CISI I GĘGACZE / TOWARZYSZ SZMACIAK / CARYCA I ZWIERCIADŁO (twarda)

Opis produktu:

Janusz Szpotański, pseud. Władysław Gnomacki, Aleksander Oniegow (ur. 12 stycznia 1929 w Warszawie - zm. 13 października 2001), poeta, satyryk, krytyk i teoretyk literatury, tłumacz, szachista - trzykrotny mistrz Warszawy, posiadał również tytuł mistrza krajowego.
Był autorem prześmiewczych poematów komicznych, w których z wdziękiem wyszydzał rządzących w PRL prominentnych działaczy PZPR-u.
W 1951 roku został wyrzucony z powodów politycznych ze studiów na Uniwersytecie Warszawskim. W 1964 napisał sztukę Cisi i gęgacze, czyli bal u prezydenta, opera w trzech aktach z uwerturą i finałem - utwór będący pamfletem przeciwko rządom Władysława Gomułki, którego nazwał w tym utworze Gnomem, a także satyrą na ówczesne postawy inteligencji. W styczniu 1967 został aresztowany i w 1968 skazany na trzy lata więzienia za rozpowszechnianie informacji szkodliwych dla interesów państwa. W czasie wydarzeń marca 1968 Szpotański stał się ulubionym celem niewybrednych ataków I sekretarza. Gomułka nazwał poetę człowiekiem o moralności alfonsa, a jego utwór - reakcyjnym paszkwilem, ziejącym sadystycznym jadem nienawiści do naszej partii.
W Cichych i gęgaczach, która była rodzajem szopki politycznej, Szpotański wykorzystał i sparafrazował wiele znanych utworów muzycznych (m.in. Horst Wessel Lied jest wykonywany przez chór ZOMOwców z Golędzinowa).
W latach 70. napisał Carycę i Zierkało - satyryczną wizję dziejów Rosji i ZSRR (przy czym carycą w jego ujęciu był Leonid Breżniew).
Towarzysz Szmaciak - to ironiczna apoteoza PRL-u, dzieło będące kwintesencją jego twórczości.
Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
23 września 2006 został pośmiertnie odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Był wyznania ewangelicko-augsburskiego. Spoczywa na warszawskim Cmentarzu Ewangelicko - Reformowanym (kalwińskim) przy ul. Żytniej.
(żródło: pl.wikipedia.org)



W ramach projektu Kanon literatury podziemnej Wydawnictwo Bellona wraz z Oficyną Wydawniczą Volumen pragnie zaprezentować 23 najlepsze dzieła literatury pięknej drugiego obiegu, które premierę wydawniczą miały w latach 1976-1989. Projekt ma na celu ukazanie niezwykłego dorobku podziemnego ruchu wydawniczego czasów PRL, zjawiska niespotykanego na skalę światową, o wielkim znaczeniu dla kultury polskiej. Zamysłem autorów projektu jest utrwalenie w świadomości współczesnego pokolenia zjawiska tzw. drugiego obiegu wydawniczego, które stało się przestrzenią, wypełniona przez najlepszych z najlepszych - pisarzy, poetów, dziennikarzy. Lista książek została dobrana tak, aby reprezentowała główne gatunki literackie oraz aby ukazywała wielkie bogactwo duchowe pozaoficjalnego życia tamtej epoki.

`Projekt wydawniczy Kanon literatury podziemnej [...] ma na celu upamiętnić niezwykłe zjawisko społeczne, jakim w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku stała się polska rewolucja bibuły. Zjawisko to było manifestacją słowa wyrywającego się z pęt cenzury, cudownie rozmnożonego, wolnego i przyśpieszającego swym niepowstrzymanym impetem upadek PRL-u. Wysokonakładowe reedycje książek jeszcze ćwierć wieku temu oficjalnie zakazanych to niepowtarzalna okazja, żeby utrwalić w świadomości współczesnych Polaków obraz drugiego
obiegu jako wspólnoty mieniącej się odcieniami, wspólnoty poszukiwań i sporów, umysłowo swobodnej i estetycznie zróżnicowanej. Poezja, nowelistyka, rozmaite odmiany powieściopisarstwa, proza dokumentu osobistego, esej, felieton, pamflet i satyra - bez mała wszystkie główne gatunki literackie są w Kanonie Literatury Podziemnej reprezentowane.`
Tomasz Burek
Wybitny krytyk literacki, członek polskiego PEN Clubu, laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich, współautor książki Literatura polska 1918-1975.

`Pomysł serii wydawniczej, zawierającej książki wydane w latach Polski Ludowej w obiegu pozacenzuralnym oceniam jako znakomity. Podziemny ruch wydawniczy był wielkim dziełem polskiej inteligencji: autorów, wydawców, redaktorów, drukarzy - i stanowi trwały wkład w polską kulturę. Nie tylko tamtych lat, ale także dzisiejszą - i zasługuje na trwałą pamięć. Tak pomyślana seria ma właśnie ją podtrzymać, a wiedzę o tym niezwykle ważnym dokonaniu rozpowszechnić.`
Michał Głowiński
Profesor Instytutu Badań Literackich PAN, teoretyk literatury, znawca najnowszych dziejów literatury polskiej, autor licznych prac poświęconych językowi w czasach PRL, szczególnie zjawisku nowomowy.