Anatomia Liverpoolu

Liverpool jest jednym z najbardziej utytułowanych angielskich klubów. Przez lata The Reds stanowili jeden z symboli wyspiarskiego futbolu, a ich hymn, znany na całym świecie, budzi respekt nawet wśród ich rywali. "Youll Never Walk Alone" to nie tylko pieśń zagrzewająca do walki, ale także wyrażenie tożsamości Liverpoolu. W marcu tego roku na polskim rynku wydawniczym ukazała się książka Jonathana Wilsona i Scotta Murraya "Anatomia Liverpoolu. Historia w dziesięciu meczach".

Autorzy postanowili opowiedzieć historię Liverpoolu poprzez dokładnie przeanalizowanie dziesięciu meczów, które w historii The Reds miały ich zdaniem największe znaczenie. Mylą się jednak ci, którzy myślą, że opisane zostały jedynie konkretne spotkania. Autorzy postanowili podejść do tematu znacznie szerzej i dokładnie opisują okoliczności, które towarzyszyły danym spotkaniom oraz konsekwencje, jakie później wywierały. Nierzadko cofamy się kilka miesięcy, żeby po obszernym wywodzie dotrzeć do opisu danego, przełomowego, spotkania, a następnie do skutków, jakie wywarło na Anfield Road.

W tych opisach można dostrzec pewne stale powtarzające się tendencje. Liverpool to klub, który przez kilka lat potrafi zachwycać piękną grą i zdobywać najważniejsze trofea, by później popaść w przeciętność i pozostawać w niej przez kilka lat. Zawsze jest też tak, że sukcesy nie są dziełem przypadku. Trenerzy, którzy je osiągali, konsekwentnie na to pracowali i budowali zespół, który przez kilka lat był postrachem nie tylko Premier League, ale także w Europie oraz występowali w nim liderzy z prawdziwego znaczenia, piłkarze najwyższej światowej klasy. Drużyny te stawały się jednością, w których integralną część stanowili kibice bezwarunkowo wierzący w sukces. Na poparcie tych słów wystarczy przypomnieć ostatnie sezony w wykonaniu The Reds. Przed przybyciem Jurgena Kloppa przez kilka sezonów mieli oni trudności z załapaniem się do ścisłej ligowej czołówki i nie byli brani pod uwagę przy typowaniu faworytów do mistrzowskiego tytułu. Dzisiaj jest już zupełnie inaczej, a kilka tygodni temu piłkarze z Anfield Road świętowali zdobycie Ligi Mistrzów oraz wicemistrzostwo Anglii.

Liverpool to klub, który współtworzył tożsamość angielskiego futbolu, osiągał i w dalszym ciągu osiąga wspaniałe sukcesy i rozgrywa mecze, które na lata zapadają w pamięci kibiców. Jest to klub, wokół którego panuje specyficzna atmosfera, która sprzyja powstawaniu wyjątkowych, zwycięskich drużyn. W "Anatomii Liverpoolu" znajdziemy opisy jedynie 10 niezapomnianych występów The Reds, w tym pamiętnego finału Ligi Mistrzów z 2005 roku, ale jest ich znacznie więcej. Historia tego klubu warta jest uwagi, a lektura tej książki pomoże w jej zrozumieniu oraz w zrozumieniu procesów, które także dzisiaj mają miejsce na Anfield Road.

Wszystkie osoby, które przeczytały "Aniołów o brudnych twarzach" wiedzą, że gdy Jonathan Wilson zabiera się za opisywanie czegoś, to robi to w sposób bardzo skrupulatny i pasjonujący. Nie inaczej jest tym razem - "Anatomia Liverpoolu" to tytuł, który zafascynuje każdego fana piłki, nie tylko fana The Reds.
Formuła książki o Liverpoolu jest również bardzo ciekawa - autorzy decydują się przybliżyć historię tego utytułowanego klubu skupiając się na dziesięciu - ich zdaniem - najważniejszych meczach w historii klubu. Jednak niech to nikogo nie zmyli - nie jest to suchy opis spotkań. Jest to cała opowieść na temat losów drużyny i ludzi z nią związanych, a kolejne spotkania to jedynie punkty kulminacyjne, które kończą pewne etapy. Można więc powiedzieć, że to opowieść o najważniejszych momentach w historii klubu.
Wilson i Murray przy tworzeniu książki czerpali z materiałów źródłowych - tam gdzie to możliwe oglądali zapisy wideo spotkań, a gdzie nie, korzystali z opisów. Daje to możliwość zapoznania się z bardzo dokładnym i szczegółowym opisem spotkań. Co bardzo ważne nie ma w tych relacjach nudy, która często jest zmorą takich książek. Opisy są dynamiczne i pozwalają wyobrazić sobie prawdziwy przebieg rywalizacji, a dodatkowo oddają nastroje kibiców. Fantastycznie czyta się wspomnienia autora z finału Ligi Mistrzów 2004/05.
Jednocześnie jest to książka o mieście, którego losy to sinusoida w pełni powiązana z losami klubu. Albo na odwrót - losy klubu są powiązane z losami miasta. Autorzy opisali je fantastycznie. Lektura da dużo przyjemności każdemu entuzjaście futbolu.

Podtytuł lektury ? Historia w dziesięciu meczach ? jasno wskazuje, iż Jonathan Wilson opisał dzieje klubu z Anfield wybierając dziesięć meczów. Pewnie zastanawiacie się jak można opowiedzieć historię drużyny z ponad 125-letnią historią poprzez zaledwie dziesięć spotkań? W przypadku ?Anatomii Liverpoolu? wyselekcjonowane pojedynki stały się punktem wyjścia do szerszej opowieści o losach The Reds. Jonathan Wilson opis każdego meczu przeplata bogatą historią klubu.

Wytypowane mecze są oczywiście subiektywnym wyborem autora. Tych dziesięć spotkań to niekoniecznie najważniejsze mecze poszczególnych sezonów, ale pojedynki, które w dużej mierze przyczyniły się do stworzenia tożsamości LFC. Wśród nich nie znalazł się jednak opis tragedii na Hillsborough z 1989 roku, czyli wydarzeń, które na zawsze naznaczyły klub z Anfield. Jak słusznie zauważył Wilson temat ten poruszano wielokrotnie, a poświęcenie mu jedynie kilkunastu stron byłoby z pewnością niewystarczające.

Zgodnie z oczekiwaniami główną fabułę lektury stanowią relacje owych dziesięciu spotkań. Poznajemy, zatem okoliczności poszczególnych meczów, ich przebieg, a także doniesienia mediów oraz wypowiedzi piłkarzy i trenerów. Niestety relacje meczowe, czyli opisy samej gry, są dokładne i długie. Stanowczo zbyt dokładne i zbyt długie. Zwłaszcza, gdy mowa o wydarzeniach współczesnych, z których dostępne są przecież nagrania. Momentami szczegółowe opisy stawały się po prostu nużące a książka zaczynała się dłużyć. Na szczęście Wilson opisy spotkań przeplata wątkami z całych sezonów, więc lektura jest nieco urozmaicona.

W porównaniu z ?Aniołami o brudnych twarzach?, poprzednią książką Wilsona, w pozycji o dziejach LFC brytyjski dziennikarz umieścił za mało odniesień poza sferę futbolu. Nie było żadnej ?odskoczni? od czysto piłkarskich rozważań. Pomimo tych uwag ?Anatomia Liverpoolu? to bez wątpienia lektura, którą każdy kibic The Reds powinien przeczytać, gdyż to potężna dawka historii.

Youll never walk alone.

Klub z Anfield Road jest czymś więcej niż tylko klubem piłkarskim. To tradycja, charakter i wola walki. Wielu z nas szanuje Liverpool i o nim pamięta głównie z uwagi na triumf w Lidze Mistrzów w 2005 roku i wymierny udział w tym triumfie Jerzego Dudka. Powód do pamięci dobry i słuszny, jednak istotnych momentów jak ten powyżej klub z Anfield ma w swojej historii wiele. Autorzy książki przybliżają nam dziesięć z nich.

Od razu można zacząć z marszu dyskusję o tym, czy subiektywny wybór autorów jeśli chodzi o dziesięć wskazanych spotkań z historii Liverpoolu jest wyborem słusznym i obiektywnym, czy też nie. Każdy może mieć tutaj większą lub mniejszą rację, jednak myślę, że dokonany przez autorów wybór ma swoje racje. Twórcom książki chodziło bowiem przede wszystkim o to, żeby wskazać te ze spotkań, które miały najważniejszy wpływ na stworzenie klubowej tożsamości LFC i w których ujawnił się niezłomny charakter drużyny. Myślę, że - pomimo możliwości dokonania korekt w tych wyborach - są to wskazania słuszne.

O jakich historycznych meczach poczytamy? Finał Ligi Mistrzów z Milanem z 2005 roku i pamiętne przejście od 0:3 do triumfu po karnych jest oczywiste ;) Co znajdziemy jeszcze? Z nowszej historii zwycięską batalię z Romą w Pucharze UEFA w 2001 roku (już kontrowersja, była to bowiem IV runda Pucharu, a więc nie końcowy triumf...). Będą też historyczne klęski i zwycięstwa; mecze roztrzygające o tytułach, ale i porażki będące sprawdzianem charakteru. Każdy mecz zaś opisano nie tylko od strony statystycznej, ale także od niemalże fabularnej, przedstawiając każdy z nich na tle aktualnej sytuacji w Premier League, na arenie międzynarodowej, ale także od strony personalnej i kadrowej w klubie. W efekcie dostajemy niezły kawałek historii Liverpoolu.

Do kwestii dokonanych wyborów spotkań wraca się przy okazji lektury tej książki nieustannie... Według mnie to wybory słuszne, jednak na sto procent nie każdy będzie z nich zadowolony. Cóż, nie każdemu da się dogodzić... Należy jednak pamiętać o tym, że niniejsza książka to w zamierzeniu nie pisanie peanów i stworzenie kroniki zwycięstw, ale próba uchwycenia pewnej esencji klubu i spisania dziejów ukształtowania się jego tożsamości oraz istotnych dla The Reds wartości. To się - tak myślę - udało.

Lektura wciąga :) Nudno bynajmniej nie jest. Czas przeznaczony na tę pozycję z pewnością nie będzie dla fanów piłki nożnej czasem straconym :) (zwłaszcza dla fanów Liverpoolu).

Dziękuję Wydawnictwu SQN za egzemplarz recenzencki.