Klątwa wiecznego tułacza

Klątwa Wiecznego Tułacza to próba odpowiedzi na pytanie: ?kim jestem?, ?gdzie jest moje miejsce na ziemi?? To problem z określeniem własnej tożsamości, czy jestem Polakiem czy Żydem? A może Austriakiem, a dlaczego nie Niemcem? Bohaterka nieustannie podróżuje po Europie, trochę mieszka w Warszawie, podoba się jej Paryż, tęskni za Wiedniem, Szwajcaria też skradła jej serce. Więc gdzie jest jej miejsce? Tam, gdzie są najbliżsi. Ale oni są rozproszeni po Europie. Tak też jest wewnętrznie rozdarta Lotta, obywatelka Europy. Nie wie, gdzie będzie bezpieczna i zadowolona z życia, gdzie będzie mogła się realizować i spełniać swoje marzenia. Poszukuje, podróżuje, walczy z aparatem władzy, z najeźdźcą, który wkroczył na terytorium kraju, w którym mieszkała. Pozbawił ją wszystkiego, rodziny i majątku, została sama, z daleka od bliskich. I zadaje sobie pytanie: gdzie się udać? Gdzie nie ma Niemców? Którego kraju jeszcze nie opanowali? Niszczą i mordują Żydów, więc co będzie ze mną i moją rodziną? Pytania się mnożą, ale czasu na refleksję i zastanawianie się nie ma, trzeba uciekać, tylko gdzie?
Powieść ma formę wspomnień ? pamiętnika, prowadzonego przez Charlottę. Dzięki niej poznajemy gęstniejącą atmosferę, czuć zapach zbliżającej się wojny, krystalizują się niecne zamiary Hitlera wobec krajów ościennych. Panuje obawa, że Niemcy będą chcieli się rozprawić z Żydami. Obawy nie omijają też ludzi ze świata kultury i sztuki. Co mądrzejsi porzucają swój kraj i szukają schronienia w bezpiecznych krajach.
Dobrze się czuję przy lekturze wszelkiego rodzaju wspomnień i pamiętników, one zawsze przybliżają mnie do ich autorów, czasami tak się wczuwam, że zamieniam się z nimi rolami. Niesamowite przeżycie, pełne nowych odczuć i wzruszeń.
Jednak nie mogę nie wskazać pewnego mankamentu tej części cyklu. Magdalena Knedler zmęczyła mnie bardzo szczegółowymi opisami dzieł literatury, sztuk teatralnych, opisami gry aktorskiej. Było tego zbyt dużo, i ? moim zdaniem ? nie to było najważniejsze w tej powieści. Ja się zagubiłam w mnogości tych informacji, bardzo mnie przytłoczyły. Bywało momenty, że już dalej nie mogłam przebrnąć przez te szczegóły, i musiałam na chwilę odłożyć książkę i odpocząć.
Bohaterka ? Lotta ? to osoba godna naśladowania. W obliczu wojny potrafiła dotrzymać danego obcemu człowiekowi słowa, kosztem utraty własnej rodziny i rodzinnego szczęścia. Dziś trudno o takie wzorce, nie są one modne i nie chwytają za serce. Inne realia, inny świat, ludzie z innymi priorytetami i wartościami. Polecam gorąco, warto poświęcić czas na poznanie dalszych losów Lotty, przyznam, są zadziwiająco ciekawe i godne naśladowania. Skłaniają do refleksji nad hierarchią wartości tego świata, nad odpowiedzią, co dziś cenimy i dlaczego? Czy jesteśmy dziś gotowi poświęcić swoje szczęście, aby ratować obcych ludzi?

Jeśli nie czytaliście pierwszego tomu, poniżej mogą znaleźć się spojlery.

Powróciłam do świata Charlotte po przerwie, by spróbować jeszcze raz wniknąć w tę historię. Bohaterką pierwszego tomu dylogii Magdaleny Knedler była nastolatka, córka jubilera, która zaczynała nieśmiało projektować biżuterię. W ten sposób starała się zbliżyć do zdystansowanego ojca. Wśród jej pasji znalazła się między innymi gra na pianinie, a dzięki lekcjom poznała człowieka, który skradł jej serce. Wojna sprowadziła do jej domu żołnierza wymagającego opieki. Obecność Jaroslava otworzyła dziewczynie oczy na mroczną stronę życia, której do tej pory, wychowywana pod kloszem, nie dostrzegała. Naiwnie wyglądała dostatniego życia w dobrobycie i szczęściu. Niestety, los miał dla niej inną propozycję, zdecydowanie ubogą w radości. I wojna światowa szybko zmieniła spojrzenie Lotki na nią samą oraz na otaczających ją ludzi.
Drugi tom rozpoczyna się zapiskami Charlotte z 1921 roku i prezentuje czytelnikowi starszą i bardziej doświadczoną przez życie Charlotte. Znów obserwujemy świat oczami bohaterki, która wciąż prowadzi dziennik, notując swoje spostrzeżenia odnoszące się do wydarzeń rozgrywających się na świecie oraz w jej najbliższym otoczeniu. Nie są to jednak już codzienne szczegółowe zapiski, lecz wybiórcze, najważniejsze dla Lotte zdarzenia. Fabuła zmierza ku kolejnej wojnie, która wprowadzi w życie Lotte jeszcze większy chaos...

Podczas lektury miałam wciąż z tyłu głowy świadomość, że autorka musiała spędzić wiele godzin nad publikacjami różnego typu, opisującymi czasy, w których żyje główna bohaterka. To ta postać bowiem łączy wszystkie wątki pojawiające się w fabule. Mistrzowsko zbudowane i dopracowane w każdym szczególe tło sprawia, że toczące się na kartach powieści losy Lotte i jej bliskich są bardzo realistyczne.

Drugi tom dylogii, podobnie jak pierwszy, nie zachwycił mnie do końca i nie wciągnął bez reszty. Może to nie był dobry moment na tę lekturę? Może jej gabaryty mnie pokonały? A może ten gatunek nie jest dla mnie? Nie wiem. Nie będę więc tej powieści polecać ani odradzać, ponieważ uważam, że każdy powinien sam zdecydować, czy chce ją przeczytać i w jakim momencie swojego życia to zrobić. Z pewnością nie jest to książka, którą można czytać z doskoku, fragmentami. Jej fabuła to spójna, wielowymiarowa całość, wymagająca skupienia oraz umiejętności analizowania i łączenia faktów.

Dylogia "Ocean odrzuconych" Magdaleny Knedler to historyczna powieść obyczajowa, w której na pierwszym miejscu są emocje, uczucia. To książka subtelna jak koronka, z precyzją utkana z delikatnych nici sztuki, historii i literatury.
????
Lotte, córka wiedeńskiego jubilera, trochę rozpieszczona nastolatka, żyje wygodnie, spokojnie i dostatnie w Wiedniu. To niebawem się zmieni, ponieważ lada moment nadejdzie czas pierwszej wojny światowej, później rozwoju nazizmu i drugiej wojny światowej. Będzie zmuszona dojrzeć i spojrzeć na życie poważniej, dostrzeże kontrasty społeczne, będzie się niepokoić o przyszłość i szukać swojego miejsca na świecie. ????
Nie spodziewajcie się szybkiej akcji, ale akcji czasami trudnej, wymagającej, dającej w zamian satysfakcję i czasami (troszkę ze wstydem to przyznaję) łzy wzruszenia... Autorka bardzo umiejętnie porusza te delikatne struny duszy, czaruje. ????