Cena nieważkości

"Ziemia autentycznie "wisi" w przestrzeni. Świadomość obecności w bezkresie, wśród miliardów gwiazd naszej galaktyki rodzi naturalne pytania o miejsce ludzi, sens istnienia i daje przekonanie, że człowiek jest tylko niepokorną nicością."

Sięgając po książkę liczyłam, że będzie to publikacja, która w bardziej szczegółowy sposób niż ogólnie dostępne materiały internetowe i prasowe przedstawi sylwetkę Mirosława Hermaszewskiego. Oczywiście, autorzy skorzystali również z książek, filmów i dokumentów, ale to rozmowy własne z uczestnikami i świadkami pierwszego lotu Polaka w kosmos wydały mi się najbardziej interesujące i odkrywcze.

Podtytuł "Kulisy lotu Polaka w kosmos" jest trafnym odzwierciedleniem konstrukcji i zawartości książki. Doniosłe wydarzenie ciekawie osadzono w kontekście i realiach lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku, szerokich nawiązaniach do sytuacji politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturalnej, masowej socjalistycznej propagandy sukcesu, rosyjsko-amerykańskiej rywalizacji o podbój kosmosu. Zajmujące zerknięcie na barwy historii towarzyszące mi w latach nastoletnich, odświeżenie wspomnień, sięgnięcie do odczuć panujących wówczas w społeczeństwie, przypomnienie sposobu promowania lotu Polaka w kosmos w środkach masowego przekazu, zakładach pracy, szkołach, czy na ulicach. Autorom udało się pokazać zderzenie wysokiej rangi podróży w kosmos i miernej ówczesnej polskiej rzeczywistości.

Szersza perspektywa spojrzenia na przygodę człowieka z kosmosem, zmagania ludzkości z mega wyzwaniem, przykłady sukcesów i klęsk programów w docieraniu do gwiazd. Sporo anegdot i ciekawostek z pobocznych odniesień, nawiązań do wybranych technologicznych rozwiązań i trudnych psychologicznych aspektów. Oddanie atmosfery towarzyszącej lotom, ale chciałoby się więcej wrażeń z pobytu w kosmosie, niezwykłych doznań wyzwalanych wówczas w człowieku, relacji z tego, co mogła przeżyć zaledwie garstka osób z całej planety. I pytanie, czy faktycznie cena nieważkości warta była poniesienia, w kontekście zbiorowym i indywidualnym?

Książkę czyta się dobrze, narracja lekko prowadzona, wątki kluczowe i poboczne płynnie zazębiają się. Dostrzeżemy też próbę oddania różnych odcieni tych samych wydarzeń, wyścigu o jedyną polską szansę na podziwianie Ziemi z góry i trwałe zapisanie się na kartach historii, spojrzenia polskich astronautów na lot Mirosława Hermaszewskiego. Niestety, we wszystko potężnie ingeruje polityka, ta dawna i ta nowa, odzywają się ludzkie słabości i ambicje.