14-14. Przyjaźń ponad czasem

?Drogi Hadrianie, dokonałem dziś kompletnie szalonego odkrycia. Nie wiem nawet, jak Ci o tym powiedzieć, to niesamowite??

Hadrian i Adrian to dwaj trzynastoletni chłopcy. Oprócz podobnych imion łączy ich również to, że (jak to nastolatkowie) mają swoje problemy i przygody. Przyjaźnie i sprawy sercowe. O tych to właśnie piszą do siebie w listach i szybko się zaprzyjaźniają. Właściwie można by powiedzieć, że chłopcy nie różnią się niczym od swoich rówieśników i siebie nawzajem. Dzieli ich tylko jedno ? Adrian żyje w 2014 roku, a Hadrian w 1914. Jest to rok rozpoczęcia I wojny światowej. Czy Adrianowi uda się zapewnić bezpieczeństwo swojemu nowemu, korespondencyjnemu przyjacielowi?

?14-14. Przyjaźń ponad czasem? to przepiękna i bardzo subtelna historia o dorastaniu, trudach wojny, a przede wszystkim o PRZYJAŹNI. Relacja między chłopcami jest niezwykle ciepła i prawdziwa. Mimo wielu różnic i początkowej niechęci, Adrian i Hadrian coraz bardziej się przed sobą otwierają i wzajemnie doceniają. Samych bohaterów nie da się nie lubić! Mogłabym tu wymieniać ich wszystkie pozytywne cechy, ale najlepiej podsumuje to to, że naprawdę chciałabym ich poznać!

Sam pomysł na fabułę oraz główny motyw ? wymiana listów z dwóch różnych wieków ? jest bardzo oryginalny. Dzięki temu możemy spojrzeć na świat z dwóch perspektyw i o ile ta z 2014 r. pewnie nie różni się wiele od naszej, to już ta z 1914 r. może okazać się zaskakująca! (Nie jest to powieść epistolarna, wiem, że nie wszyscy są fanami tego gatunku, nie macie się czego obawiać!). Książka nawiązuje też do I wojny światowej, co jest raczej rzadko spotykane - z reguły w książkach czy filmach porusza się jednak tematykę II wś.

Mimo że jest to książka dla młodzieży, jestem pewna, że również starszych czytelników może zaskoczyć tym jak bardzo jest wartościowa, a także lekkim sposobem, w jaki przemyca informacje i morały. Chłopcy mają mnóstwo przygód, dzięki temu tę historię się po prostu pochłania! Momentami zabawna, kiedy indziej wzruszająca, otuli Was i przepełni nadzieją oraz ciepłem.

Motyw podróży w czasie od lat jest obecny w literaturze na całym świecie, ale daje tak duże pole do interpretacji, że do każdej jego odsłony podchodzę z dużym zainteresowaniem. Historia przedstawiona przez Silene Edgar i Paula Beorna jest o tyle ciekawa, że pomiędzy różnymi epokami podróżują nie ludzie, a listy.

Bohaterami powieści są Hadrian i Adrian, dwaj trzynastoletni chłopcy, zmagający się z typowymi dla swojego wieku problemami: konfliktami z rówieśnikami i rodzicami, trudnościami w szkole, pierwszymi rozterkami sercowymi. Wiele ich łączy, ale dzieli nieprzekraczalna granica stu lat - pierwszy żyje w roku 1914, a drugi w 2014. Tajemniczym sposobem zaczynają ze sobą korespondować i rodzi się między nimi przyjaźń, ale Hadrian nie zdaje sobie sprawy, że nadciąga wielka wojna, która zagraża jemu i wszystkim jego bliskim. Przed Adrianem stoi trudne zadanie uratowania przyjaciela przed zbliżającym się niebezpieczeństwem.

Rozdziały pisane są naprzemiennie z perspektywy Adriana i Hadriana, dzięki czemu możemy dobrze poznać obu chłopców, ich otoczenie i rzeczywistość w jakiej żyją, co jest cenne zwłaszcza w przypadku "starszego" z nich. Młody czytelnik z rozdziałów Hadriana może nauczyć się wiele o tym, jak inny był świat w ubiegłym wieku, bez zaawansowanych technologii czy powszechnego dostępu do opieki medycznej. Z drugiej strony powieść pokazuje też, że choć czasy się zmieniają, to ludzka natura pozostaje niezmienna, a życzliwość, bezinteresowna pomoc i poświęcenie ciągle powinny brać górę nad niższymi uczuciami, bo nasz świat rozpaczliwie ich potrzebuje, zarówno w czasach wojny, jak i pokoju.

Chłopcy z pozoru dość mocno się od siebie różnią - jeden jest pilnym uczniem, który zdobył już serce swojej przyjaciółki Simone, natomiast drugi przechodzi okres buntu, ignoruje szkolne obowiązki i nie potrafi przemóc się, aby wyznać uczucie swojej sympatii, zanim zrobi to ktoś inny. Chociaż z początku korespondują ze sobą tylko z poczucia obowiązku, każdy myśląc, że pisze do kuzyna, to szybko odkrywają, że na papierze łatwiej jest opowiedzieć o przeżyciach i odczuciach, o których nie odważyliby się rozmawiać twarzą w twarz, oraz że łączy ich więcej, niż mogliby przypuszczać. Dla mnie najlepszym elementem tej powieści było właśnie obserwowanie tej rodzącej się przyjaźni, coraz większej otwartości i zaufania chłopców wobec siebie, oraz wsparcia, jakie sobie okazywali. Chciałabym, żeby wśród dzisiejszej młodzieży więcej było takich Hadrianów i Adrianów, którzy nie wstydzą się przyznać do porażek i potrafią dokonać właściwego wyboru, nawet, jeśli wiąże się to z jakimś poświęceniem.

?14-14 Przyjaźń ponad czasem? to jedna z tych książek, które śmiało może przeczytać zarówno młodszy, jak i dorosły czytelnik - choć stylistycznie skierowana jest bardziej do młodszej młodzieży, to autorzy poruszyli w niej wiele znacznie poważniejszych tematów niż szkoła czy problemy sercowe. Nastolatek może odnaleźć w Adrianie i Hadrianie cząstkę siebie i odbicie własnych problemów, natomiast dorosły powinien docenić przesłanie powieści, nietypowe wykorzystanie motywu podróży w czasie oraz lekko edukacyjny charakter. Sama dowiedziałam się z niej sporo o przebiegu I wojny światowej we Francji, a przy tym razem z bohaterami przeżywałam ich radości i smutki, zdarzyło mi się nawet rozpłakać. Z pewnością nie żałuję czasu poświęconego na tę książkę i za kilkanaście lat podsunę ją swojemu synkowi, jeśli odziedziczy po mnie zamiłowanie do czytania.