Ferdydurke. Pisma zebrane Witolda Gombrowicza

O samym "Ferdydurke" napisano już wiele, choć wciąż nie wszystko. Paradoksalnie książka wymierzona przeciw klasyce literatury sama stała się klasyką i doczekała się wydania krytycznego, w którym sam tekst powieści zajmuje nieco ponad 1/4 objętości tomu. Witoldowi Boleckiemu, który opracował 600-stronicowy, podszyty olbrzymią erudycją, dodatek krytyczny, należy się gromkie chapeau bas! Na dodatek krytyczny złożyło się tak dużo elementów, że nie sposób ich wszystkich opisać. Najważniejsze to: interpretacje i komentarze Gombrowicza wynotowane z "Dziennika", wywiadów, przedmów do zagranicznych wydań, a także z zapamiętanych rozmów; korespondencja z Jerzy Giedroyciem, która pozwala zrozumieć sytuację wydawniczą w Polsce umożliwiającą - prawie 20 lat po pierwszym wydaniu! - wznowienie "Ferdydurke"; indeksy porządkujące ferdydurkizmy, kryptocytaty, ważne dla zrozumienia książki nazwy części ciała i wiele, wiele innych. Dzięki dodatkowi krytycznemu można zobaczyć jak sprawy - wydawałoby się - marginalne i nieistotne mają doniosłe znaczenie dla odbioru, znaczenia i rozumienia "Ferdydurke". A tak a propos: dlaczego właśnie "Ferdydurke", kim był Ferdy Durkee i co ma z tym wszystkim francuskie wyrażenie "faire d'hideur que"?. Gdzie jest ulica im. Filiberta, a gdzie im. Filidora? Kto zapłacił za pierwsze wydanie powieści? Jaka była recepcja książki w przedwojennej Polsce? A jakie reakcje Gombrowicza na tę recepcję? Dlaczego podziwiał Słowackiego? Co ma wspólnego "państwa bicie po pysku" z dialektyką Immanuela Kanta? Jestem przekonany, że nawet zagorzali gombrowiczofile znajdą tutaj wiele informacji, które sprawią, że odbiór nie tylko "Ferdydurke" stanie się pełniejszy, ale pozwoli lepiej zrozumieć zarówno cały dorobek, jak i postać samego Wielkiego Gombra - jako pisarza i filozofa, jako modernistę i postmodernistę, jako iluzjonistę i demaskatora.