Jak najdalej stąd

Mimo wcześniejszego postanowienia by darować sobie literaturę młodzieżową sięgam po nią równie ochoczo jak po inne gatunki. Przekonałam się jednokrotnie, że mają nam one do przekazania więcej niż tzw. książki dorosłe. Ta z opisu na tyle okładki porządnie mnie zaintrygowała i nie umiałam sobie jej odpuścić. Niestety chyba się przeliczyłam...

Luli to trzynastolatka, która musiała zacząć decydować sama o sobie. Droga, którą wybrała po części była wybrana świadomie, a po części zgotowana przez los. Jako dziecko - bo przecież wciąż nim była - codziennie musiała walczyć z głodem, ignorowaniem, kłótniami i pijaństwem rodziców. Jedyne czego nauczyła się od matki była kradzież - opanowana do perfekcji. Nie mając podstawowych warunków do życia musiała podjąć decyzję i gdy nadszedł ten dzień, moment zdecydowania o sobie i swoim losie Luli dokonała takich a nie innych wyborów. Wyrusza do Las Vegas z postanowieniem znalezienia bogatego sponsora, gdyż dzięki matce wiedziała, ze seks potrafi dać wiele korzyści. Jedyne co ze sobą zabrała to ukradzione rodzicielce pieniądze oraz czterdziestka piątka, którą dostała od wujka.

Tematy, które są tu poruszane to alkohol, narkotyki, oszustwa, prostytucja czy pedofila. Niestety brud, który nadał by tej książce głębi został potraktowany zbyt powierzchownie. I choć świadoma jestem, że to przez to iż pozycja jest dla młodzieży to jednak powieść bardzo na tym traci. Bardzo się męczyłam przy tej pozycji. Czytało mi się ją fatalnie i długo mimo cieniutkiej objętości. Brakowało emocji i wymiarowości, dopadało mnie znużenie i przyznam, że po prostu czytając się nudziłam. Wydaje mi się jednak, że książka znajdzie swoich zwolenników, a młodzież pewnie dość chętnie po nią sięgnie. Liczę tylko, że jeśli im się nie spodoba to nie zrażą się do czytania.

Trzynastoletnia Lulu mieszka z rodzicami w rozsypującym się domu, gdzieś pośrodku niczego w Stanach. Całe jej życie składa się z tych samych powtarzalnych czynności, głównie siedzenia do późna w barze i unikania rodziców, kiedy akurat nie są w nastroju na oglądanie swojej córeczki. Jednak w domu Lulu nie zawsze tak było, kiedyś stanowili obraz kochającej się, przykładnej rodziny, w której nie brakowało ciepła ani miłości. Jednak nieszczęście jakie na nich spadło doprowadziło w końcu do momentu, kiedy każde z nich poszło w swoją stronę. Ojciec wyjechał bez zamiaru powrotu, matka znalazła sobie zastępczego męża, więc Lulu także postanowiła odmienić swój los i wyruszyła w podróż życia.

Zdecydowanie nie żałuję, że sięgnęłam po tę pozycje, gdyż okazała się bardzo ciekawą odskocznią od gatunków, w których zaczytuję się zazwyczaj. Może to wyda się dziwne, ale lubię czytać książki poruszające problemy życia codziennego. Chociażby "Jak najdalej stąd" mogę zaliczyć do tego rodzaju. Sama akcja może nie jest zbyt porywająca, ale za to styl autorki - coś genialnego. Mamy tutaj narrację pierwszoosobową. Z tym, że to nie jest takie typowe ktoś zrobił coś itd. Nie. Autorka używa mnóstwo bezpośrednich zwrotów do czytelnika, świetnych porównań, a nawet każe nam sobie to wyobrażać... Z resztą po co ja to piszę, lepiej przybliżę Wam fragment:

"Gdybym mogła poderwać was z miejsca i sprawić, żebyście wyszli z siebie i stanęli pośrodku tego czerwonego drewnianego kurnika, gapilibyście się wtedy na moją mamę.

Drugą największą zaletą książki jest właśnie narracja główniej bohaterki, Luli. Chociaż ma zaledwie trzynaście lat, wykazuje się ogromną odwagą. Nie załamuje się, z determinacją dąży do wyznaczonego sobie celu i, co najważniejsze, nie poddaje się, nawet jak coś nie pójdzie po jej myśli. Jest to dla mnie bardzo intrygująca postać. Jak na razie wymieniłam same zalety, ale po pierwsze, jak można być tak lekkomyślnym, żeby samemu uciec do (jednego z najniebezpieczniejszych miast), Las Vegas? Jedak jej wiek i brak doświadczenia, przejawia się czasami w niektórych sytuacjach. Widać, że nie miała pojęcia jakie są zagrożenia we współczesnym świecie. Co prawda możemy ją usprawiedliwić, gdyż tak naprawdę jest ofiarą całego zajścia. W domu się nie przelewa, niezbyt lubiana, do tego rodzice alkoholicy - wcale nie dziwię się, że uciekła...

Podsumowując: Jest to bardzo intrygująca pozycja, która przez swój język i tematykę nie pozwala odłożyć jej chociaż na chwilę. Bardzo się cieszę, że miałam okazję ją przeczytać, gdyż wydaję mi się, że jest to jedna z tych bardziej wartościowych książek, które mogą nas czegoś nauczyć. Polecam, szczególnie osobom, które tak jak ja lubią czytać książki poruszające trudne tematy :).

Chyba każdy, chociaż raz, mając jakieś poważniejsze problemy, zastanawiał się, jakby to było, gdyby tak udało się ?rzucić to wszystko?, zostawić całe dotychczasowe życie, wszystkie problemy i wyjechać jak najdalej [stąd] od domu. Tak właśnie, na pewnym etapie swojego życia, pomyślała Luli. Główna bohaterka powieści Andrei Portes ? ?Jak najdalej stąd?, nie radząc sobie z trudną sytuacją w rodzinie, postanawia uciec z domu, by być jak najdalej od rodziców-alkoholików.

?Dla mnie to wszystkie moje tęsknoty i życzenia, i wiem w głębi serca, że te beznadziejne marzenia nigdy się nie spełnią.?

Dzieciństwo Luli było dość ciężkie. Dorastała w rodzinie, w której zarówno tato, jak i mama byli alkoholikami. Dziewczyna niejednokrotnie była zabierania przez nich do baru, w którym oni pili przez całą noc. Często chodziła głodna, brudna, w podartych ubraniach oraz w stałej gotowości przed kolejnymi domowymi awanturami.
Pewnego razu okoliczności tak się splątały, że dziewczyna zaczyna myśleć iż jej rodzice ją zostawili. Matka znalazła sobie nowego kochanka, a ojciec, dowiedziawszy się o tym, po prostu wyjechał. Luli, zaskoczona brakiem zainteresowania ze strony rodziców, postanawia zwyczajnie opuścić swój dom i wyjechać jak najdalej stąd. Chce w końcu być szczęśliwą nastolatką, żyć jak normalni ludzie ? bez ciągłego obserwowania alkoholowych konfliktów.
Na swojej drodze ? do wymarzonego Las Vegas ? spotka różnych ludzi, będzie musiała zmierzyć się z wieloma problemami. Po drodze wiele razy zada sobie pytanie, czy było warto ?uciekać?, może to życie z rodzicami-alkoholikami nie było takie złe. Ale ten obecny stan też wiele ją nauczy ? trzynastoletnia dziewczyna będzie miała okazję przekonać się jak to jest być dorosłą, samodzielną osobą.

?Prawdopodobnie patrzycie na świat we wszystkich kierunkach wokół siebie, z korzystnej pozycji tuż za powiekami. Ale cudowne zastępcze ja może patrzeć w dół na mnie samą, nade mną i pode mnie.?

Andrea Portes w swojej książce ?Jak najdalej stąd? w doskonały sposób porusza cięższe problemy nastolatków. Choć może nie każda młoda osoba wychowuje się wśród rodziców-alkoholików, to jednak taki problem dotyczy wielu niepełnoletnich. Autorka te trudne sytuacje życiowe opisuje z perspektywy samej Luli, dzięki czemu możemy dowiedzieć się, co tak ciężko doświadczana dziewczyna przeżywa ?w środku?, co czuje i jak wewnętrznie sama sobie radzi. Choć właściwie Luli nie chętnie odkrywa swoje wnętrze. Jest raczej twardo stąpającą po ziemi osobą, która przez te trzynaście lat przeżyła już wiele, dlatego, teraz, na świat patrzy głównie w realistyczny sposób.

Na początku trochę ciężko było czytać mi się tę książkę. Trudno było mi zrozumieć tę młodą bohaterkę. Książka pisana jest z perspektywy trzynastoletniej dziewczyny ? i rzeczywiście ? styl pisania jest, jak na nastolatkę przystało, jest bardzo swobodny i prosty, chociaż miejscami jej nieprofesjonalne, długie zdania mogą nudzić czytelnika. Można tłumaczyć to tym, że autorka powieści jest młoda, niedoświadczona; ?Jak najdalej stąd? jest jej debiutancką powieścią (chociaż autorka wydała w sumie już trzy książki). Chociaż z czasem można się przyzwyczaić, a sama fabuła książki zmusza do tego, by nie odkładać książki dopóki nie dojdzie się do końca.

Tematyka książki do łatwych nie należy, ale z pewnością warto sięgnąć po tę powieść. ?Jak najdalej stąd? szokuje, porusza i zadziwia. Po przeczytaniu tego typu książki ma się ochotę szeroko otworzyć usta i, będąc w szoku, tępo wpatrywać się w ostatnią stronę [może nie zakończenie, ale do takiego stanu rzeczywiście doprowadził mnie jeden ze zwrotów akcji, pojawiający w tej książce]. Ciężko po przeczytaniu takiej książki, zacząć czytać kolejną. Ale właśnie dla tych wszystkich tajemniczych momentów książki, warto po nią sięgnąć.

?Ale kiedy już wiesz, przed czym się chowasz, co nie pozwala ci spać w nocy, masz niemal ochotę śmiać się w głos, że spędziłeś całe życie na baniu się tego. Równie dobrze można byłoby bać się gwiazd.?

PECHOWA TRZYNASTKA

Luli ma tylko trzynaście lat, kiedy zmuszona zostaje decydować o samej sobie. Po części wymusza to na niej los, po części jest to jej własna, świadoma decyzja. Czy dziecko, którym wciąż przecież jest, poradzi sobie w brutalnym świecie?

W domu Luli nigdy nie miała lekko, ciągle głodna, ciągle ignorowana. Jej rodzice, alkoholicy niestroniący także od innych używek, nie zapewniali jej należytych warunków, a jedyne czego potrafiła nauczyć ją matka, to jak kraść w sklepach by nie zostać złapaną. Kiedy więc pewnego dnia matka znajduje sobie nowego kochanka, a ojciec opuszcza dom, pozostawiona sama sobie Luli decyduje się uciec. Uzbrojona w podarowaną jej przez wujka czterdziestkę piątkę i ukradzione matce pieniądze, wyrusza do Las Vegas znaleźć bogatego sponsora. Na przykładzie rodzicielki wie ile seks potrafi dać korzyści. Na swej drodze spotyka ludzi, którzy wciągają ją w świat jeszcze większych brudów niż ten, od którego uciekła?

I troszkę tego brudu w powieści mimo wszystko zabrakło. Książka jest udana, nieźle napisana i porusza ważne tematy. Jej styl jednak unika mówienia wprost o tym, co kontrowersyjne i szokujące. Wynika to oczywiście z wieku Luli, narratorki własnych losów, a także z faktu przeznaczania książki dla grupy docelowej young adult, nie mniej tworzy to pewien dysonans. Co nie znaczy, że w jakikolwiek sposób przeszkadza to w odbiorze czy umniejsza wartość książki.

Alkohol, narkotyki, prostytucja, pedofilia, oszustwa, szemrane interesy i jeszcze bardziej szemrane przybytki. Świat, do jakiego trafia Luli, zaczyna przemieniać ją na obraz własnych rodziców. Jakby wychowanie i wpojone zasady, dawna codzienność, decydowały o dalszym jej losie. Czy dziewczynie uda się wyrwać z tej błędnej, samonakręcającej się spirali?

W Stanach powieść spodobała się na tyle, że na jej podstawie nakręcono w roku 2011 film, u nas znany pod tytułem ?Prowincjuszka?. I nie mam wątpliwości, że polskie wydanie ?Jak najdalej stąd? także spotka się z ciepłym przyjęciem. Dlatego każdemu czytelnikowi, który gustuje w podobnych tematach, polecam.