Gorączka
Objawy
► Ciepłota ciała wzrasta ponad 38,5°C.
Przyczyny
Gorączka jest przeważnie tylko jednym z wielu objawów infekcji. Obserwujmy uważnie inne objawy,
aby ustalić właściwą chorobę i podjąć odpowiednie do niej leczenie.
Podłoże biologiczne
Gorączka stanowi ważny instrument diagnostyczny. Tak na przykład temperatura ponad 39,5°C, szara
skóra i niechęć do picia u małych dzieci nasuwają podejrzenie infekcji bakteryjnej, natomiast przy
infekcji wirusowej może zachodzić znaczna rozbieżność między temperaturą ciała a stanem ogólnym.
W przypadku infekcji wirusowych dzieci mogą więc mimo wysokiej gorączki sprawiać wrażenie
uważnych i aktywnych. Ostateczną pewność co do rodzaju infekcji może dać dopiero badanie krwi i
kału.
Podłoże psychiczne
Gorączka w różny sposób oddziałuje na psychikę dziecka. Ogranicza na przykład apetyt, aby
oszczędzić organizmowi obciążenia procesami trawiennymi. Nie zmuszajmy zatem gorączkującego
dziecka do jedzenia! Poza tym gorączka powoduje zmęczenie i osłabia koncentrację.
Wypróbowane sposoby - jak pomóc dziecku Dużo pić!
Przy gorączce zapotrzebowanie organizmu na płyny jest wyraźnie zwiększone. Dziecko musi dużo
pić. Napoje z coli obciążają brzuch i wzmagają wydalanie wody. Namawiajmy więc małego pacjenta
do spożycia soków lub lemoniady oraz naparów z ziółek.
Napar z tymianku, kwiatu lipy i rumianku
Wspomaga on organizm w jego walce z drobnoustrojami chorobotwórczymi. Tymianek zabija
bakterie, rumianek łagodzi stany zapalne, a kwiat lipy wzmaga pocenie się.
Recepta: Zioła zmieszać w równych częściach w dzbanku; 1 łyżeczkę tej mieszanki zalać 1/4 1
wrzątku, odstawić na 5 minut, przecedzić. Osłodzić niewielką ilością miodu.
Chłodzenie łydek
To klasyczny sposób terapii przeciwgorączkowej. Położyć dziecko do łóżka. Wziąć duży ręcznik i
zanurzyć go w zimnej wodzie. Wyżąć i owinąć nim ciasno podudzia dziecka (nie może sięgać nad
kolana!), po czym zawinąć w jeszcze jeden ręcznik, aby nie moczyć łóżka.
Leki homeopatyczne
Aconitum D6 pomaga, jeśli u dziecka występują następujące objawy: niepokój, strach; skóra blada
albo czerwona, ale zawsze sucha; wysoka gorączka z dreszczami.
Dawkowanie: 50 kropli na 1 szklankę wody, co 15 minut 1 łyk, aż przegrzanie zostanie
przezwyciężone i dziecko mocno się spoci. Belladonna D6 jest wskazana, jeśli gorączka wystąpiła
nagle, dziecko się poci i jest podniecone lub agresywne. Dawkowanie: 50 kropli na 1 szklankę wody,
co 30 minut 1 łyk. Eupatorium perfoliatum D6 pomaga, jeśli gorączka rano jest wyższa niż
wieczorem; dziecko często wymiotuje i chce pić zimne napoje.
Dawkowanie: 50 kropli na 1 szklankę wody, co 30 minut 1 łyk. Gelsemium D6 jest lekiem z wyboru,
gdy gorączka jest najwyższa po południu, a dziecko nie czuje pragnienia. Dawkowanie: 50 kropli na 1
szklankę wody, co 2 godziny 1 łyk.
Zapobieganie - jak zachować zdrowie
► Wzmacniajmy odporność dziecka. Przyzwyczajajmy je zawczasu do spożywania świeżych owoców i
warzyw. Dzieciom zamiast czekolady powinno się podawać banany, ananasy i inne słodkie owoce!
► Pozwalajmy dziecku na wiele ruchu na świeżym powietrzu, przy czym jego ubranie należy dopasować do
temperamentu: dzieci aktywne z dużą potrzebą ruchu potrzebują ubrania z guzikami i suwakami, łatwego do
zdejmowania. Dzieciom mniej ruchliwym lepiej będzie w ciepłych swetrach.
Nadaktywność
Objawy
► Bardzo krótkie zainteresowanie jedną rzeczą.
► Łatwe odwracanie uwagi.
► Zachowanie impulsywne i niespokojne.
► Dziecko jest rozkojarzone i w ciągłym ruchu.
Przyczyny
Wymienione objawy stwierdza się u dzieci z uszkodzeniem mózgu, ale także u dzieci całkowicie
zdrowych pod względem neurologicznym. Wtedy występują przyczyny psychiczne nadaktywności,
jak np. nadmiar bodźców, problemy w rodzinie, w szkole albo z przyjaciółmi.
Opiekunowie takich dzieci mówią, że raz bywają one miłe i grzeczne, to znowu nieznośne i krnąbrne.
Zachowanie dzieci jest bardzo zmienne.
Przyczyną nadaktywności mogą być nieznaczne uszkodzenia mózgu, które powodują jedynie zmiany
w EEG (elektroencefalogra-mie), albo niejednoczesny rozwój tak zwanych podstawowych
umiejętności (skupianie uwagi, rozróżnianie optyczne i akustyczne, kojarzenie spostrzeżeń
zmysłowych, rozpoznawanie kolejności zdarzeń, orientacja przestrzenna i zapamiętywanie).
Podłoże organiczne
Jeśli nadaktywność występuje okresowo, to przeważnie jej przyczyną jest wpływ środowiska. Przy
nieregularnych atakach należy raczej brać pod uwagę uszkodzenie mózgu.
Podłoże psychiczne
Powodem nadaktywności może być opór przeciwko nauczycielom albo tyranizującemu klasę koledze,
przeciwko babciom, ciotkom i wujkom, których dziecko musi odwiedzać, choć nie ma na to ochoty.
Także problemy i napięcia we własnej rodzinie mogą stanowić podłoże nadaktywności dziecka,
przede wszystkim wtedy, gdy musi ono być świadkiem kłótni między rodzicami i nie umie sobie z tym
poradzić.
Wypróbowane sposoby - jak pomóc dziecku
Postępowanie z wybuchami wściekłości
Niektóre dzieci wpadają w szał, kiedy nie mogą przeforsować swojej woli. Krzyczą, rzucają się na
ziemię, tupią nogami albo drapią i gryzą.
Rodzice powinni wtedy zachować spokój - ale i niewzruszoną konsekwencję. Nie wolno im ustąpić
dziecku. Kiedy dziecko się przekona, że takimi wybuchami nic nie wskóra, stopniowo da za wygraną.
Nie podawajmy dziecku środków uspokajających, jeśli ma skłonność do awantur.
Koszmary senne
Dziecku śnią się podobnie jak dorosłym straszne sny. Zostańmy z płaczącym dzieckiem, pocieszmy
je; zapewnimy mu poczucie bezpieczeństwa. Nocnemu zrywaniu się ze strachem ze snu sprzyja na
przykład oglądanie późno filmów kryminalnych. Jeśli dziecko chce opowiedzieć swój koszmarny sen,
wysłuchajmy go z uwagą i spróbujmy mu potem wyjaśnić, że była to nieprawdziwa historia.
Mniej zrzędzić!
Lekarz poszuka organicznej przyczyny określonych niepotrzebnych ruchów lub nawyków i postara się
je usunąć. Natomiast rodzice mogą wyjaśnić ewentualne psychiczne problemy dziecka i spróbować im
zaradzić. Stałe wypominanie dziecku pewnych zachowań, nie wy stepujących u innych dzieci,
pogarsza jeszcze jego stan. Nie powinniśmy tego robić. Nawet psychiatra dziecięcy nie będzie ich
zwalczał, tylko szukał przyczyn.
Psychoterapia w domu
Nadaktywnemu dziecku trzeba dać możliwość wyładowania energii. Pozostawmy mu odpowiednie
wyzwania, jak np. wymagające wysiłku wycieczki, trasy rowerowe z przeszkodami.
► Wybierzmy się z dzieckiem na pływalnię. Także gry w piłkę pomogą dziecku pozbyć się nadmiaru
energii, podobnie jak gry towarzyskie.
► Przygotowujmy razem z nadaktywnym dzieckiem jego ulubione potrawy.
► Pozwalajmy dziecku opowiadać i pobudzajmy jego wypowiedź pytaniami o dalsze szczegóły. Nie
zadawajmy pytań, na które można odpowiedzieć „tak" lub „nie".
► Tańczmy z dzieckiem przy muzyce albo uprawiajmy razem rytmiczną gimnastykę.
Zabawy dla uspokojenia
► Wykorzystajmy obecność kilkorga dzieci do urządzania uspokajających zabaw. Napełniamy
szklankę w trzech czwartych wodą. Po kolei każde dziecko obchodzi z nią pokój, sień lub ogród,
uważając, aby nie rozlać wody. Inne dzieci przyglądają się temu. Zabawa ma najspokojniejszy
przebieg, kiedy widzowie siedzą.
► Inna zabawa z zapaloną świecą. Każde dziecko przechodzi określoną trasę, uważając, żeby
płomień świecy nie migotał.
► Podobnie uspokajający skutek ma chodzenie z książką na głowie. Komu uda się iść tak, żeby
książka nie spadła?
Działanie na podświadomość
Dziecko leży w łóżku. Postawmy niepostrzeżenie krzesło lub taboret w pobliżu łóżka i wychodząc,
zostawmy uchylone drzwi. Kiedy sądzimy, że dziecko już zasnęło, wchodzimy do pokoju i siadamy
przy łóżku. Wypowiadamy bardzo spokojnym głosem zdanie, które powinno zadziałać na
podświadomość naszego dziecka, np. „Mama i tato kochają cię tak samo jak Ewę" - jeśli
przypuszczamy, że jest zazdrosne o Ewę. Albo: „Paweł nic ci nie zrobi, to tylko tak wygląda, nie
musisz się bronić" - jeśli dziecko boi się Pawła.
To proste zdanie powtarzamy 20-30 razy. Jeśli dziecko obudzi się i spyta, co tu robimy,
odpowiadamy, że przyszliśmy sprawdzić, jak śpi.
Nie traćmy cierpliwości, jeśli nie następuje szybkie wyleczenie. Możemy jednak być pewni, że
jesteśmy w stanie korzystnie wpłynąć na psychikę naszego dziecka.
Rytmiczne ćwiczenia ruchowe
Nauczmy nadaktywne dziecko poruszać się przy prostej muzyce (piosenki dziecięce, rytmiczne
dźwięki); łączyć ruch z muzyką.
Alergia na żywność?
W niektórych przypadkach przyczyną nadaktywności jest alergia na artykuły żywnościowe.
Specjalista dermatolog może przeprowadzić konieczne testy.
Zapobieganie - jak zachować zdrowie
► Zadbajmy o spokój w rodzinie. Unikajmy kłótni i negatywnej krytyki.
► Zabronione są substancje pobudzające, jak napoje z coli, kawa, czarna herbata. Mogłyby one jeszcze bardziej
uaktywnić dziecko.
► Zalecane jest wszystko, co uspokaja: lekki sport, aby się zmęczyć, ruch na świeżym powietrzu, ćwiczenia
rozluźniające - jak trening autogeniczny.
► Rozbudzajmy kreatywność i wzmacniajmy koncentrację dziecka, a także zapewniajmy mu możliwość
przejawiania aktywności (malowanie, taniec i muzyka to najlepsze zajęcia).