Głosy Pamano (twarda)

Depresyjna, nostalgiczna lecz piękna powieść.

Są takie karty historii, o których nie wolno zapomnieć, bo zapomnienie oznaczałoby wyrzeczenie się człowieczeństwa. Są takie działania, których nie wolno wybaczać, a nawet tacy ludzie, których osobowości w niszczący sposób wpłynęły na losy dużych społeczności. W Głosach Pamano Cabrea odnajdziemy głos ku przestrodze, ukryty w retrospektywie historycznej. Literatura przepiękna z wartościowym przesłaniem etycznym.

"Głosy Pamano" to nie jest książka, którą można czytać do poduszki i potraktować jako lżejszą literaturę dla zabicia czasu. To książka zdecydowanie poważna, ale absolutnie warta przeczytania. Dość ciężko określić ją jednoznacznie, bo skomplikowana fabuła i dość rozbudowane postaci i ich historie nie pozwalają dopisać jej do konkretnych ram gatunkowych. To książka poniekąd historyczna, lecz mniej dotyczy samych wydarzeń, a bardziej pamięci o nich. I co więcej, nie da się tutaj tych wydarzeń określić z płaszczyzny politycznej czy społecznej, bo autor opowiada o nich i analizuje z perspektywy konkretnych postaci. Historia miesza się więc z codziennością, w której pierwsze skrzypce odgrywają emocje, czyny bohaterskie lub paraliżujący strach. A wszystko to, ten niewyobrażalnie dobrze skomponowany miks ozdabia w tle piękny krajobraz Katalonii. Można się zakochać, jednak to książka, której najbliżej do dramatu. Zdecydowanie jednak polecam, jako kawał bardzo dobrej literatury.

Kolejna powieść Jaume Cabre to znów majstersztyk. Jest siecią opowieści i postaci, które są pełne małych indywidualnych historii. Świadczą o przemianach w przeszłości, które często przeszły niepostrzeżenie w katalońskiej historii. Zapisane gdzieś na kartach zapomnianych książek i podręczników. Cabre tą pamięć przywraca za pomocą wielopłaszczyznowych `Głosów Pamano`, by dokonać próby oceny jej charakteru i rangi. Proza surowa, ale piękna. Jaume Cabre kształtuje tragiczną historię bohaterów indywidualnie i zbiorowo. Fabuła, na podstawie retrospekcji, ukazuje dwa pokolenia i dwie różne mentalności: Tinę, czującą reżim Franco na każdym centymetrze skóry i Oriola, który przyjeżdźa do Sort by znaleźć szczęście i spokój. Oboje jednak stanowią jakby chóralne stado, które staje w obliczu przerażających wydarzeń. Jedno doświadcza ich osobiście a drugie za pomocą kart starego dziennika. Te zdarzenia wnikają głęboko do umysłu czytelnika i każą się nad każdym zastanowić. Taki zabieg literacki jest kluczem do doskonałej powieści. Cabre osiągnął ten poziom. Pozwala uświadomić sobie jak ogromny jest zakres żądzy władzy i jak daleko można się posunąć w obliczu tyrańskich rządów. Robi to za pośrednictwem ust ludzi, którzy dotknęli koszmaru panowania dyktatora. Daje głos ludziom rzeki Pamano. Wysłuchajcie ich, bo warto.