.

Dwie kobiety i dwa zupełnie różne życia, które niespodziewanie zaczynają się przeplatać. Dla jednej z nich przyszłość dopiero się zaczyna, dla drugiej jutro może niedługo już nie nadejść. Obydwie z wielkim bagażem doświadczeń, zagubione w swych uczuciach i mierzące się z dojmującą samotnością. Czy pomogą sobie nawzajem?

Klimatyczna, tajemnicza i nieco mroczna okładka oraz krótkie, niewiele mówiące czytelnikowi streszczenie, sprawiły, że nabrałam na tę powieść wielkiej ochoty. Liczyłam na książkę bardzo emocjonalną i wypełnioną sekretami, która zapadnie mi w serce i dogłębnie mnie poruszy. Cały czas zastanawiałam się ponadto, co połączy książkowe bohaterki i jak rozwinie się ta historia. Pomysł z przepleceniem ich losów to dla mnie prawdziwy strzał w dziesiątkę. Uwielbiam kiedy autorzy łączą w ten sposób teraźniejszość z przeszłością a młodość z dojrzałością.

Historie kobiet są zupełnie inne, a bagaże ich doświadczeń różnią się ciężarem. Nie znaczy to jednak, że jedna z nich jest mniej lub bardziej interesująca, choć początkowo można by tak pomyśleć. Nic bardziej mylnego. Los postawił na ich drodze wyzwania, z którymi musiały się zmierzyć, nie oszczędzając ich przy tym. Każda z nich musiała się uporać z bolesnymi wspomnieniami, żalem wobec innych czy samotnością. Tych problemów i trudnych tematów w tej powieści nie brakuje. Ich obecność kształtuje charaktery bohaterek i zmienia ich nastawienie wobec świata. A każda kolejna strona powieści przybliża je do siebie, a nas czytelników prowadzi do poznania odpowiedzi i zaskakującego finału.

?Gdyby znała swoją tożsamość, może byłaby bardziej spełnionym człowiekiem. Mogłaby żyć uczciwiej?.

?Pewne rzeczy trzeba po prostu porzucić. Nie można wziąć z sobą wszystkiego?.

Bardzo podoba mi się, że Ella i Rachela to kobiety silne i pewne siebie, które niełatwo złamać. Właśnie takie bohaterki wzbudzają we mnie najcieplejsze uczucia i zapisują się w mojej pamięci. Inteligentne, dążące do celu, poszukujące siebie, pełnokrwiste. Obydwie mocno przypadły mi do gustu, choć trudne charaktery sprawiają, że mogą one budzić i czytelnika bardzo różnorodne emocje. Czynnik ten bez wątpienia wpływa na głęboki realizm i cenną prawdziwość tej książki. Przez cały czas miałam wrażenie, że ta historia, momentami niesamowita, a nawet nieprawdopodobna, rzeczywiście mogłaby mieć miejsce.

Duże znaczenie ma dla mnie także fakt, że autorka odwołała się do II Wojny Światowej i problemów, z jakimi musieli mierzyć się Żydzie każdego dnia. Moim zdaniem każdy tego typu wątek przemycony do powieści zwiększa jej wartość. W ?Książce Racheli? jest to jeszcze istotniejsze, bowiem, jak dowiadujemy się z posłowia Autorki ?na tło historyczne składają się prawdziwe wydarzenia?.

?Musisz dać sobie radę. Dla nas, którzy żyjemy teraz i dla tych, którzy przyjdą po nas?.

?Dlaczego ktoś nienawidził ich tak bardzo, że niebezpieczeństwo groziło im, gdziekolwiek się zjawili??

Kolejne rozdziały kierują czytelnika w zupełnie innym kierunku, niż mógłby się tego spodziewać. Mnożące się sekrety i zwroty akcji sprawiają, że przez cały czas podążamy za autorką z wielką ciekawością, zastanawiając się jakie niespodzianki jeszcze dla nas szykuje. Ani przez chwilę nie czułam się rozczarowana, a kiedy dotarłam do finału, ciężko było mi pogodzić się z faktem, że to faktycznie koniec.

Z chęcią napisałabym o tej książce jeszcze więcej ale uważam, że najlepiej by było, gdyby każdy z Was po prostu po nią sięgnął. Autorka posługuje się lekkim piórem, potrafi czarować historią i językiem. Intryguje, zaskakuje, miesza wątki. I sprawia, że nabieramy chęci na więcej.

POWIEŚĆ O OCALENIU SIEBIE I HISTORII

?Książka Racheli? to powieść, która wciąga i intryguje od pierwszych stron.

Akcja biegnie tu dwutorowo ? rozgrywające się współcześnie wydarzenia przeplatają się z historią sprzed lat. I właśnie te rozdziały, dotyczące drugiej wojny światowej oraz powojennych losów tytułowej bohaterki, są najbardziej wzruszające i najciekawsze.
Z opowieści Racheli wyłania się pełen dramatycznych przeżyć obraz żydowskiej społeczności zamieszkującej Bratysławę. Najbardziej bolesna dla rodziców okazuje się trudna decyzja dotycząca przyszłości ich dzieci ? czy zostawić je przy sobie, skazując na głód, poniewierkę i być może śmierć, czy wysłać je do nieznanych rodzin w Skandynawii, ale w ten sposób ocalić?
Rozstanie jest przejmujące i trudno nie wzruszyć się, czytając te fragmenty. Podróż do Norwegii to dla małej dziewczynki i jej brata (oraz dla ich rówieśników) pasmo rozdzierających duszę wspomnień, tęsknoty, samotności, zagubienia.
Również późniejsze życie u opiekunów okazuje się pełne ciężkich doświadczeń. Sytuacja nieco poprawia się, gdy Rachela trafia do Szwecji, jednak jej życie usiane jest wieloma cierpieniami.
Bolesne i pełne gorzkich doświadczeń okazują się i powojenne losy bohaterki. Z naiwnej i prostodusznej dziewczyny musi ona z czasem zmienić się w kobietę silną, zdeterminowaną i ambitną. Te cechy pozwolą jej przetrwać i w Europie, i w Ameryce. Zanim jednak Rachela odnajdzie wewnętrzny spokój i ustabilizuje swoje życie, musi upłynąć wiele czasu?

Co łączy tę nieco tajemniczą starszą panią z młodą bohaterką, która jest ucieleśnieniem współczesnych nam czasów? To pytanie czytelnik zadaje sobie od początku. Na ostateczne rozwiązanie zagadki trzeba jednak poczekać niemal do końca. Warto uzbroić się w cierpliwość, bo finał jest zaskakujący i daje wiele do myślenia na temat złożoności ludzkich losów.

Dlaczego jeszcze warto sięgnąć po tę powieść? Chociażby dlatego, że opowiedziana historia, mimo iż jest literacką fikcją, zainspirowana została prawdziwymi wydarzeniami ? wojenne losy europejskich żydowskich dzieci ratowanych przez organizacje humanitarne należą do dramatycznych wydarzeń, o których w ostatnich latach mówi się i pisze coraz więcej.
Autorka wykazała się doskonałą znajomością historycznego tła, które połączyła z losami pojedynczych bohaterów. Przemawiają one do czytelnika lepiej niż jakikolwiek podręcznik.

?Książka Racheli? to również piękna powieść obyczajowa ? o miłości, przyjaźni, trudnym macierzyństwie, zdradzie i wybaczeniu, o cierpieniu i szczęściu, o szukaniu własnych korzeni, niezależności i stabilności. A także o ocalaniu przeszłości przed zapomnieniem.
W tym kontekście szczególnie ważne i wymowne są kobiece portrety, okazuje się bowiem, że z pozoru całkiem różniące się bohaterki mają ze sobą więcej wspólnego niż można by się spodziewać, potrafią wpływać na siebie i sobie pomagać, nawet jeśli początkowo nie zdają sobie sprawy.

Polecam z czystym sumieniem, radzę jednak zarezerwować sobie czas na czytanie, bo gdy zacznie się to robić, trudno przestać:)
BEATA IGIELSKA